Start-up Việt vào tầm ngắm
Thông tin được chia sẻ bởi đại diện các quỹ đầu tư UPGen Vietnam, ThinkZone Ventures, Genesia Ventures tại Việt Nam, Vietnam Investment Group (VIG) tại chuỗi các sự kiện gần đây hướng đến Ngày hội khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia TECHFEST 2020 sẽ diễn ra từ ngày 27 - 29/11/2020 là rất đáng chú ý.
Theo đó, nhiều nhà đầu tư trên thế giới, đặc biệt là các quỹ đầu tư mạo hiểm đang dốc sức tìm kiếm các thị trường đầu tư tiềm năng, thay thế cho các thị trường đang bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch Covid-19 cũng như chịu tác động từ chiến tranh thương mại Mỹ - Trung chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.
Trong bối cảnh này, với GDP bình quân giai đoạn 5 năm trở lại đây luôn đạt trên 6,76%, đặc biệt năm 2020 là một trong số rất ít các nền kinh tế trong khu vực và trên thế giới duy trì được mức tăng trưởng dương và kiểm soát tốt sự lây lan của dịch bệnh, Việt Nam đang thu hút các nhà đầu tư quốc tế và nằm trong tầm ngắm đặc biệt của các quỹ đầu tư khởi nghiệp.
Báo cáo của Quỹ Do Ventures năm 2020 cho thấy, hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Việt Nam đã vươn lên đứng thứ 3 trong khu vực Đông Nam Á, chỉ sau Singapore và Indonesia. Theo đại diện quỹ đầu tư Nhật Bản Genesia Ventures, Việt Nam đang được kỳ vọng sẽ trở thành thị trường đầu tư lớn trong khu vực và trên thế giới.
Quỹ đầu tư tài chính Temasek của Chính phủ Singapore xác nhận sự quan tâm lớn đối với các cơ hội đầu tư tại Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ, thương mại điện tử, các loại hình bất động sản văn phòng, khu công nghiệp cũng như rót vốn vào các công ty niêm yết có tốc độ tăng trưởng tốt trong lĩnh vực chế biến thực phẩm, thủy hải sản, sữa…
Temasek cho rằng, Việt Nam được hưởng lợi từ sự thay đổi chuỗi cung ứng toàn cầu và duy trì các lợi thế cho tăng trưởng nhờ hấp lực thu hút mạnh vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài với môi trường kinh doanh tích cực.
Temasek dẫn dự báo trong báo cáo về thương mại điện tử SEA 2019 phối hợp thực hiện cùng Google và Bain & Company, lĩnh vực thương mại điện tử của Việt Nam sẽ đi đầu trong trào lưu bùng nổ của nền kinh tế số hóa tại Đông Nam Á với tốc độ phát triển hơn 40%/năm.
Quỹ đầu tư Thinkzone Ventures đang kêu gọi các quỹ đầu tư, công ty luật tham gia Liên minh các quỹ đầu tư nhằm tạo diễn đàn tương tác và kênh kết nối với các nhà làm chính sách để cải thiện môi trường đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam.
Đại diện quỹ của Chính phủ Singapore khẳng định, Quỹ đang tìm kiếm những công ty phát triển các giải pháp công nghệ có thể đáp ứng nhu cầu của khách hàng, theo kịp những thay đổi trong thói quen của người tiêu dùng và các doanh nghiệp khởi nghiệp (start-up) Việt Nam cũng nằm trong tầm ngắm này.
Người đứng đầu Quỹ đầu tư Thinkzone Ventures cho biết, Quỹ đang trong quá trình kêu gọi các quỹ đầu tư, công ty luật tham gia Liên minh các quỹ đầu tư nhằm tạo diễn đàn tương tác và kênh kết nối với các nhà làm chính sách để cải thiện môi trường đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam. Đây cũng là diễn đàn để các quỹ đầu tư và start-up duy trì trao đổi, chia sẻ thông tin về các thương vụ đầu tư, start-up tiềm năng trong hệ sinh thái, từ đó thúc đẩy hiện thực hóa các cơ hội đầu tư trong thời gian tới.
