Số liệu từ Trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt Nam (VSD) cho thấy, trong 9 tháng đầu năm nay các nhà đầu tư trong nước đã mở mới gần 253 ngàn tài khoản, tăng hơn 64 ngàn tài khoản so với con số gần 189 ngàn tài khoản của cả năm 2019.
Như vậy lũy kế tới hết tháng 9/2020, số lượng tài khoản chứng khoán tại Việt Nam đạt 2,63 triệu tài khoản, tương đương 2,7% dân số Việt Nam.
Nếu tính riêng trong tháng 9 thì số lượng tài khoản mới do nhà đầu tư trong nước mở là 31.418 tài khoản, tăng hơn 3.000 tài khoản so với tháng 8. Trong đó, số lượng tài khoản mới do nhà đầu tư cá nhân mở là 31.340 tài khoản.
Tính ra, số lượng tài khoản mở mới kể từ khi dịch Covid-19 bùng phát mạnh hồi tháng 3 cho tới nay đã lên tới gần 225 ngàn tài khoản.
Sự tham gia của các nhà đầu tư mới đã góp phần quan trọng giúp thị trường chứng khoán Việt Nam hồi phục mạnh mẽ, thể hiện ở việc chỉ số VN-Index đã tăng mạnh từ vùng 650 điểm hồi cuối tháng 3 lên sát 930 điểm hiện nay.
Nhờ có sự vào cuộc tích cực của các nhà đầu tư cá nhân mới, bất chấp việc khối nhà đầu tư ngoại không ngừng bán ròng, thanh khoản của thị trường trong 2 quý vừa qua vẫn rất khả quan.
Chỉ tính riêng sàn giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh (HOSE), giá trị khớp lệnh bình quân trong quý II đạt 4.354 tỷ đồng/phiên, tăng gần 50% so với quý I và tăng gần 70% so với cùng kỳ năm 2019. Con số này của quý III là 4.535 tỷ đồng/phiên, tăng 4,2% so với quý II và tăng 56% so với cùng kỳ năm trước.
Theo nhận định của các công ty chứng khoán, việc nhà đầu tư cá nhân trong nước ồ ạt mở tài khoản chứng khoán trong những tháng vừa qua đến từ việc các kênh đầu tư ngoài chứng khoán đang trở nên kém hấp dẫn.
Trước hết phải kể đến việc lãi suất huy động tại các ngân hàng thương mại đã giảm xuống mức thấp nhất trong nhiều năm qua, khiến cho kênh đầu tư này ngày càng trở nên kém hấp dẫn.
Cụ thể, lãi suất tiền gửi tiết kiệm tại quầy của khách hàng cá nhân kỳ hạn 6 tháng cao nhất trên thị trường hiện nay là tại ngân hàng NCB cũng chỉ ở mức 6,65%/năm, trong khi con số này tại các ngân hàng thương mại có vốn Nhà nước chỉ nằm trong khoảng 4-4,4%/năm.
Với kênh đầu tư vào vàng, do giá vàng hiện giao động ở mức cao so với lịch sử và giá vàng trong nước có mức chênh lệch khá lớn so với giá vàng thế giới nên rủi ro thua lỗ lớn khi đầu tư vào kênh này là khá cao.
Trong khi đó, do dịch bệnh Covid-19 nên kênh đầu tư bất động sản hiện đang suy yếu. Hơn nữa, đầu tư vào kênh này đòi hỏi lượng vốn lớn, trong khi tính thanh khoản lại không cao nên không phải ai cũng có thể đầu tư vào kênh này.
Với kênh trái phiếu doanh nghiệp, do Nghị định 81/2020/NĐ-CP có hiệu lực vào đầu tháng 9 năm nay có xu hướng siết lại hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ nên hàng hóa có chất lượng cho kênh đầu tư này sẽ không được dồi dào như trước đây. Đó là chưa kể việc lãi suất ngân hàng giảm cũng sẽ kéo giảm lợi tức của trái phiếu.
Trong bối cảnh nhiều nhà đầu tư cá nhân mới tham gia thị trường chứng khoán, các công ty chứng khoán đã đưa ra nhiều chính sách hấp dẫn để hỗ trợ nhà đầu tư giảm chi phí đầu tư trong giai đoạn đầu, trong đó có việc miễn giảm phí giao dịch và lãi suất cho vay đầu tư chứng khoán.
Ví dụ, vào cuối tuần trước Công ty chứng khoán VPS đã công bố chương trình cho vay đầu tư chứng khoán với lãi suất chỉ 6,8%/năm, thấp nhất trên thị trường hiện nay. Chương trình được áp dụng đối với khách hàng mở mới tài khoản giao dịch và cả những khách hàng đã mở tài khoản tại công ty nhưng không có bất cứ giao dịch nào trong vòng 6 tháng qua. Điều đáng nói là mức lãi suất này không đi kèm với bất kỳ điều kiện giao dịch nào đối với khách hàng.
Ngoài ra, VPS cũng tiến hành miễn phí giao dịch cả chứng khoán cơ sở và chứng khoán phái sinh cho khách hàng mở mới tài khoản chứng khoán.
Rõ ràng là cả 2 yếu tố tác động tới chi phí đầu tư của nhà đầu tư là phí giao dịch và lãi suất vay đầu tư chứng khoán đã được công ty chứng khoán giảm thiểu rất nhiều so với trước đây, tạo điều kiện thuận lợi cho những nhà đầu tư mới tham gia thị trường.
