Lãi suất huy động có thể tăng nhẹ thêm 0,25 - 0,75%
Ông Đinh Đức Quang, Giám đốc Khối Kinh doanh tiền tệ, Ngân hàng UOB Việt Nam cho biết, các biện pháp phi lãi suất hỗ trợ kinh tế rất đa dạng, có thể kể đến các biện pháp giảm thuế, phí, các biện pháp kích cầu, mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm, những cải cách hành chính, pháp luật. Tuy nhiên, các biện pháp tập trung nâng cao năng suất lao động có thể mang tính cốt lõi và bền vững để hỗ trợ nền kinh tế.
Theo ông Quang, từ đầu quý II/2024, thị trường nhận thấy mặt bằng lãi suất VND bắt đầu tăng và đến giữa năm, mức lãi suất huy động VND từ các ngân hàng đã tăng khoảng 0,5 - 1% cho các kỳ hạn khác nhau. Lãi suất giao dịch trên thị trường tiền tệ liên ngân hàng cũng tăng.
Các mức lãi suất can thiệp thị trường từ cơ quan quản lý như lãi suất thị trường mở (OMO), lãi suất phát hành tín phiếu cũng được điều chỉnh cao hơn. Tuy nhiên, hai mức lãi suất điều hành chính thức là lãi suất tái cấp vốn và trần lãi suất huy động ngắn hạn vẫn được giữ nguyên không thay đổi.
“Theo quan điểm của chúng tôi, các diễn biến trên cho thấy chưa có sự thay đổi chính sách tiền tệ từ cơ quan quản lý trong thời gian qua. Chúng tôi bảo lưu quan điểm đối với các diễn biến lãi suất trên thị trường. Những mức lãi suất mang tính chất thương mại (huy động từ dân cư và doanh nghiệp, thị trường liên ngân hàng…) đang được điều chỉnh để phù hợp hơn với diễn biến cung cầu vốn trên thị trường, tương quan với lãi suất USD trên thị trường thế giới, với cả lợi tức đầu tư so với các kênh đầu tư khác như chứng khoán, bất động sản, kim loại quý…”, ông Quang cho biết.
Các mức lãi suất thương mại nêu trên đã ở mức rất thấp trong 6 tháng cuối năm 2023 do nền kinh tế tăng trưởng chậm, nhu cầu vốn từ nền kinh tế gặp nhiều khó khăn, tín dụng hệ thống ngân hàng tăng hạn chế, các kênh đầu tư khác cũng gặp khó khăn không mang lại hiệu quả cho nhà đầu tư.
“Tuy nhiên từ quý II/2024, tình hình kinh tế đã có những bước cải thiện rõ rệt và do vậy, mặt bằng lãi suất sẽ tìm đến điểm cân bằng mới”, ông Quang nhận định.
Với mức lãi suất huy động hiện nay vẫn thấp hơn mức lãi suất trong những năm trước dịch bệnh, trong đó lãi suất cho các kỳ hạn dưới 6 tháng (ngắn hạn) vẫn thấp hơn mức trần quy định.
"Chúng tôi dự báo mặt bằng lãi suất VND trong 6 tháng cuối năm vẫn có thể tiếp tục tăng nhẹ thêm 0,25 - 0,75% tạo ra đường cong lãi suất hài hòa cho các kỳ hạn từ 1 - 12 tháng ở mức khoảng từ 3 - 6% vào cuối năm 2024. Đây là mức khá hợp lý trong điều kiện vĩ mô ổn định, lạm phát đã và đang được kiểm soát quanh mức 4% và tỷ giá USD/VND có thể biến động 4 - 5% trong năm 2024", ông Quang nói thêm.
Ông Suan Teck Kin, Giám đốc Khối Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu, Tập đoàn UOB cho rằng, sự suy yếu gần đây của VND trước sự mạnh lên của USD và sự gia tăng tỷ lệ lạm phát trong nước có thể khiến NHNN sẽ thận trọng trong mọi thay đổi về lãi suất chính sách.
"Lưu ý rằng đà tăng trưởng đó có thể sẽ kém hiệu quả hơn trong nửa cuối năm 2024 và chúng tôi tin rằng, NHNN sẽ duy trì lãi suất tái cấp vốn ở mức hiện tại là 4,50% trong thời điểm hiện tại", ông Suan Teck Kin nhận định.
Đồng VND có khả năng sẽ mạnh dần lên trong nửa cuối năm
Nhận xét về mức biến động khoảng 5% trong 6 tháng đầu năm của VND so với USD, ông Đinh Đức Quang cho biết: “Diễn biến này hoàn toàn nằm trong xu thế chung của hầu như toàn bộ các đồng tiền châu Á và các quốc gia có nền kinh tế đang phát triển vốn liên kết chặt chẽ với sức khỏe đồng USD là đồng tiền quan trọng nhất trong các hoạt động thương mại, đầu tư và là đồng tiền dự trữ toàn cầu mang tính thanh khoản cao nhất”.
