Tái hợp
“Chúng tôi đang khẩn trương làm việc với địa phương để nhận lại hồ sơ Dự án Xây dựng đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu”, ông Nguyễn Thanh Vân, Giám đốc Ban Quản lý dự án 85 (PMU85) cho biết.
Cuối tuần trước, Bộ Giao thông - Vận tải (GTVT) đã giao PMU85 nhận lại toàn bộ hồ sơ, tài liệu Dự án Xây dựng đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu đã được UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu nghiên cứu và tiếp tục tham mưu Bộ GTVT triển khai Dự án theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
“PMU85 nghiên cứu quy định của Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư, tiếp thu ý kiến của các bộ, ngành liên quan về hồ sơ Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi do UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu lập. Đồng thời, khẩn trương rà soát hồ sơ (lưu ý tận dụng tối đa kết quả đã nghiên cứu), đề xuất báo cáo Bộ GTVT về phương án đầu tư, trình tự và thủ tục triển khai Dự án đảm bảo phù hợp quy định hiện hành”, ông Lê Anh Tuấn, Thứ trưởng Bộ GTVT chỉ đạo.
Trước đó, tại Công văn số 1716/TTg-CN ngày 7/12/2020, trên cơ sở đề xuất của UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và ý kiến của các bộ, ngành liên qua, Thủ tướng đã đồng ý Bộ GTVT là cơ quan có thẩm quyền triển khai Dự án Xây dựng đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu (giai đoạn I) theo phương thức đối tác công tư (PPP). Thủ tướng giao Bộ GTVT rà soát, cập nhật nội dung Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án, trình Thủ tướng quyết định chủ trương đầu tư, bảo đảm phù hợp quy định của Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư để có thể triển khai công trình trong thời gian sớm nhất.
Cần phải nói thêm, PMU85 chính là đơn vị được Bộ GTVT giao nghiên cứu Dự án Xây dựng đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu từ năm 2018, trước khi chuyển giao hồ sơ đang trong giai đoạn hoàn thiện về UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công văn số 198/TTg-CN ngày 7/2/2020.
Dự án Xây dựng đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu từng được Bộ GTVT nghiên cứu đầu tư theo hình thức PPP trong giai đoạn 2016 -2020. Theo kết quả nghiên cứu sơ bộ của Bộ GTVT, để Dự án khả thi với thời gian hoàn vốn 22 năm 3 tháng, cần hỗ trợ rất lớn từ ngân sách nhà nước. Do không cân đối được nguồn vốn ngân sách nhà nước giai đoạn 2016-2020, nên Bộ GTVT không thể triển khai Dự án theo đúng kế hoạch.
Trên cơ sở đề xuất của UBND 2 tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và Đồng Nai, Bộ GTVT đã kiến nghị Thủ tướng chuyển giao Dự án cho UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đóng vai trò là cơ quan nhà nước có thẩm quyền ký kết và thực hiện hợp đồng dự án theo hình thức PPP, hợp đồng BOT có sự hỗ trợ từ ngân sách nhà nước (đoạn Biên Hòa đến cao tốc TP. HCM - Long Thành - Dầu Giây có sự hỗ trợ ngân sách Trung ương, đoạn còn lại có hỗ trợ từ ngân sách tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu).
Xoay lại phương án
Vào cuối tháng 10/2020, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã có Tờ trình số 186/TTr-UBND gửi Thủ tướng Chính phủ bổ sung một số nội dung tại Tờ trình số 174/TTr-UBND về việc phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án Xây dựng đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu theo hình thức BOT.
Cụ thể, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu kiến nghị Thủ tướng phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án và giao Bộ GTVT là cơ quan nhà nước có thẩm quyền ký kết hợp đồng Dự án. Lãnh đạo tỉnh này cũng đề xuất người đứng đầu Chính phủ cân đối nguồn vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 để tổ chức thực hiện Dự án.
Giải thích lý do của đề xuất này, ông Nguyễn Ngọc Thọ, Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cho biết, Dự án Xây dựng đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu theo hình thức BOT thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ GTVT, đi qua địa bàn 2 tỉnh Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tài, với diện tích đất thu hồi, tái định cư lớn, nên việc phối hợp thực hiện sẽ gặp nhiều khó khăn và dự báo sẽ kéo dài.
Hơn nữa, việc tổ chức thực hiện các dự án PPP, loại hợp đồng BOT quy mô lớn như Dự án Xây dựng đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu đòi hỏi phải có bộ máy quản lý có kinh nghiệm và chỉ đạo thống nhất.
Bên cạnh đó, phần vốn hỗ trợ của Nhà nước tại Dự án Xây dựng đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu lên tới 6.670 tỷ đồng, vượt khả năng cân đối ngân sách của 2 tỉnh. Điều này sẽ ảnh hưởng đến nguồn vốn hỗ trợ từ ngân sách trung ương cho các dự án trọng điểm đang triển khai của 2 địa phương.
Trước đó đúng 3 ngày, Bà Rịa - Vũng Tàu đã có Tờ trình số 174/TTr-UBND đề nghị Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án PPP đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu giai đoạn I. Tuyến đường thuộc phạm vi Dự án giai đoạn I có chiều dài 53,7 km, với điểm đầu kết nối tuyến tránh Quốc lộ 1 qua TP. Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai; điểm cuối giao với đường vành đai TP. Bà Rịa (Quốc lộ 56), tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, trong đó đoạn tuyến nằm trên địa phận tỉnh Đồng Nai là 34,2 km và trên địa phận tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu là 19,5 km.
Theo tính toán sơ bộ, Dự án có tổng mức đầu tư 19.012 tỷ đồng, trong đó chi phí xây dựng là 9.115 tỷ đồng, chi phí giải phóng mặt bằng 5.985 tỷ đồng… Về phương án tài chính, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đề nghị ngân sách trung ương hỗ trợ 6.770 tỷ đồng, gồm chi phí giải phóng mặt bằng toàn tuyến và một phần chi phí xây lắp trên địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu; phần còn lại do nhà đầu tư huy động từ nguồn vốn tự có và vốn tín dụng. Để hoàn vốn, nhà đầu tư được phép thu phí hoàn vốn trong thời gian 24 năm 6 tháng.
Trong trường hợp được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư, Dự án sẽ bắt đầu các thủ tục lựa chọn nhà đầu tư từ quý IV/2021 đến quý I/2022; triển khai xây dựng công trình từ quý I/2023 và hoàn thành sau 36 tháng thi công.
Chuyển giao đầu mối chuẩn bị đầu tư về lại Bộ GTVT là hợp lý
Trong văn bản góp ý về các đề xuất của UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, Bộ Tài chính cho rằng, với tính chất là tuyến cao tốc liên vùng, việc chuyển giao đầu mối chuẩn bị đầu tư về lại Bộ GTVT là hợp lý. Đề xuất sử dụng vốn ngân sách nhà nước hỗ trợ (6.770 tỷ đồng) cũng phù hợp với quy định về phần nhà nước tham gia trong dự án PPP tại Điều 11 Nghị định số 63/2018/NĐ-CP. Tuy nhiên, giá trị phần nhà nước tham gia dự án PPP được xem xét cụ thể theo phương án tài chính ở các bước tiếp theo và phù hợp với khả năng cân đối nguồn vốn đầu tư công.
“Bộ Tài chính sẽ phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư thực hiện thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn ngân sách trung ương cho dự án theo quy định”, ông Tạ Anh Tuấn, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết.