Tiếp tục phiên họp thứ 58 của Ủy ban thường vụ Quốc hội, chiều 13/7, các đại biểu đã cho ý kiến về Đề xuất chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025.
Theo tờ trình của Chính phủ, mục tiêu phấn đấu của chương trình này đến năm 2025 là, cấp xã có ít nhất 80% số xã đạt chuẩn nông thôn mới. Cả nước có ít nhất 50% huyện, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh hoàn thành nhiệm vụ/đạt chuẩn nông thôn mới. Cả nước có ít nhất 15 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được Thủ tướng công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới
Liên quan đến khả năng bố trí vốn ngân sách Trung ương cho chương trình, theo Tờ trình của Chính phủ thì đa số ý kiến thành viên Chính phủ nhất trí với tính toán của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, giai đoạn 2021 - 2025 cần bố trí cho Chương trình là 51.500 tỷ đồng.
Tuy nhiên, theo tính toán của Hội đồng thẩm định Nhà nước, tổng vốn ngân sách trung ương của Chương trình dự kiến sẽ bố trí được khoảng 39.632 tỷ đồng, bằng 62,7% số vốn dành cho Chương trình trong giai đoạn 2016 - 2020.
Về vấn đề này, có hai luồng ý kiến.
Thứ nhất, tán thành với đề xuất của đa số thành viên Chính phủ, bố trí đủ kinh phí theo đề nghị cho Chương trình là 51.500 tỷ đồng để bảo đảm thực hiện toàn diện, hiệu quả các mục tiêu, nội dung của Chương trình, góp phần cải thiện, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân khu vực nông thôn hiện chiếm 63,2% dân số. Theo đó, trước mắt cân đối nguồn lực bố trí 39.632 tỷ đồng, trong quá trình điều hành, tùy tình hình thực tế, Chính phủ tiếp tục cân đối ngân sách trung ương để có thể hỗ trợ thêm cho Chương trình.
Thứ hai, đề nghị lựa chọn phương án tổng mức vốn cho Chương trình là 39.632 tỷ đồng, vì cho rằng giai đoạn tới, diễn biến phức tạp, khó lường của đại dịch Covid-19 sẽ còn tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế - xã hội, dự kiến thu NSNN khó khăn và không có yếu tố tăng đột biến, trong khi phải thực hiện nhiều mục tiêu quan trọng khác. Do vậy, lựa chọn này phù hợp với khả năng cân đối nguồn vốn trong dự kiến Kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021 - 2025.
Về nguyên tắc phân bổ vốn ngân sách trung ương, đối với các địa phương nhận hỗ trợ từ ngân sách trung ương với mức từ 50% trở lên: ưu tiên bố trí ở mức độ cao hơn phù hợp với tổng số xã; xã đặc biệt khó khăn, xã biên giới; xã an toàn khu; các xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo (không thuộc địa bàn, phạm vi của 2 Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo và an sinh xã hội bền vững; Chương trình Mục tiêu quốc gia Dân tộc thiểu số và miền núi);
Đối với các địa phương nhận hỗ trợ từ ngân sách trung ương với mức dưới 50%: bố trí vốn ở mức thấp hơn so với nhóm nhận hỗ trợ từ ngân sách trung ương với mức từ 50% trở lên.
Đối với nguồn ngân sách trung ương, đa số ý kiến Ủy ban Kinh tế cho rằng, trong bối cảnh đại dịch Covid-19 còn diễn biến rất phức tạp, ảnh hưởng rất lớn đến các hoạt động kinh tế - xã hội, khả năng bố trí NSNN để tăng chi ngân sách nói chung, tăng chi cho các Chương trình Mục tiêu quốc gia nói riêng sẽ khó khăn. Do đó, căn cứ trên phương án do Hội đồng thẩm định Nhà nước đề xuất, đề nghị Chính phủ rà soát, tính toán lại số liệu, bảo đảm nguồn lực ngân sách trung ương được bố trí hợp lý