Cụ thể, trong 6 tháng qua, đồng yên Nhật mất giá 14%, đồng won Hàn Quốc giảm 7%, đồng tiền của Thái Lan, Indonesia, Đài Loan (Trung Quốc), Philippines cũng mất giá khoảng 6% so với USD. Ngân hàng trung ương các nước trên đều dùng các biện pháp can thiệp thị trường khác nhau trong nỗ lực ổn định vĩ mô, hạn chế dòng vốn ngoại ra đi và sự mất giá đồng nội tệ. Việt Nam đã gia nhập sâu rộng vào thị trường quốc tế và cơ quan quản lý cũng phải hành động tương tự.
“Áp lực từ lãi suất USD tiếp tục được duy trì ở mức rất cao trong nhiều năm trở lại đây, cùng với sức hấp dẫn từ các tài sản đầu tư gắn với USD sẽ tiếp tục là bài toán khó cho tất cả các Cơ quan quản lý các nước, cho đến khi có một dấu hiệu rõ ràng là nền kinh tế Mỹ cần thiết phải có các đợt cắt giảm lãi suất liên tục”, ông Quang nhận định.
UOB đang duy trì quan điểm Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) sẽ có hai lần cắt giảm lãi suất USD, mỗi lần 0,25% vào tháng 9 và tháng 12 năm 2024. Nếu thực tế diễn ra như dự báo này thì đây sẽ là cơ sở thuận lợi để các nền kinh tế khác có thể cân nhắc cắt giảm hoặc không cần tăng lãi suất chính sách nữa; và áp lực tỷ giá lên các đồng tiền mới nổi cũng sẽ được giảm bớt. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý một khả năng rất cao là lãi suất USD sẽ được duy trì ở mức cao trong thời gian dài hơn trong vài năm tới.
Dự báo về xu hướng của tỷ giá VND so với USD trong thời gian tới, ông Suan Teck Kin cho biết, với dự đoán của UOB về việc Fed sẽ cắt giảm lãi suất vào tháng 9 và tháng 12 năm nay, UOB thấy khả năng đồng USD sẽ giảm giá trong nửa cuối năm. Đây là kịch bản mà chúng tôi đã dự báo kể từ cuối năm 2023.
"Quan điểm của chúng tôi và đồng VND có thể phục hồi trong nửa cuối năm 24 cùng với sự phục hồi của CNY và sự suy yếu của USD trên diện rộng khi việc cắt giảm lãi suất của Fed được chú trọng. Chúng tôi kỳ vọng đồng VND sẽ mạnh dần so với USD lên 25.200 trong quý III/2024, 25.000 trong quý IV/2024, 24.800 trong quý I/2025 và 24.600 trong quý II/2025”, ông Suan Teck Kin nhận định.
Quản trị rủi ro về tỷ giá và gián đoạn chuỗi cung ứng cho doanh nghiệp
“Chúng tôi khuyến nghị các doanh nghiệp, cá nhân có nhu cầu mua bán ngoại tệ hợp pháp nên nghiên cứu, phân tích và sử dụng các sản phẩm, công cụ phòng ngừa rủi ro tỷ giá, lãi suất một cách hợp lý để tối ưu hóa quá trình vận hành hoạt động kinh doanh, đầu tư của mình", ông Đinh Đức Quang chia sẻ.
Bên cạnh đó, ông Suan Teck Kin cũng đưa ra lời khuyên cho doanh nghiệp trong việc có kế hoạch hợp lý và cân đối trong việc nắm giữ cả ngoại tệ và nội tệ.
Cụ thể, đối với các doanh nghiệp có rủi ro về ngoại hối (do xuất khẩu, nhập khẩu hoặc đầu tư ra nước ngoài), điều quan trọng là phải có chính sách phòng ngừa rủi ro phù hợp như một phần của chiến lược quản lý rủi ro để bảo vệ vị thế tài chính của họ. Ngoài phòng ngừa rủi ro, một cách khác là duy trì sự cân bằng và lập kế hoạch hợp lý về dòng tiền và mức độ nắm giữ của cả ngoại hối và đồng nội tệ.
Theo các chuyên gia UOB, cả hai đều có thể được yêu cầu để thanh toán cho nhà cung cấp và do đó việc nắm giữ quá nhiều ngoại tệ có thể khiến doanh nghiệp thua lỗ hoặc ngược lại là thu được lợi nhuận. Đồng thời, cần có nội tệ để trả cho các nhà cung cấp địa phương, tiền lương, tiền thuê nhà, thuế.
Đối với rủi ro từ việc gián đoạn chuỗi cung ứng, ông Suan Tech Kin nhận định: “Một giải pháp quan trọng là mở rộng và đa dạng hóa thị trường và nguồn cung để tránh bị ảnh hưởng bởi chuỗi cung ứng và sự gián đoạn vận chuyển. Ví dụ, việc bán sản phẩm cho các thị trường lân cận sẽ mở ra những cơ hội mới và giảm rủi ro lô hàng bị trì hoãn do khoảng cách xa, cũng như đối với nguồn cung”.
