Đến trung tuần tháng 8/2021, thanh long nói riêng và nhiều loại trái cây, nông sản của Việt Nam cơ bản không thể xuất khẩu đi Trung Quốc qua các cửa khẩu biên giới với tỉnh Vân Nam.
Ngày 23 tháng 8 năm 2021, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã có công thư gửi Bộ trưởng Bộ Thương mại Trung Quốc và Tỉnh trưởng tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) đề nghị tạo thuận lợi cho hoạt động thông quan và xuất khẩu các mặt hàng nông sản, trái cây của Việt Nam.
Trong công thư, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết trước tình hình dịch Covid-19 với biến chủng Delta đang diễn biến phức tạp, hoạt động giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu tại cửa khẩu biên giới tiếp tục được đảm bảo an toàn tuyệt đối phòng chống dịch, không làm phát sinh bất cứ ca lây nhiễm nào qua biên giới Việt Nam - Trung Quốc, ngay cả thời điểm dịch diễn biến phức tạp tại mỗi nước.
Dù vậy, Bộ trưởng lấy làm tiếc khi nhận được thông tin Sở Thương mại Vân Nam thông báo tạm dừng nhập khẩu thanh long từ Việt Nam qua các cửa khẩu biên giới trên địa bàn từ giữa tháng 7/2021 do lo ngại dịch Covid-19 tại Việt Nam.
"Đến trung tuần tháng 8/2021, thanh long nói riêng và nhiều loại trái cây, nông sản khác của Việt Nam cơ bản không thể xuất sang Trung Quốc qua các cửa khẩu biên giới với tỉnh Vân Nam. Trong khi đó, hoạt động nhập khẩu rau củ, nông sản từ Vân Nam qua các địa phương biên giới Việt Nam vẫn đang diễn ra thuận lợi với trung bình khoảng 400 xe/ngày", Bộ trưởng thông tin.
Một mặt bày tỏ chia sẻ mối quan tâm về công tác phòng chống dịch bệnh của phía Trung Quốc, nhưng một mặt, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho rằng, chỉ cần cơ quan chức năng cửa khẩu và doanh nghiệp hai bên tiếp tục tuân thủ nghiêm quy trình thông quan hàng hóa đã được khẳng định hiệu quả trong hơn một năm qua, thì công tác phòng chống dịch bệnh sẽ được đảm bảo an toàn tuyệt đối.
Do đó, Bộ trưởng Công Thương Việt Nam đề nghị Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc quan tâm, chỉ đạo tỉnh Vân Nam khẩn trương dỡ bỏ biện pháp hạn chế nhập khẩu nông sản qua các cửa khẩu biên giới với Việt Nam. Đồng thời phối hợp với các địa phương biên giới Việt Nam tiếp tục thực hiện "mục tiêu kép" vừa phòng chống dịch, vừa duy trì ổn định lưu thông hàng hóa xuất nhập khẩu qua biên giới.
Tương tự, trong Công thư gửi Tỉnh trưởng, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, Bộ trưởng cũng đề nghị tỉnh Vân Nam chỉ đạo chính quyền các địa phương có cửa khẩu biên giới với Việt Nam nhanh chóng khôi phục thông quan nhập khẩu hàng hóa nông sản từ Việt Nam, trong đó có thanh long, góp phần ổn định lưu thông hàng hóa và hỗ trợ cộng đồng 2 nước vượt qua khó khăn do đại dịch gây ra.
Trước đó, Thứ trưởng Bộ Công Thương, Trần Quốc Khánh đã có công văn hỏa tốc gửi các doanh nghiệp, đề nghị cần chuyển nhanh, chuyển mạnh hoạt động xuất khẩu hàng hóa sang thị trường Trung Quốc theo hình thức chính ngạch và chỉ vận chuyển hàng lên biên giới khi đã có thỏa thuận với khách mua hàng (địa chỉ tiêu thụ rõ ràng).
Đối với nông sản, cần phối hợp với bên mua để phân loại, đóng gói, sử dụng bao bì, nhãn mác phù hợp với yêu cầu của thị trường nhập khẩu ngay tại khâu sản xuất, đáp ứng các quy định về tiêu chuẩn chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc và mã số vùng trồng để giúp đẩy nhanh tiến độ thông quan.