Lời tòa soạn: Giữa trung tâm quận Đống Đa (Hà Nội), những sai phạm hiển hiện của chủ đầu tư tòa nhà ở cao tầng kết hợp văn phòng 196 - Thái Thịnh (gọi tắt là tòa nhà 196 - Thái Thịnh) kéo dài cả thập kỷ. Nguy cơ mất an toàn cháy nổ, hạ tầng kỹ thuật xuống cấp, nhưng không có một đồng phí bảo trì là nỗi lo thường nhật treo lơ lửng trên đầu cư dân của toà nhà.
Tầng kỹ thuật bị “hô biến” thành 4 căn hộ mới
Đêm 12/1/2021, những người lạ mặt được xác định là do chủ căn hộ 1203 của tòa nhà 196 - Thái Thịnh đưa vào đã có hành vi xâm phạm tài sản của cư dân, đập khóa tủ điện ở tầng 12 và tự ý “câu” điện của tòa nhà về căn hộ 1203 để sử dụng. Sự việc xảy ra sau khi Hội nghị Nhà chung cư tòa nhà 196 - Thái Thịnh họp toàn thể và biểu quyết yêu cầu Ban Quản trị dừng cung cấp điện lên tầng 12 để đảm bảo an toàn phòng cháy, chữa cháy theo yêu cầu của Công an quận Đống Đa.
Theo lý giải của đại diện Ban Quản trị tòa nhà, căn hộ 1203 đã không được đơn vị điện lực cấp điện theo quy định, do hồ sơ mua nhà không hợp lệ. Căn hộ 1203 và căn hộ 1202 đã và đang “ký sinh” vào điện công cộng của tòa nhà qua công tơ phụ mà Ban Quản lý trước đây của tòa nhà tự lắp đặt.
Trong đơn đề nghị khẩn cấp gửi đến Chủ tịch UBND quận Đống Đa ngày 22/1/2021, Ban Quản trị tòa nhà 196 - Thái Thịnh nêu rõ, đơn vị này đã cắt điện của 2 căn hộ 1202 và 1203 theo đúng trình tự và quy định ra khỏi đường điện công cộng của tòa nhà, sau 3 lần gửi thông báo từ ngày 23/9 đến 20/10/2020.
Trước đó, ngày 8/1/2021, chủ căn hộ 1203 đã đưa người lạ vào tòa nhà mang theo hung khí (búa đinh) chửi bới, đe dọa Ban Quản trị, Ban Quản lý (được Ban Quản trị thuê để quản lý vận hành tòa nhà - PV), nhân viên bảo vệ tòa nhà. Những đối tượng lạ mặt này đã gây tâm lý hoang mang, lo sợ cho toàn thể cư dân, đơn vị vận hành cũng như Ban Quản trị”, bà Nguyễn Thị Thu Hà, Trưởng ban Ban Quản trị tòa nhà 196 - Thái Thịnh cho biết.
Trong đơn phản ánh gửi Báo Đầu tư về những sai phạm và hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật của một số tổ chức, cá nhân tại tòa nhà 196 - Thái Thịnh, Ban Quản trị tòa nhà nêu rõ, chủ đầu tư đã tự ý thay đổi công năng tầng kỹ thuật của tòa nhà thành tầng 12 và cải tạo thành 4 căn hộ. Việc làm này đã chặn toàn bộ hệ thống thoát hiểm khẩn cấp lên mái tòa nhà.
Trong báo cáo công tác kiểm tra, giải quyết đơn thư tại tòa nhà 196 - Thái Thịnh ngày 20/7/2020, UBND quận Đống Đa kiến nghị Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp, hướng dẫn UBND quận này trong việc xem xét trách nhiệm chuyển tiếp của Công ty cổ phần 18-4 Hà Nội sau khi cổ phần, chuyển từ Công ty TNHH Nhà nước một thành viên 18-4 Hà Nội thành Công ty TNHH một thành viên 18-4 Hà Nội
Về tính pháp lý, theo Quyết định số 9718/QĐ-UB ngày 31/12/2004 của UBND TP. Hà Nội, tòa nhà 196 - Thái Thịnh nằm trên mảnh đất 513 m2 thuộc dự án chuyển mục đích sử dụng 2.333 m2 đất tại số 25 - Thái Thịnh (nay là số 196 - Thái Thịnh) để xây dựng tòa nhà văn phòng kết hợp nhà ở cao tầng. Theo quyết định này, tòa nhà cao 11 tầng, 1 hầm để xe, tầng 1 làm văn phòng, từ tầng 2 đến tầng 11 làm căn hộ nhà ở.
