TS. Lê Xuân Nghĩa
NHNN vừa thông báo kết quả phiên đấu thầu vàng miếng lần thứ 5 diễn ra vào sáng 8/5. Theo đó, có 3 đơn vị trúng thầu 3.400 lượng vàng ở mức giá 86,05 triệu đồng/lượng.
Điểm khác biệt của phiên đấu thầu này với các phiên đấu thầu trước đó là khối lượng đấu thầu tối thiểu để một thành viên được phép đặt thầu là 7 lô (tương đương 700 lượng), giảm một nửa so với trước đó. Khối lượng đấu thầu tối đa thì không thay đổi, vẫn là 20 lô (tương đương 2.000 lượng).
Giá vàng trúng thầu này cao hơn giá vàng miếng SJC được các doanh nghiệp mua vào trên thị trường (85,2 triệu đồng/lượng) và cao hơn giá thế giới hơn 14 triệu đồng/lượng.
Với giá trúng thầu cao như hiện nay, rất khó để NHNN có thể tăng cung cho thị trường vàng và kéo giảm chênh lệch giá vàng.
Bình luận về giá đấu thầu vàng cao, TS. Lê Xuân Nghĩa, chuyên gia kinh tế cho rằng, về nguyên tắc, người tham gia đấu thầu quyết định về giá, người mua quyết định số lượng. Tuy nhiên, với đấu thầu vàng, NHNN vừa quyết định về giá lại vừa quyết định về số lượng là không hợp lý.
Ngoài ra, mức giá đấu thầu hiện nay cũng quá cao, không thể đạt được mục đích kéo giảm chênh lệch giá vàng. Với giá vàng đấu thầu cao như hiện nay, doanh nghiệp mua vàng đấu thầu sẽ phải đối mặt với nhiều rủi ro nếu giá vàng quay đầu giảm.
Việc các phiên đấu thầu vàng liên tiếp phải hủy hoặc trúng thầu với tỷ lệ thấp khiến các chuyên gia lo ngại ảnh hưởng đến tâm lý thị trường, khiến chênh lệch giá vàng càng tăng mạnh.
“Đấu thầu không phải là biện pháp để tăng nguồn cung. Quan trọng nhất tăng nguồn cung là cho phép ngân hàng thương mại, doanh nghiệp vàng được xuất nhập khẩu vàng, nhà nước chỉ nên kiểm soát bằng thuế. Nếu cho phép nhập khẩu vàng, ngay lập tức trong vòng 1 tuần giá vàng trong nước và thế giới sẽ liên thông. Nhập khẩu vàng từ Singpore, Hong Kong, Thái Lan… về Việt Nam rất nhanh”, TS. Lê Xuân Nghĩa khẳng định.
Theo chuyên gia này, không nên lo lắng về tỷ giá. Bởi lâu nay không cho phép nhập khẩu vàng thì ngoại tệ vẫn chảy vào vàng qua đường nhập lậu. Chênh lệch giá vàng cao khuyến khích nhập lậu vàng.
Theo tính toán của Hội đồng vàng thế giới, nhu cầu vàng trong nước khoảng 50 tấn/năm, nếu nhập khẩu tốn hết khoảng 3 tỷ USD - một con số không quá lớn. Chưa kể, cho phép xuất nhập khẩu vào chính thức sẽ khuyến khích được xuất khẩu vàng nữ trang, giúp thị trường cân bằng được ngoại tệ.
Về nỗi lo vàng hóa, theo chuyên gia này, NHNN đã tách vàng ra khỏi hệ thống ngân hàng (cấm vàng trở thành tiền gửi và cho vay trong hệ thống ngân hàng) nên vàng hóa đã kết thúc, không cần lo lắng về vấn đề này.