Một trạm vận chuyển nhiên liệu của Colonial Pipeline tại thành phố Smyrna, bang Georgia. Ảnh: AFP
Không đáp ứng yêu cầu của tin tặc
Phía Colonial Pipeline cho biết sẽ mất vài ngày để hệ thống đường ống dài 5.500 dặm (tương đương 8.850 km) hoạt động bình thường trở lại và tài xế ở các bang Đông Nam nước Mỹ vẫn gặp khó khăn khi tìm kiếm trạm đổ xăng. Còn các nhà phân tích ước tính, sẽ mất đến 2 tuần để nguồn cung nhiên liệu phía Đông Nam nước Mỹ dồi dào như trước.
Cuộc tấn công mạng bằng mã độc tống tiền nhằm vào Colonial Pipeline đã khiến hoạt động vận chuyển 2,5 triệu thùng nhiên liệu (xăng, dầu diesel, và nhiên liệu máy bay) mỗi ngày của công ty này bị tê liệt từ ngày 7/5. Đây cũng là vụ tấn công mạng được xác định gây rắc rối lớn nhất từ trước đến nay cho hạ tầng năng lượng Mỹ.
Những người thạo tin tức về Colonial Pipeline cho hay, công ty này không có kế hoạch đáp ứng yêu cầu tống tiền của tin tặc. Colonial Pipeline đang phối hợp với các chuyên gia an ninh mạng để điều tra vụ tấn công, đồng thời thực hiện các biện pháp tăng cường bảo mật trước khi tái khởi động toàn bộ hệ thống đường ống.
Hiện khoản tiền mà tin tặc yêu cầu Colonial Pipeline đáp ứng vẫn đang là dấu hỏi.
Colonial Pipeline cũng cho biết, trung tâm kiểm soát của công ty này đang xử lý việc khởi động lại mạng lưới đường ống trải dài từ các nhà máy lọc dầu ở Vùng duyên hải vịnh Mexico đến các bang Trung - Đại Tây Dương và Đông Nam nước Mỹ.
Vụ tấn công mạng khiến nguồn cung xăng dầu ở Đông Nam nước Mỹ "nguy kịch" khi hàng loạt trạm xăng ở khu vực này rơi vào tình trạng cạn hàng, dẫn đến tâm lý lo ngại khan hiếm nguồn cung kéo dài và tăng giá trước dịp cao điểm lái xe mùa hè.
Gần 60% các trạm xăng ở vùng đô thị Atlanta không còn hàng, theo Công ty phân tích dữ liệu nhiên liệu GasBuddy. Kết quả khảo sát của công ty này cũng cho thấy 65% trạm xăng ở bang North Carolina và 43% ở bang Georgia và bang South Carolina cũng hết sạch nhiên liệu. Bang Virginia cũng ghi nhận tình trạng thiếu hụt nhiên liệu nghiêm trọng.
"Ưu tiên hàng đầu của chúng tôi lúc này là cung cấp nhiên liệu cho các cộng đồng đang cần nó", Bộ trưởng Giao thông vận tải Mỹ Pete Buttigieg nói với cánh báo chí.
Theo chuyên gia Richard Joswick của S&P Global Platts, các kho dự trữ nhiên liệu ở khu vực Đông Bắc nước Mỹ trong tuần này có thể xuống mức thấp nhất trong 5 năm qua do quá trình tái khởi động hệ thống của Colonial Pipeline diễn ra chậm chạp. "Sẽ mất ít nhất vài tuần để hồi phục hoàn toàn", ông Richard Joswick dự đoán.
Người tiêu dùng hoảng loạn tích trữ
Tại một trạm xăng của Tập đoàn dầu khí Citgo, khu phố East Atlanta, bang Georgia, Charles Williams, một nhạc sĩ địa phương 66 tuổi, đang cố đổ đầy xăng cho chiếc Mini Cooper của vợ sau khi thấy người dân nơi đây chất đầy những can xăng lớn.
