Thị trường dự báo rằng Cục Dự trữ Liên bang (Fed) đã làm tất cả những gì cần thiết để ổn định giá cả sau khi lãi suất lên 5,25%. Các thị trường cũng dự đoán Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) sẽ tăng lãi suất thêm hai lần nữa và dừng ở mức 3,75%.
Nhưng Ngân hàng Trung ương Anh (BoE), ngân hàng trung ương lớn đầu tiên thực hiện thắt chặt tiền tệ vào tháng 12/2021, dự kiến sẽ tăng lãi suất thêm 25 điểm cơ bản lên 4,5% vào tuần tới và sau đó tăng lãi suất thêm hai lần nữa vào tháng 8 và tháng 9. BoE đã thắt chặt hơn so với ECB và đã tăng tốc lâu hơn so với Fed, nhưng vẫn còn nhiều việc phải làm nhất.
Martin Weale, cựu thành viên của ủy ban chính sách tiền tệ của BOE cho biết: “Lạm phát đang trở thành một vấn đề nghiêm trọng ở Anh. Lạm phát có vẻ cố thủ hơn ở đây. Điều đó có nghĩa là chính sách tiền tệ cần phải thắt chặt hơn ở Anh”.
Chủ nghĩa ngoại lệ đáng tiếc của nước Anh đã được ghi nhận rõ ràng. Anh đã phải chịu đựng sự kết hợp của cả tình trạng thiếu lao động trầm trọng như ở Mỹ và cú sốc giá năng lượng của châu Âu. Sự khác biệt hiện nay là thị trường lao động chặt chẽ của Mỹ đang nới lỏng và giá năng lượng của châu Âu đang giảm, trong khi vấn đề của nước Anh vẫn còn.
Nhìn lướt qua dữ liệu cho thấy Anh hiện đang ở một vị trí đặc biệt nguy hiểm. Lạm phát giá tiêu dùng toàn phần hiện ở mức 10,1%, gấp năm lần so với mục tiêu của ngân hàng trung ương và cao hơn nhiều so với lạm phát toàn phần là 6,9% ở khu vực đồng euro và 5% ở Mỹ.
Các biện pháp cơ bản cũng đưa ra tín hiệu rõ ràng hơn về áp lực giá dài hạn tăng lên ở Anh. Lạm phát lõi là 6,2% ở Anh và 5,6% ở khu vực đồng euro. Trong khi dữ liệu lạm phát ưa thích của Fed, chi tiêu tiêu dùng cá nhân cốt lõi hiện là 4,6%. Trên tất cả, vấn đề ở Anh là tăng trưởng tiền lương.
Thu nhập hàng tuần thông thường đang tăng ở mức 6,6% một năm ở Anh, so với 4,2% cho thu nhập trung bình hàng giờ ở Mỹ. Stephen King, cố vấn kinh tế cấp cao của HSBC cho biết, chừng nào lãi suất còn thấp hơn mức tăng lương thì chính sách tiền tệ vẫn chưa đủ thắt chặt.
“Điều đó cho thấy, vấn đề lạm phát ở Anh có nguy cơ trở nên nghiêm trọng hơn so với Mỹ. Điều kiện tiền tệ ở Anh quá lỏng lẻo”, ông cho biết.
Nước Anh vẫn đang trong tầm kiểm soát của một cuộc khủng hoảng thị trường lao động. Không giống như mọi nền kinh tế G7 khác, Anh hiện có ít công nhân hơn so với trước đại dịch. Theo một cuộc khảo sát của BoE đối với các giám đốc điều hành công ty, 2/3 số người sử dụng lao động cho biết việc tuyển dụng khó khăn hơn bình thường.
Sự thắt chặt của thị trường lao động kết hợp với cú sốc thương mại do giá khí đốt cao hơn đã gây ra xung đột giữa người lao động và người sử dụng lao động về lạm phát. Công nhân đang cố gắng phục hồi mức sống của họ bằng cách đòi tăng lương thông qua đình công trong một số trường hợp, trong khi các công ty cố gắng khắc phục lợi nhuận bằng cách tăng giá.
Nhà kinh tế trưởng của BoE, Huw Pill đã mô tả động lực của hai nhóm cạnh tranh để giành lấy các nguồn tài nguyên bị suy giảm của quốc gia đã thúc đẩy lạm phát cao hơn bao giờ hết. “Ai đó cần phải chấp nhận rằng họ đang ở trong tình trạng tồi tệ hơn và ngừng cố gắng duy trì khả năng chi tiêu thực sự của mình bằng cách tăng giá, cho dù là tăng lương hay chuyển chi phí năng lượng cho khách hàng”, ông cho biết.
Trong khi đó, lịch sử cho thấy, chỉ có một cách duy nhất để chấm dứt cuộc xung đột chạy theo lạm phát, đó là triệt tiêu nhu cầu kinh tế bằng cách tăng lãi suất.
“Quá trình xung đột này chỉ duy trì khi chính sách tiền tệ không đủ thắt chặt. Thường thì để thoát khỏi lạm phát, tỷ lệ thất nghiệp phải tăng lên và nền kinh tế chậm lại hoặc rơi vào suy thoái”, nhà kinh tế trưởng Huw Pill cho biết.
Hiện tại, nền kinh tế Anh dường như kiên cường hơn dự kiến. Tháng 11/2022, BoE dự báo nước này sẽ trải qua một cuộc suy thoái dài nhất trong một thế kỷ. Vào tháng 2 vừa qua, ngân hàng đã sửa đổi điều đó thành một đợt sụt giảm ngắn.
George Buckley, nhà kinh tế trưởng châu Âu của Nomura cho biết, dự kiến trong tuần tới, BoE sẽ công bố những dự báo kinh tế mới nhất khi “chúng tôi kỳ vọng ngân hàng sẽ loại bỏ phần lớn, nếu không muốn nói là tất cả cuộc suy thoái mà họ đã mong đợi trước đó”. Tuy nhiên, một nền kinh tế mạnh hơn có nghĩa là lạm phát dai dẳng hơn, và do đó lãi suất tăng nhiều hơn.