Đến Giấy phép xây dựng số 142/GPXD ngày 22/5/2007 của Sở Xây dựng Hà Nội, tòa nhà 196 - Thái Thịnh vẫn cao 11 tầng, nhưng có thêm tầng lửng, ngoài 1 tầng hầm và 1 tầng kỹ thuật. Theo tài liệu bản vẽ thiết kế thi công phần kiến trúc và hồ sơ hoàn công phần phòng cháy chữa cháy và hệ thống rác thải mà phóng viên Báo Đầu tư thu thập được, cũng không có cái gọi là tầng 12 như chủ đầu tư định nghĩa, mà đó là tầng kỹ thuật thang máy, nằm ngay trên tầng 11, là lối thoát ra sân thượng của tòa nhà.
Việc làm của chủ đầu tư đã được chính quyền quận Đống Đa xác định rõ trong báo cáo công tác kiểm tra, giải quyết đơn thư tại tòa nhà 196 - Thái Thịnh ngày 20/7/2020. “Sau khi tòa nhà được đưa vào sử dụng (năm 2009), chủ đầu tư đã tự ý thay đổi thiết kế của tầng kỹ thuật (mái) thành 4 căn hộ và chuyển nhượng cho các chủ sở hữu với tên gọi căn hộ tầng 12”, báo cáo nêu rõ.
UBND quận Đống Đa cho rằng, việc tự ý thay đổi công năng của tầng kỹ thuật thành tầng 12 gồm 4 căn hộ, đã chặn hệ thống thoát nạn về phòng cháy chữa cháy tại tầng này. Còn theo ghi nhận của phóng viên Báo Đầu tư tại tầng kỹ thuật, lối thoát hiểm lên mái của Tòa nhà chỉ là một ô vuông vừa một người chui.
Dùng giấy phép 11 tầng… để bán tầng 12
Theo phản ánh của bà Nguyễn Thị Thu Hà, một trong những người đầu tiên về sinh sống tại tòa nhà 196 - Thái Thịnh, khoảng 6 tháng đến 1 năm sau khi tòa nhà đi vào sử dụng, chủ đầu tư đã vận chuyển vật liệu xây dựng lên tầng kỹ thuật, cải tạo thành 4 căn hộ để chuyển nhượng. “Tổng diện tích 4 căn hộ xây dựng không phép này hơn 400 m2. Điều ngạc nhiên là chủ đầu tư xây dựng không phép trong thời gian dài mà cơ quan chức năng không hay”, bà Hà nói.
Ban Quản trị tòa nhà 196 - Thái Thịnh tỏ ra bức xúc khi đã năm lần, bảy lượt gửi đơn khiếu nại tố cáo những sai phạm của chủ đầu tư lên các cấp chính quyền và cơ quan chức năng, trong đó có sai phạm về xây dựng trái phép tại tầng kỹ thuật, nhưng sự việc vẫn chưa được giải quyết.
Trong đơn tố cáo sai phạm của chủ đầu tư lên UBND quận Đống Đa vào tháng 11/2020, Ban Quản trị tòa nhà nêu: chủ đầu tư đã vi phạm Giấy phép xây dựng số 142/GPXD ngày 22/5/2007 của Sở Xây dựng Hà Nội khi tự ý cải tạo trái phép tầng kỹ thuật thành tầng 12 và chia thành 4 căn hộ để chuyển nhượng; đồng thời vi phạm quy định về phòng cháy chữa cháy, đẩy cư dân tòa nhà vào tình trạng gặp nguy hiểm về tính mạng và tài sản khi có sự cố cháy nổ xảy ra.
Đến cuộc họp ngày 29/1/2021 giữa lãnh đạo UBND phường Láng Hạ, các đơn vị chức năng, với Ban Quản trị tòa nhà 196 - Thái Thịnh và đại diện cư dân tầng 12, ông Nguyễn Thành Trung của căn hộ 1203 khẳng định: “Chúng tôi không biết vi phạm của chủ đầu tư”.
