Chuyên gia WEF: Việt Nam 480 tỷ USD để cải thiện kết cấu hạ tầng đến năm 2030

Kết cấu hạ tầng của Việt Nam cần vẫn còn yếu

Theo đánh giá của các chuyên gia Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF), với sự nỗ lực của Chính phủ Việt Nam trong thời gian qua, hệ thống kết cấu hạ tầng Việt Nam đã có những cải thiện đáng kể.

Theo báo cáo Năng lực cạnh tranh toàn cầu 2017-2018 của WEF, Việt Nam đã nhảy vọt lên vị trí thứ 55, tăng 5 bậc so với năm trước và 20 bậc so với 5 năm trước.

Theo đó, nhóm chỉ tiêu căn bản (kinh tế vĩ mô, giáo dục cơ bản - y tế, cơ sở hạ tầng, thể chế) đã có những cải thiện so với trước. Tuy vậy, chỉ số cơ sở hạ tầng của Việt Nam vẫn xếp thứ hạng 79/137 nước so sánh. Điều này cho thấy rằng dù được cải thiện song kết cấu hạ tầng của Việt Nam cần vẫn còn yếu.

Trong bối cảnh này, để cải thiện kết cấu hạ tầng đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế của đất nước trong giai đoạn tới, ông Alex Wong, Giám đốc Hợp tác về thách thức toàn cầu, Thành viên Ủy ban Chấp hành WEF cho biết, ước tính Việt Nam cần một nguồn vốn khổng lồ lên tới 480 tỷ USD cho giai đoạn đến năm 2030.

Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là nguồn vốn từ ngân sách và khu vực công nói chung chỉ đáp ứng được khoảng 30% con số này, 70% số còn lại buộc phải huy động từ khu vực tư nhân và các nguồn vốn khác như ODA. Do vậy, ông Wong cho rằng, PPP chính là một trong những giải pháp hiệu quả để giúp giải bài toán vốn cho Việt Nam trong vấn đề này.

Thị trường lớn cho các dự án PPP

Theo Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Văn Hiếu, trong những năm qua, Chính phủ Việt Nam đã có nhiều nỗ lực trong việc thu hút các nhà đầu tư tư nhân đầu tư vào các dự án hạ tầng theo hình thức PPP. Tuy nhiên, đặc điểm mô hình PPP ở Việt Nam chủ yếu thể hiện ở hình thức hợp đồng BOT, tập trung vào lĩnh vực đường bộ, nhà máy điện. Các dự án chủ yếu thực hiện theo đề xuất của nhà đầu tư.

 Toàn cảnh Hội thảo hợp tác Việt Nam - Diễn đàn kinh tế thế giới trong lĩnh vực cơ sở hạ tầng.

Hiện Việt Nam còn hạn chế về cạnh tranh trong lựa chọn nhà đầu tư cũng như hạn chế về năng lực nhà đầu tư trong nước.

Để khắc phục những hạn chế này, Thứ trưởng Nguyễn Văn Hiếu khẳng định, Việt Nam cần nhìn nhận những bài học kinh nghiệm của các quốc gia thành công trong thu hút nguồn lực phát triển và hiện đại hóa hệ thống kết cấu hạ tầng là rất cần thiết và bổ ích, cần được trao đổi, học hỏi tại những cuộc hội thảo chuyên đề.

“Với định hướng đó, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã đề nghị WEF ưu tiên hỗ trợ Việt nam trong việc hoàn thiện các cơ chế, chính sách thu hút đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng. Được sự thống nhất của WEF, Chính phủ Việt Nam đã ký thỏa thuận hợp tác WEF về nội dung “Phát triển nền kinh tế Việt Nam tự cường trước tương lai” với 7 lĩnh vực hợp tác, trong đó có nội dung quan trọng là “Tương lai của đầu tư dài hạn, kết cấu hạ tầng và phát triển” được thảo luận ngày hôm nay”, ông Hiếu khẳng định.

Nhìn nhận vấn đề cụ thể hơn, ông Justin Wood, Giám đốc khu vực Châu Á -Thái Bình Dương của WEF cho rằng, giải quyết những thách thức trong bối cảnh Việt Nam phải nỗ lực vượt qua bẫy thu nhập trung bình và cách mạng công nghệ 4.0 diễn ra mạnh mẽ như hiện nay đòi hỏi Việt Nam phải có những cách thức riêng.

Trên cơ sở đó, WEF sẽ chia sẻ với Việt Nam về những cách thức đánh giá chương trình PPP theo những tiêu chuẩn cụ thể từ giai đoạn chuẩn bị dự án, nghiên cứu tiền khả thi, phân bổ rủi ro, thiết kế môi trường thuận lợi…

Ông Justin cho biết, WEF đang bắt đầu hợp tác với Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong lĩnh vực cơ sở hạ tầng với mong muốn sẽ thành lập một nhóm công tác với đại diện nhiều bên để cùng thảo luận về cách thức xử lý vướng mắc trong các chương trình dự án PPP.

Ông Justin cũng nhấn mạnh, Việt Nam đang là thị trường rất lớn cho các dự án PPP và là cơ hội cho cả các doanh nghiệp trong và ngoài nước tham gia đầu tư. Nếu thu hút được vốn vào các dự án động lực đi kèm với quản lý hiệu quả, Việt Nam có cơ hội tốt để bứt phá khỏi “bẫy” thu nhập trung bình.