Gia tộc họ Lee hiện đang nắm quyền quản lý Tập đoàn Samsung, tập đoàn có tới 74 công ty con, hoạt động đa ngành. Dưới sự dẫn dắt của Lee Kun Hee, Samsung từ một doanh nghiệp nội địa đã trở thành tập đoàn đa quốc gia, lần lượt vượt qua những đại gia về công nghệ như Sony (Nhật Bản), Nokia (Phần Lan) và mới đây là Apple (Mỹ) trong mảng kinh doanh điện thoại. Gã khổng lồ này, nổi tiếng toàn cầu với smartphone Galaxy và TV màn hình phẳng, có mặt ở khắp Hàn Quốc, chiếm khoảng 20% kinh tế nước này.
Ngày 26/11, các công ty con thuộc Samsung đã công bố kế hoạch bán cổ phần của các công ty hóa chất và doanh nghiệp quốc phòng, đồng thời mua lại gần 2 tỷ USD cổ phiếu của Samsung Electronics, trong lúc vai trò của Phó chủ tịch Lee Jae Yong (46 tuổi) ngày càng lớn, còn cha ông - Chủ tịch Lee Kun Hee nhập viện để điều trị bệnh tim vào hồi tháng 5 vừa rồi.
Trong khi đợi cha hồi phục, Lee phải tự xoay xở với bài toán tăng trưởng cho hơn 70 công ty mà gia đình ông đang kiểm soát, trong bối cảnh lợi nhuận mảng smartphone suy giảm và Chính phủ Hàn Quốc kiềm chế hoạt động của các chaebol (tập đoàn gia đình). Samsung đang thu hẹp các mảng kinh doanh để tập trung vào hoạt động chuyển giao quyền lực đời thứ ba của gia tộc họ Lee.
“Samsung đang được chuyển giao cho một thế hệ mới và đây là một phần trong chiến lược của Tập đoàn nhằm đánh bóng hình ảnh Lee Jae Yong”. Park Ju Gun, Chủ tịch Cơ quan giám sát CEOSCORE cho biết, “Lee phải chốt các thương vụ này trong trường hợp ông Lee Kun Hee vẫn chưa xuất viện được”.
Ngay sau khi thông tin mua cổ phiếu quỹ của Samsung Electronics được công bố, cổ phiếu Samsung Electronics đã có phiên tăng 5,3%.
Cũng theo thông báo hôm 26/11, Samsung Electronics sẽ mua lại 1,65 triệu cổ phiếu phổ thông và 250.000 cổ phiếu ưu đãi, bắt đầu từ ngày 26/2/2015. Tập đoàn Samsung sẽ bổ nhiệm quản lý hàng năm vào tháng tới và Lee Jae Yong có thể được trao chức Chủ tịch Samsung Electronics, Công ty đóng góp 70% tổng doanh thu của tập đoàn khổng lồ này.
Theo Sara Lee, nhà phân tích tại Morgan Stanley, Samsung Electronics, Samsung C&T và 4 bộ phận khác sẽ bán cổ phần trong Samsung Techwin và Samsung General Chemicals để thu về 1.900 tỷ won (1,7 tỷ USD). "Đây là một phần của việc hợp nhất kinh doanh, luân chuyển trong Tập đoàn Samsung trước cuộc tái cơ cấu lại bộ phận quản lý toàn cầu”, Sara Lee nói.
Mặc dù ông Kevin Cho, phát ngôn viên của Samsung Group cho biết, Phó chủ tịch Lee Jae Yong không đóng vai trò hàng đầu trong những thương vụ bán cổ phần mới nhất, song từ đầu tháng 11, Samsung SDS cũng đã thực hiện chào bán cổ phiếu lần đầu, thu về 1.160 tỷ won. Cheil Industries, một công ty con khác của Samsung sẽ niêm yết tháng tới sau phiên IPO dự kiến thu về 1.520 tỷ won.
"Những kế hoạch này cho thấy Lee Jae Yong có ý định tập trung vào các doanh nghiệp ăn nên làm ra và loại bỏ dần những công ty con yếu kém, khó có khả năng cạnh tranh", Kim Ji San, nhà phân tích tại Công ty Chứng khoán Kiwoom nhận định.
Những thay đổi này diễn ra trong bối cảnh mảng điện tử của hãng đang cố gắng hồi phục sau quý III lợi nhuận giảm kỷ lục. Ngôi đầu mảng smartphone của Samsung Electronics đang bị thách thức bởi Apple (phân khúc cao cấp) và các hãng như Xiaomi hay Lenovo (phân khúc giá rẻ).
Thị giá cổ phiếu Samsung Electronics đã giảm 7,9% trong năm nay, sau khi đã giảm 9,9% trong năm ngoái. Phó chủ tịch Lee Jae Yong shiện sở hữu 11% cổ phiếu của công ty này, với giá trị khoảng hơn 1 tỷ USD. Theo các chuyên gia tài chính, tổng tài sản ước tính của Lee vào khoảng 5 tỷ USD.
“Chúng tôi không loại trừ khả năng Samsung có nhiều động thái như thế này trong tương lai. Họ có thể bỏ thêm nhiều mảng không có lãi khác, ví dụ như xây dựng", Kim Sang Jo, giảng viên kinh tế tại Đại học Hansung nhận xét.