Phát biểu tại Hội thảo, bà Vũ Thị Mai, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết, Báo cáo được tổng hợp và phản ánh ý kiến của gần 3.100 doanh nghiệp trong tổng số 34.000 doanh nghiệp về 12 thủ tục hành chính, dịch vụ công có tần suất thực hiện nhiều nhất trên 188 thủ tục (tại thời điểm tiến hành khảo sát vào cuối năm 2019 và hiện nay là 198 thủ tục) trên Cổng thông tin một cửa quốc gia.
Những thủ tục trong diện đánh giá thuộc phạm vi quản lý nhà nước của 5 bộ ngành (trong 13 bộ ngành) bao gồm Bộ Công thương, Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Y tế.
Ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng Ban Pháp chế VCCI cho rằng, để công bằng cần thực hiện khảo sát toàn bộ 198 thủ tục nhưng cần thời gian và nguồn lực nên ban đầu triển khai trên 12 thủ tục. “Đối tượng đánh giá là các doanh nghiệp nhưng chỉ là những doanh nghiệp đã trải nghiệm thực hiện các thủ tục hành chính trong 1 năm qua”, ông Đậu Anh Tuấn thông tin.
Kết quả khảo sát doanh nghiệp cho thấy, đa số các chức năng cơ bản trên cổng một cửa quốc gia hiện hoạt động tốt. Tỷ lệ doanh nghiệp đánh giá dễ/tương đối dễ thực hiện đối với các tính năng cơ bản như “tạo tài khoản và đăng nhập”, “xem và in hồ sơ” lần lượt là 95% và 93%.
Dù vậy, vẫn có một tỷ lệ đáng kể doanh nghiệp gặp khó khăn khi sử dụng cổng thông tin chẳng hạn như 27% doanh nghiệp chưa hài lòng với tình trạng hoạt động thiếu ổn định của cổng do còn gặp những lỗi kết nối; khoảng 20% doanh nghiệp phản ánh tốc độ xử lý các tác vụ trên cổng còn chậm và chữ ký số hiện còn khá lúng túng, còn gặp trục trặc lên tới 11%.
Ông Đậu Anh Tuấn chia sẻ thông tin đáng chú ý: “Doanh nghiệp FDI thuê thực hiện các thủ tục trên cổng thông tin”.
Các thủ tục thuộc Bộ Công thương và Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn dễ thực hiện hơn so với các thủ tục thuộc 3 Bộ còn lại (Bộ Y tế, Bộ Giao thông Vận tải và Bộ Khoa học và Công nghệ).
Thủ tục “cấp chứng nhận xuất xứ ưu đãi C/O” và “Cấp giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật nhập khẩu, quá cảnh và vận chuyển nội địa” là 2 thủ tục dễ tiến hành nhất với chỉ khoảng 15% doanh nghiệp cho biết có gặp khó khăn.
Có 26% doanh nghiệp gặp trở ngại với thủ tục “kiểm tra chất lượng hàng hoá nhập khẩu”. Các thủ tục “cấp giấy phép nhập khẩu trang thiết bị y tế” và “cấp số tiếp nhận Phiếu công bố sản phẩm mỹ phẩm nhập khẩu” của Bộ Y tế có tỷ lệ doanh nghiệp gặp khó khăn trong thực hiện lần lượt ở mức 34% và 29%.
Nguyên nhân chính của những khó khăn bao gồm, hệ thống xử lý thủ tục của Bộ quản lý chuyên ngành chưa “điện tử” hoàn toàn; vẫn còn tình trạng một số doanh nghiệp bị yêu cầu sửa đổi hồ sơ nhiều, thời gian các Bộ ngành xử lý hồ sơ của một số doanh nghiệp tương đối lâu.
“Thậm chí có doanh nghiệp cho biết, có những thủ tục doanh nghiệp vừa phải thực hiện qua cổng điện tử vừa phải đến tận nơi thực hiện là không hợp lý”, ông Đậu Anh Tuấn nói.
Ở tất cả các thủ tục, “tiếp nhận và giải quyết hồ sơ tại các cơ quan quản lý, kiểm tra chuyên ngành” là giai đoạn tốn kém thời gian nhất của doanh nghiệp. Ở mỗi thủ tục, chi phí phát sinh nhiều nhất trong giai đoạn tiếp nhận, giải quyết hồ sơ tại các cơ quan quản lý, kiểm tra chuyên ngành và đánh giá sự phù hợp của Nhà nước so với khu vực tư nhân.
Về những khuyến nghị, ông Đậu Anh Tuấn đề xuất cải thiện chức năng và sự vận hành của cổng một cửa quốc gia đó là khắc phục những trục trặc về đăng ký và sử dụng chữ ký số; nâng cấp các chức năng giải đáp vướng mắc cho doanh nghiệp khi giải quyết thủ tục hành chính; bổ sung các dịch vụ giá trị gia tăng hỗ trợ doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, thúc đẩy việc phát triển hệ thống công nghệ thông tin tập trung phục vụ triển khai cơ chế một cổng quốc gia. Nâng cấp kỹ thuật và bảo trì thường xuyên để cổng một cửa quốc gia hoạt động ổn định, tăng tốc độ xử lý tác vụ và giải quyết trục trặc kỹ thuật.
Ông Đậu Anh Tuấn nhấn mạnh: “Thời gian tới, cổng thông tin cần cải thiện nhiều chức năng bên cạnh việc cần sự phối hợp giữa các bộ, ngành. Đặc biệt sớm bổ sung chức năng thanh toán điện tử trên cổng một cửa quốc gia”.
