Chương trình COVAX được điều hành chung với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã cung cấp 90 triệu liều vắc xin cho 132 quốc gia kể từ tháng 2/2021, tuy nhiên chương trình này đã phải đối mặt với các vấn đề lớn về nguồn cung kể từ khi Ấn Độ đình chỉ xuất khẩu vắc xin do tình trạng lây nhiễm tăng cao ở quốc gia này.
Hiện tại, COVAX đang mở rộng quy mô và hiện ước tính rằng mục tiêu cung cấp 1,8 tỷ liều vắc xin cho các nền kinh tế có thu nhập thấp hơn sẽ đạt được trong quý I/2022.
Hội đồng quản trị của GAVI cũng đặt ra các điều khoản mới để tiếp cận vắc xin, điều này sẽ làm hạn chế các quốc gia có thu nhập trung bình tham gia bằng cách yêu cầu các quốc gia này thanh toán đầy đủ phí vắc xin cho COVAX vào năm tới.
"Bắt đầu từ năm 2022, mô hình này sẽ cho phép các quốc gia tham gia tự cấp vốn dựa vào chương trình để tiếp cận liều lượng vắc xin và tiếp tục mua vắc xin thông qua COVAX theo các điều khoản và điều kiện đã sửa đổi", GAVI cho biết.
Bên cạnh đó, Reuters cũng trích dẫn các tài liệu nội bộ của GAVI đã báo cáo hôm thứ Tư (23/6) rằng cuộc đại tu này nhằm giảm rủi ro tài chính của COVAX, tăng cường tập trung vào các quốc gia cần nhất và giảm bớt sự tham gia của các quốc gia giàu có hơn.
GAVI ước tính rằng số thành viên của chương trình COVAX có thể giảm xuống còn 120 đến 130 thành viên vào năm tới từ khoảng 190 quốc gia hiện nay.
Những thay đổi này sẽ ảnh hưởng tới các quốc gia ở Mỹ Latinh và Trung Đông cũng như các nước như Nam Phi có thể phải đối mặt với chi phí cao hơn để tiếp cận chương trình và sẽ cần vay tiền để đảm bảo liều lượng vắc xin.
Tuy nhiên, các nước nghèo nhất chủ yếu ở châu Phi và Đông Nam Á vẫn sẽ giữ nguyên các điều kiện và có thể tốn ít hoặc không tốn chi phí mua vắc xin.
