Không gian kinh tế mới mà ông muốn nói tới là gì?
Kinh tế Việt Nam trong năm 2016 có nhiều triển vọng tích cực. Đây không phải là lạc quan tếu, mà có cơ sở rõ ràng. Nhiều yếu tố lớn đang giúp hình thành 3 không gian kinh tế mới, qua đó hỗ trợ tích cực cho tăng trưởng kinh tế cả trong ngắn và dài hạn, tùy theo mức độ hiệu quả của nỗ lực tái cơ cấu nền kinh tế cũng như khả năng tận dụng cơ hội và hóa giải thách thức từ hội nhập của nền kinh tế và doanh nghiệp.
Đó là các không gian kinh tế trong Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) vừa hình thành, trong hiệp định thương mại tự do (FTA) với EU, Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP).
Không gian kinh tế trong AEC mở hơn rất nhiều so với hiện tại. Riêng TPP, đây là một trong những FTA thế hệ mới tốt nhất cho Việt Nam, tạo sân chơi mang lại hiệu ứng tích cực hơn cả WTO, và đương nhiên, cơ hội lớn thì thách thức cũng nhiều.
Chính 3 không gian kinh tế mới trên đang mở ra nhiều cơ hội phát triển, đổi mới tốt cho Việt Nam. Điều này đang giúp Việt Nam và một số quốc gia trong ASEAN thay thế một số nước để trở thành công xưởng mới của thế giới.
Chuyên gia kinh tế, tài chính, chứng khoán Huy Nam
Triển vọng kinh tế như góc nhìn của ông là khá tích cực, nhưng trong nhiều phiên giao dịch đầu năm 2016, TTCK liên tục mất điểm khá sâu. Có gì mâu thuẫn không, thưa ông?
Tâm lý của NĐT có phần nặng nề, nên đã gây nên những phản ứng thái quá. Điều này xuất phát từ các nhân tố bên ngoài hơn là các yếu tố nội tại của nền kinh tế trong nước. NĐT bị áp lực tâm lý do ngay trong những phiên giao dịch đầu năm 2016, TTCK Trung Quốc liên tiếp lao dốc, dẫn đến phải tạm ngưng giao dịch.
Đành rằng TTCK Trung Quốc “hắt hơi”, thì TTCK Việt Nam khó tránh khỏi “sổ mũi”, nhưng sự phản ứng của thị trường có phần thái quá. Vấn đề này cần nhìn nhận tỉnh táo, nhất là trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế của Việt Nam cũng như hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp đang có những tiến triển tích cực.
Ngoài ra, ẩn số tỷ giá, cùng với giá dầu thế giới tiếp tục giảm mạnh xuống 34 - 35 USD/thùng và có nguy cơ rơi xuống 20 USD/thùng, gây áp lực lên thu ngân sách trong bối cảnh nợ công tăng nhanh, nên gây quan ngại trong giới đầu tư.
Ông có thể phân tích cụ thể ẩn số tỷ giá sẽ tác động ra sao tới TTCK, đặc biệt là ở khía cạnh dòng vốn ngoại tham gia thị trường?
Tỷ giá VND với một số ngoại tệ, đặc biệt là với USD đang khó đoán định do đang phải chịu những tác động trái ngược nhau. Trong khi USD đang lên giá so với nhiều đồng tiền khác, thì đồng Euro và Yên Nhật lại đang giảm giá. Mặt khác, Nhân dân tệ có khả năng tiếp tục mất giá.
Điều này khiến cho việc điều hành tỷ giá trong năm 2016 của Ngân hàng Nhà nước trở nên khó khăn và phức tạp hơn, mặc dù hiện tại VND khá vững. Chính yếu tố này đang tác động đến tâm lý của giới đầu tư, trong đó có cả NĐT nước ngoài.
Nền kinh tế, TTCK đang phải chịu những tác động trái ngược nhau như vậy, dự báo về xu hướng vận động của TTCK 2016 không dễ?
Như đã đề cập, khó khăn của TTCK Việt Nam hiện tại phần nhiều do chịu tác động từ các yếu tố bên ngoài. Do đó, nếu kinh tế và TTCK toàn cầu vận động theo xu hướng tích cực hơn trong thời gian tới, sẽ là yếu tố cộng hưởng tốt cho TTCK Việt Nam khi mà không gian kinh tế mới đang rộng mở, các nỗ lực cải cách nội tại nền kinh tế tiếp tục được thúc đẩy.
Đặc biệt, giới đầu tư đang trông đợi những bước cải cách mới sau Đại hội lần thứ XII của Đảng sắp diễn ra. Một khi các nỗ lực cải cách nền kinh tế tạo ra các bước ngoặt mới sẽ đem lại sinh khí mới cho cả nền kinh tế lẫn TTCK. Thành quả cải cách từ bên trong càng nhiều, càng lớn, thì càng đóng vai trò quyết định trong giảm thiểu các tác động bất lợi từ bên ngoài.
Diễn biến của TTCK Việt Nam trong đầu năm 2016 có khá nhiều điểm tương đồng với thời điểm đầu năm 2006. Khi đó, chỉ số VN-Index đứng ở mức thấp, nhưng 4 tháng sau đó tăng hơn gấp đôi, lên 632 điểm. Một khi diễn ra sự biến động lớn này, TTCK sẽ mang lại nhiều cơ hội đầu tư hấp dẫn. Trong năm 2015, tuy VN-Index tăng trưởng thấp, nhưng nhiều NĐT vẫn kiếm lời tốt.
