Trụ sở chính của BGI-Shenzhen, Trung Quốc

Trụ sở chính của BGI-Shenzhen, Trung Quốc

Công ty sinh học Trung Quốc thâu tóm đối thủ Mỹ

(ĐTCK) Complete Genomics, một công ty giải trình tự DNA của Mỹ, thông báo hôm thứ Hai rằng, Công ty đã đồng ý bán lại cho đối thủ Trung Quốc BGI-Shenzhen với giá 117,6 triệu USD.

Với mức giá 3,15 USD/cổ phiếu, đối thủ Trung Quốc đã trả cao hơn 18% so với giá thị trường của Complete Genomics tính theo giá đóng cửa hôm thứ Sáu và cao hơn 54% so với giá đóng cửa hôm 4/6, một ngày trước khi công ty này tuyên bố cắt giảm nhân viên để tiết kiệm dòng tiền và thuê đơn vị tư vấn để tái cấu trúc.

Đối thủ đến từ Trung Quốc, BGI-Shenzhen, khởi nguồn là một tổ chức có tên Beijing Genomics Institute được thành lập năm 1999 để thực hiện một phần dự án quốc tế của Trung Quốc về gien người có tên Human Genome Project.

Dự án này được cho là hoạt động sắp xếp gien người lớn nhất thế giới. Nó đồng thời là biểu hiện cho tham vọng giành lấy vị trí lớn của Trung Quốc trong lĩnh vực nghiên cứu gien cũng như trong công nghệ sinh học nói chung. BGI đã gây sốc cho cả ngành vào năm 2010 khi công ty này đặt hàng một lượng khổng lồ 128 máy sắp xếp cao cấp HiSeq 2000 của Illumina với chi phí được cho là lên đến hàng chục triệu USD.

Trong khi Complete Genomics chỉ chuyên về gien người, BGI thực hiện sắp xếp không chỉ gien người mà cả gien của gấu panda Tây Tạng và cây măng tây, chưa kể đến vô vàn các bộ gien của các vi khuẩn gây bệnh. Công ty này đã thiết lập hợp tác với một loạt các công ty, trường đại học và các tổ chức phi lợi nhuận ở Mỹ, bao gồm Merck hay trường Đại học California .

Về phía Complete Genomics, đây là hãng tiên phong trong các mô hình nghiên cứu mới. Công ty này đã đưa ra thị trường dịch vụ sắp xếp gien thay vì chỉ bán các máy sắp xếp cho các phòng thí nghiệm.

Complete Genomics có danh tiếng tốt và có mức phí sắp xếp thấp hơn hẳn các đối thủ với chỉ khoảng 5.000 USD cho mỗi gien người với số đơn đặt hàng lớn. Tuy nhiên, chừng ấy không bao giờ đủ để công ty có lãi.

Công ty đã mất 39,1 triệu USD, hay 1,16 USD/ cổ phiếu, trong nửa đầu năm 2012. Doanh thu chỉ đạt 12,6 triệu USD, xấp xỉ với mức nửa đầu năm 2011. Cổ phiếu của Công ty đang thấp hơn rất nhiều mức giá 9 USD/cổ phiếu trong đợt IPO hồi năm 2010 và Công ty công bố trong hồ sơ của mình rằng khó có thể tiếp tục hoạt động vì những khó khăn vẫn đang tiếp diễn.

Việc mua lại Complete Genomics sẽ giúp BGI mở nền tảng hoạt động ra thị trường Mỹ và tiến sâu thêm vào công nghệ sắp xếp DNA. Những công nghệ của đối thủ Mỹ sẽ giúp công ty Trung Quốc này ứng dụng công nghệ sắp xếp có độ chính xác cao và ứng dụng được cho chẩn đoán y học.

Wang Jun, CEO của BGI-Shenzhen cho biết, Complete Genomics sẽ tiếp tục hoạt động với tư cách một đơn vị độc lập, và ông cho rằng, công ty sẽ “phối hợp tốt với các yêu cầu nghiên cứu và kinh doanh” của công ty mình.

Còn Clifford Reid, CEO của Complete Genomics, viết trong thông cáo hôm thứ Hai rằng, thương vụ mua lại là “lựa chọn tốt nhất cho cổ đông của chúng tôi, đem đến cho họ thanh khoản và giá trị tăng thêm”.

Nguồn tin thân cận cho biết, BGI không phải là một công ty nhà nước của Trung Quốc. Đây chỉ là một công ty được nhà nước hỗ trợ một phần, trong đó có 1,5 tỷ USD cam kết hỗ trợ từ phía Ngân hàng Phát triển Trung Quốc để tài trợ cho việc mở rộng hoạt động của Công ty. Bề ngoài, BGI có bộ phận hoạt động lợi nhuận và phi lợi nhuận và bộ phận mua lại Complete Genomics là bộ phận lợi nhuận.

Thương vụ giữa hai đối thủ Mỹ - Trung Quốc này là thương vụ gần đây nhất cho sự hợp nhất trong lĩnh vực sắp xếp DNA thay đổi nhanh chóng và cạnh tranh khốc liệt. Mức giá của việc xác định DNA của con người đã giảm liên tục và nó đang nhanh chóng được sử dụng cho cả chẩn đoán y học, thay vì chỉ là cho nghiên cứu cơ bản như ban đầu.

Năm 2010, Life Technologies mua lại Ion Torrent, và đầu năm ngoái, Illumina, hãng sản xuất máy sắp xếp gien hàng đầu, đã đấu thầu thành công hãng Roche với giá 6,2 tỷ USD.

Thương vụ sẽ phải được sự kiểm duyệt chống độc quyền và kiểm duyệt dưới các quy định về an ninh quốc gia của Mỹ. Thương vụ này cũng phải được sự chấp thuận của một vài cơ quan chức năng Trung Quốc.

Citigroup và hãng luật O’Melveny & Myers tư vấn cho BGI. Complete Genomics thuê tư vấn của Jefferies & Company và hãng luật Latham & Watkins.