Lời khẳng định này lập tức bị bà Nguyễn Thị Thu Hà, Trưởng ban Ban Quản trị tòa nhà bác bỏ ngay tại cuộc họp.
“Ban Quản trị chúng tôi gửi rất nhiều đơn thư khiếu nại lên Thành phố, quận, phường về những sai phạm tại tòa nhà. Ông Trung của căn hộ 1203 là Trưởng ban Ban Quản lý đầu tiên của tòa nhà, nên biết rõ hồ sơ pháp lý của tòa nhà”, bà Hà nói.
Trên thực tế, trước thời điểm tòa nhà 196 - Thái Thịnh đi vào sử dụng năm 2009, tầng 12 đã được “dựng” sẵn. Trong một hợp đồng mua bán nhà ở được ký kết năm 2008 giữa đại diện chủ đầu tư đồng thời là bên bán, bà Nguyễn Thị Phương Lan, Chủ tịch, kiêm Tổng giám đốc Công ty TNHH Nhà nước một thành viên 18-4 Hà Nội và một người mua căn hộ, thì khái niệm “tầng kỹ thuật” theo Giấy phép xây dựng số 142/GPXD ngày 22/5/2007 của Sở Xây dựng Hà Nội, đã biến mất. Thay vào đó, chủ đầu đưa ra cam kết có trách nhiệm tổ chức quản lý và sử dụng các phần diện tích công cộng của tòa nhà (gồm tầng 1, tầng lửng, tầng 12 và tầng mái); quản lý hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hệ thống các dịch vụ chung và dịch vụ kỹ thuật.
Còn theo 2 hợp đồng chuyển nhượng căn hộ 1201 và căn hộ 1204 giữa chủ đầu tư và khách hàng vào năm 2012 và năm 2013, thì tầng 12 lại biến mất trong phần diện tích công cộng của tòa nhà và phần diện tích công cộng này chỉ còn lại tầng 1, tầng lửng và tầng mái. Điều đáng nói, 2 hợp đồng chuyển nhượng này được chủ đầu tư căn cứ theo Giấy phép xây dựng số 142/GPXD ngày 22/5/2007 của Sở Xây dựng Hà Nội, trong khi giấy phép này chỉ cho phép xây dựng 11 tầng, 1 tầng hầm, 1 tầng lửng và 1 tầng kỹ thuật.
“Theo thiết kế tòa nhà, tầng 12 là diện tích chung, đồng thời là nơi thoát hiểm lên phía trên khi có sự cố cháy nổ, nhưng nay lại biến thành 4 căn hộ. Điều này đã làm mất đi khả năng thoát hiểm theo thiết kế, gây rủi ro đến tính mạng và tài sản của cư dân”, ông Phạm Đình Thái, Tổng giám đốc Hợp tác xã Quản lý và cung cấp dịch vụ nhà ở Thụy Điển - đơn vị vận hành tòa nhà 196 - Thái Thịnh lo ngại.
Ngày 2/3/2020, Công an quận Đống Đa ra thông báo yêu cầu chủ đầu tư xuất trình hồ sơ thẩm duyệt, nghiệm thu bổ sung về phòng cháy chữa cháy tại tầng kỹ thuật thang máy (đã được thay đổi công năng thành tầng 12) để kiểm tra theo quy định. Đồng thời yêu cầu, trong quá trình hoàn thiện hồ sơ này, chủ đầu tư phải dừng hoạt động tại khu vực tầng 12 và chỉ được phép hoạt động khi đã được thẩm duyệt, nghiệm thu về phòng cháy chữa cháy theo quy định.
Cũng liên quan đến công tác phòng cháy chữa cháy, ngày 1/4/2021 Công an quận Đống Đa đã ra quyết định tạm đình chỉ hoạt động đối với khu vực tầng 1 và tầng lửng của tòa nhà thuộc quyền sở hữu của Công ty cổ phần Xây dựng và Thương mại Hoàng Gia. Quyết định này có hiệu lực từ 9:00 ngày 2/4/2021, theo đó yêu cầu bà Nguyễn Hà Phương, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Xây dựng và Thương mại Hoàng Gia có trách nhiệm thi hành quyết định và thực hiện các yêu cầu về đảm bảo an toàn phòng cháy và chữa cháy.
(Còn tiếp)
