Theo số liệu vừa được Tổng cục Thống kê công bố sáng 29/7, giá một số nguyên liệu đầu vào có xu hướng tăng trở lại, mức lương cơ sở tăng, ảnh hưởng của dịch tả lợn châu Phi, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam kiên định chính sách tiền tệ linh hoạt giữ vững mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, là những yếu tố làm cho chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 7/2019 tăng 0,18% so với tháng trước, tăng 1,59% so với tháng 12/2018, tăng 2,44% so với cùng kỳ năm trước.
Bình quân 7 tháng năm 2019, CPI tăng 2,61% so với cùng kỳ năm 2018 - mức tăng bình quân 7 tháng thấp nhất trong 3 năm gần đây.
Tổng cục Thống kê chỉ ra, so với tháng trước, trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng chính có 9 nhóm hàng tăng giá: nhóm hàng hóa và dịch vụ khác có mức tăng cao nhất, tăng 0,94%; hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 0,33%; giáo dục tăng 0,22%; văn hóa, giải trí và du lịch tăng 0,15%; đồ uống và thuốc lá tăng 0,12%... Có 2 nhóm hàng giảm giá: giao thông giảm 0,03%; nhà ở, điện nước và vật liệu xây dựng giảm 0,03%.
Bà Đỗ Thị Ngọc, Vụ trưởng Vụ Thống kê giá cho biết, các nguyên nhân làm tăng CPI tháng 7/2019 là do: tính đến ngày 24/7/2019, dịch tả lợn châu Phi bùng phát tại 62 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (còn lại duy nhất tỉnh Ninh Thuận chưa phát hiện dịch) với đàn lợn bị tiêu hủy khoảng 3,7 triệu con.
Ngoài số lượng lợn bị chết do dịch, nhiều hộ chăn nuôi quy mô lớn đã tạm ngừng tái đàn hoặc giảm quy mô nuôi so với trước đây.
Do vậy tổng đàn lợn tiếp tục giảm mạnh làm cho giá thịt lợn tháng 7/2019 tăng 0,81% so với tháng trước, CPI chung tăng 0,03%.
Bên cạnh đó, giá xăng dầu điều chỉnh tăng vào ngày 2/7/2019 và ngày 17/7/2019, tổng cộng giá xăng A95 tăng 1.110 đồng/lít, xăng E5 tăng 1.050 đồng/lít, dầu diezen tăng 340 đồng/lít, do ảnh hưởng của đợt giảm giá trong tháng 6/2019 nên giá xăng dầu bình quân tháng 7/2019 tăng 0,04% so với tháng trước, CPI chung tăng 0,002%.
Cùng với đó là thời tiết nắng nóng kéo dài gây hạn hán tại một số địa phương nên nhu cầu sử dụng điện sinh hoạt tăng làm cho chỉ số giá điện tăng 0,76% so với tháng trước.
Mức lương cơ sở tăng 100.000 đồng/tháng từ ngày 01/7/2019 theo Nghị định số 38/2019/NĐ-CP ngày 09/5/2019, theo đó chỉ số giá nhóm bảo hiểm y tế tăng 6,67% so với tháng trước.
Ngoài ra, giá vật liệu bảo dưỡng nhà ở tăng 0,43% do nhu cầu xây dựng tăng cùng với chi phí đầu vào tăng nên giá một số mặt hàng vật liệu xây dựng như: sắt, thép, xi măng và giá nhân công xây dựng tăng theo.
Một số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện tăng học phí năm học mới 2019-2020 theo lộ trình của Nghị định số 86/2015/NĐ-CP ngày 02/10/2015 của Chính phủ.
Bên cạnh các nguyên nhân làm tăng CPI, có một số nguyên nhân kiềm chế CPI tháng 7/2019: từ ngày 1/7/2019 giá gas trong nước điều chỉnh giảm 19.000 đồng/bình 12kg giảm 5,7% so với tháng 6/2019 do giá gas thế giới bình quân tháng 7/2019 công bố ở mức 365 USD/tấn, giảm 57,5 USD/tấn so với tháng trước.
Giá gạo giảm 0,09% so với tháng trước do các địa phương trên cả nước đã thu hoạch vụ lúa Vụ Đông Xuân nên sản lượng lúa dồi dào và tình hình xuất khẩu gạo khó khăn.
Một số công ty nhập khẩu xe ô tô nguyên chiếc từ Thái Lan và Indonesia đưa ra các chương trình giảm giá, khuyến mại để giữ thị phần và cạnh tranh với các đối thủ nên giá ô tô giảm 0,31% so với tháng trước.
Cũng trong tháng 7, giá vàng trong nước biến động theo giá vàng thế giới, giá vàng tiếp tục tăng do bất ổn và căng thẳng địa chính trị ở Trung Đông leo thang và đồng USD giảm giá.
Tính đến ngày 24/7/2019, bình quân giá vàng thế giới tăng 4,04% so với tháng 6/2019. Trong nước, bình quân tháng 7/2019 giá vàng tăng 4,78% so với tháng trước, giá vàng dao động quanh mức 3,97 triệu đồng/chỉ vàng SJC.
Đồng đô la Mỹ trên thị trường thế giới giảm do nhiều khả năng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) sẽ hạ lãi suất vào cuối tháng 7/2019 để kích thích tăng trưởng kinh tế Mỹ.
Trong nước, nguồn cung ngoại hối dồi dào đã hỗ trợ cho tỷ giá USD/VNĐ không biến động mạnh. Tỷ giá giữa VND và USD tháng 7/2019 giảm 0,56%, giá USD bình quân ở thị trường tự do tháng này ở quanh mức 23.220 VND/USD.
Tổng cục Thống kê cũng cho biết, lạm phát cơ bản (CPI sau khi loại trừ lương thực, thực phẩm tươi sống; năng lượng và mặt hàng do Nhà nước quản lý bao gồm dịch vụ y tế và dịch vụ giáo dục) tháng 7/ 2019 tăng 0,23% so với tháng trước, tăng 2,04% so với cùng kỳ; 7 tháng đầu năm 2019 so cùng kỳ tăng 1,89%.
Bình quân 7 tháng so với cùng kỳ năm trước, lạm phát chung có mức tăng cao hơn lạm phát cơ bản, điều này phản ánh biến động giá chủ yếu do việc tăng giá lương thực, thực phẩm, giá xăng dầu, giá dịch vụ y tế và giáo dục.. Lạm phát cơ bản 7 tháng năm 2019 so với cùng kỳ ở mức 1,89% phản ánh chính sách tiền tệ vẫn đang điều hành ổn định.