Colonial Pipeline đã kích hoạt lại thủ công một phần đường ống dẫn nhiên liệu ở các bang: Georgia, Maryland, New Jersey, North Carolina, và South Carolina. Công ty này cũng đã tiếp nhận 2 triệu thùng nhiên liệu để bơm vào hệ thống đường ống theo kế hoạch đưa hệ thống này "về cơ bản" sẽ hoạt động trở lại vào cuối tuần.
Theo Hiệp hội ô tô Mỹ, giá xăng trung bình toàn quốc đã tăng lên trên 3,00 USD/gallon, mức cao nhất kể từ tháng 10/2014. Còn Rob Underwood, Chủ tịch Hiệp hội kinh doanh năng lượng Mỹ (EMA) cho biết: "Các nhà bán lẻ đã bán hết veo tồn kho trong vài giờ".
Các đại diện ngành công nghiệp nhiên liệu Mỹ kêu gọi người tiêu dùng ngừng tích trữ bởi nước Mỹ dồi dào nguồn cung xăng dầu; đồng thời cảnh báo việc tích trữ nhiên liệu đang gây ra tình trạng thiếu hụt cục bộ ở những khu vực có đường ống Colonial Pipeline đi qua.
Bốn bang ở phía Đông Nam nước Mỹ, gồm Florida, North Carolina, Virginia, và Georgia, đã phối hợp cùng các cơ quan quản lý liên bang trong việc nới lỏng các biện pháp phòng dịch Covid-19 đối với tài xế cũng như các quy định về tiếp cận nhiên liệu để giúp tăng tốc độ vận chuyển nhiên liệu tiếp tế. Chính quyền Georgia đã hoãn thu thuế bán hàng đối với mặt hàng xăng đến ngày 15/5.
Sau vụ tấn công mạng, các nhà máy lọc dầu ở Vùng duyên hải vịnh Mexico thường chuyển nhiên liệu qua hệ thống đường ống của Colonial Pipeline, đã buộc phải cắt giảm sản lượng. Total đã cắt giảm sản lượng xăng tại nhà máy lọc dầu Port Arthur ở Texas.
Tương tự, Tập đoàn dầu khí Citgo cũng đã thu hẹp sản xuất tại nhà máy Lake Charles, bang Louisiana. Citgo cho biết tập đoàn này đang tìm kiếm các phương thức phân phối thay thế cho các thị trường bị ảnh hưởng bởi vụ tấn công mạng.
Một số hãng hàng không đã chọn vận chuyển nhiên liệu bằng xe tải hoặc máy bay tiếp nhiên liệu tại các điểm đến thay vì nguồn nhiên liệu từ bờ Đông nước Mỹ. American Airlines khẳng định hãng này sẽ nối lại dịch vụ thẳng vào ngày 13/5 trên hai chuyến bay đường dài từ thành phố Charlotte, bang North Carolina.
Còn CEO của Delta Air Lines, Ed Bastian cho biết hãng này đã được thông báo rằng nguồn cung nhiên liệu sẽ sẵn sàng vào cuối tuần và "nếu những dự đoán đó trở thành sự thật, hy vọng chúng tôi sẽ ổn".
Cục điều tra liên bang Mỹ (FBI) đã cáo buộc nhóm tội phạm mạng có tên "DarkSide" thực hiện cuộc tấn công bằng mã độc (ransomware) nhằm vào Colonial Pipeline. DarkSide được cho là có trụ sở tại Nga hoặc Đông Âu. Nhóm tin tặc này hôm 12/5 tuyên bố đã xâm nhập hệ thống của 3 công ty khác, bao gồm 1 công ty công nghệ ở bang Illinois.
Đại sứ quán Nga tại Mỹ đã lên tiếng bác bỏ suy đoán rằng Moscow đứng sau vụ tấn công mạng trên. Trước đó, Tổng thống Mỹ Joe Biden hôm 10/5 cho biết cho đến nay không có bằng chứng nào cho thấy Nga chịu trách nhiệm cho vụ tấn công mạng.