Cần chuẩn bị để đón dòng vốn lớn
Theo bà Hoàng Thị Kim Dung, Trưởng đại diện quỹ đầu tư Nhật Bản Genesia Ventures tại Việt Nam, nhiều quỹ đầu tư quốc tế đang có sự tin tưởng lớn vào tiềm năng của hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Việt Nam và đặt nhiều kỳ vọng quốc gia này sẽ trở thành thị trường đầu tư lớn thu hút dòng vốn đầu tư trong khu vực và thế giới.
Các start-up Việt Nam cần chuẩn bị sẵn sàng để đón đầu các cơ hội đầu tư rót vốn từ các quỹ mạo hiểm và các quỹ lớn trong thời gian tới trong trào lưu tìm điểm đến mới cho dòng vốn.
Tuy nhiên, để có thể đón nhận làn sóng đầu tư vốn từ các quỹ mạo hiểm và tối ưu hóa được các cơ hội này không phải là chuyện dễ dàng.
Ông Bùi Thành Đô, Giám đốc và đồng sáng lập Thinkzone Ventures cho biết, một thực tế hiện nay mà nhiều start-up Việt đã vấp phải và trả giá đắt khi phải chấp nhận các điều khoản thiệt thòi trong hợp đồng đầu tư.
Thậm chí, có trường hợp người sáng lập và đứng đầu doanh nghiệp phải trả giá bằng chính sự ra đi của mình do chưa nhận thức đúng tầm quan trọng của các điều khoản trong hợp đồng, dẫn đến thương vụ đầu tư thường có lợi cho nhà đầu tư.
Đơn cử là vụ đổ bể của chuỗi cửa hàng The KAfe gần đây. Trong hoàn cảnh khó khăn cần vốn, người đứng đầu chuỗi cửa hàng phải chấp nhận được rót vốn trong điều kiện bị ép giá, nhưng đáng tiếc hơn là còn phải chấp nhận ký vào hợp đồng đầu tư với những điều khoản bất lợi.
Kết quả, khi tình hình kinh doanh có vấn đề, người sáng lập chuỗi đã bị hất khỏi vị trí đứng đầu chuỗi cửa hàng do chính mình sáng lập vì giá cổ phần liên tục giảm.
Ông Hoàng Minh Đức, luật sư thuộc Công ty Luật Duane Morris khuyến nghị, các doanh nghiệp và đặc biệt là doanh nghiệp mới khởi nghiệp Việt dù rất cần vốn song trước bất cứ một thương vụ nào cần đọc kỹ, nắm chắc các nội dung, bản chất nội hàm và điều khoản của hợp đồng để đảm bảo việc hợp đồng ổn thỏa trong quá trình hợp tác dài hạn, có giải pháp xử lý thỏa đáng khi có vấn đề phát sinh giữa các bên trong quá trình hợp tác kinh doanh.
Các start-up Việt Nam nên chủ động hoàn thiện sẵn sàng hồ sơ gọi vốn và đặc biệt là quan tâm đến vấn đề luật pháp để đảm bảo kín kẽ, chặt chẽ khi gọi vốn cũng như trong quá trình nhận vốn từ nhà đầu tư nước ngoài, tránh để xảy ra các rủi ro không mong muốn.
Theo Văn phòng Đề án “Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025” (Đề án 844), trong hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Việt Nam hiện nay có gần 100 quỹ đầu tư mạo hiểm hoạt động, trong đó có khoảng 20 quỹ nội.
“Quỹ nội và quỹ ngoại có xu hướng kết hợp nguồn lực với nhau để cùng đầu tư rót vốn vào các doanh nghiệp, đặc biệt cho các trường hợp là doanh nghiệp khởi nghiệp. Trong bối cảnh Covid-19 khi nhà đầu tư ngoại bị hạn chế di chuyển thì hình thức liên kết này càng được đẩy mạnh. Do đó, doanh nghiệp cần tìm hiểu thật kỹ và phân nhóm nhà đầu tư tiềm năng theo định hướng và mục tiêu phát triển của mình”, bà Dung nói.
