Chuyện an cư ở chung cư

Những ngày xưa thân ái

Tôi lớn lên trong 1 căn hộ rộng chừng 28 m2 ở tầng 5, Khu tập thể Vĩnh Hồ, quận Đống Đa, Hà Nội, những năm 80 của thế kỷ trước. Tôi không biết bố mẹ nuôi tôi bố trí thế nào trong không gian ấy để 4 đứa con đẻ và 1 đứa con nuôi là tôi có đủ không gian sinh hoạt.

Chị cả vẫn có chỗ để máy khâu, chị hai vẫn trồng được vạt hoa mười giờ bên cửa sổ, còn tôi thì vẫn treo được con cá chép nhựa màu xanh ở góc nhà. Có đôi khi bị hàng xóm nhắc nhở, nhưng lũ trẻ chúng tôi vẫn bắn súng, thả diều, đua xe cút kít ở cái hành lang rộng 1,2 m chạy trước cửa gần chục căn hộ mỗi tầng.

Cái khu tập thể “sang chảnh” thời ấy, chiều thứ Bảy, tôi lại theo các anh chị xuống cầu thang tầng 1 xếp hàng mua chả cá do mậu dịch bán thêm cho các gia đình “cải thiện”. Mọi người xếp hàng, chộn rộn và thân ái trong cái không gian sinh hoạt chung là cái chiếu nghỉ cầu thang tầng 1. Tối thứ Bảy là những cuộc liên hoan vui vẻ của các gia đình, “nội dung, hình thức” căn bản là như nhau…

Những năm đầu thế kỷ 21, đô thị hóa đã khiến cái khu tập thể của anh em tôi một thời trở nên cũ kỹ, lạc hậu và thậm chí là nguy hiểm, bởi ngôi nhà xuống cấp theo thời gian. Những trò vui của ngày xưa giờ chỉ còn là hoài niệm.

Anh em chúng tôi lớn lên đã mua cho mình những căn hộ lớn hơn, “sang chảnh” hơn trong các khu đô thị mới. Ngôi nhà cũ giờ chỉ còn bố mẹ nuôi tôi với không gian 28 m2, chiếc máy khâu cũ kỹ và vạt hoa mười giờ vô ưu vẫn nở hoa mỗi sáng, chẳng quan tâm đến việc chúng tôi còn nhớ hay đã quên…

Cuộc sống tưởng cứ thế trôi đi nếu không có những vụ cháy xảy ra liên tiếp ở Hà Nội thời gian gần đây. Bố mẹ nuôi tôi lo lắng khi nhận được những thông tin về sự mất an toàn tại các khu nhà chung cư mới, nơi hàng vạn con người chung sống trong những tòa nhà cao vút.

Những khu nhà thương mại giá rẻ mà không rẻ vì những khoản tiền chênh chúng tôi phải trả thêm bên ngoài. Những căn hộ còn trở nên đắt đỏ hơn vì chúng đã bị bớt xén suất đầu tư, quy chuẩn xây dựng, thiết bị hoàn thiện và an toàn cháy nổ…

Chúng tôi đã giấu bố mẹ tất cả những nguy hiểm bên trong để đổi lấy sự hào nhoáng bên ngoài. Nhưng sự thật, chúng tôi không thể che giấu mãi. Ông bà không thuyết phục chúng tôi trở về sinh sống trong căn tập thể cũ, nhưng yêu cầu phải tìm kiếm chỗ ở an ninh, an toàn hơn trong khả năng tài chính của mỗi người. Nếu thiếu, ông bà sẽ bán căn hộ cũ…

Thông tin làm dấy lên những lo ngại về khả năng nhiều chủ đầu tư tại phân khúc nhà ở giá rẻ sẽ bị loại khỏi cuộc chơi, hoặc phải tìm hướng đi khác khi thực tế cho thấy, các dự án nhà ở của Vingroup thu hút một lượng lớn khách hàng, không chỉ vì bản thân sản phẩm bất động sản, mà còn vì hệ thống hạ tầng xã hội và dịch vụ, tiện ích đi kèm.

Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, ông Vũ Kim Giang, Giám đốc Sàn giao dịch bất động sản Hải Phát cho rằng, sự xuất hiện của VinCity là tín hiệu tốt của thị trường bất động sản. Sự cạnh tranh là điều bình thường và sẽ làm thị trường phát triển tốt hơn.

“Nếu các sản phẩm mà Hải Phát đầu tư có giá bán cạnh tranh trong khi chất lượng dịch vụ tốt thì không có gì đáng ngại”, ông Giang nói và cho biết, những năm qua, phần lớn chủ đầu tư tập trung vào sản phẩm nhà ở cao cấp, người có thu nhập trung bình có rất ít cơ hội sở hữu nhà ở. Một số dự án nhà ở giá rẻ thì lại thiếu cơ sở hạ tầng và dịch vụ tiện ích. VinCity sẽ mang đến nhiều hơn cơ hội sở hữu nhà ở cho người có thu nhập trung bình và những người lao động ở khu vực ven các đô thị lớn.

Đồng quan điểm, ông Ngô Quang Phúc, Phó tổng giám đốc Him Lam Land cho rằng, đã đầu tư bất động sản thì mọi doanh nghiệp đều muốn đa dạng hoá sản phẩm của mình nhằm phục vụ nhiều đối tượng khách hàng và tăng tính thanh khoản. Trong bất kỳ giai đoạn nào, doanh nghiệp cũng có chiến lược đầu tư phù hợp, vấn đề quan trọng là doanh nghiệp nào chuẩn bị được quỹ đất tốt và phù hợp với phân khúc nào.

"Đây là một kế hoạch dài hơi và xuyên suốt của một tập đoàn lớn như Vingroup. Tôi cho rằng, việc này sẽ giúp thị trường giảm sự lệch pha cung cầu. Đây là tín hiệu tốt cho thị trường lúc này, nhất là phân khúc nhà ở giá rẻ, khi có một đại gia địa ốc bắt đầu thực hiện lộ trình đầu tư dài hơi của họ", ông Phúc cho biết.

Nhân rộng những điểm sáng

Trong khuôn khổ Hội nghị trực tuyến toàn quốc về nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân diễn ra đầu tháng 12/2016, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao những chủ đầu tư đã và đang tham gia đầu tư xây dựng nhà ở đáp ứng nhu cầu của số đông người lao động.

Báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả tóm tắt việc thực hiện các chính sách, chương trình nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân thời gian qua, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà cho biết, sau 5 năm thực hiện Chiến lược Nhà ở quốc gia, đến nay, chương trình đã đưa vào sử dụng 3,7 triệu m2 nhà ở xã hội tại khu vực đô thị và khu công nghiệp.

Từ 2009 đến nay, cả nước đã hoàn thành đầu tư xây dựng 179 dự án phát triển nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp tại khu vực đô thị, công nhân khu công nghiệp, với khoảng 71.150 căn hộ. So với chỉ tiêu đề ra đến năm 2020 tại Chiến lược Nhà ở quốc gia (khoảng 250.000 căn hộ), thì hiện mới giải quyết được khoảng 28%.

Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Phạm Hồng Hà, trong bối cảnh phát triển nhà ở xã hội gặp nhiều khó khăn, bố trí vốn không đủ theo tiến độ, vẫn có những doanh nghiệp, nhà đầu tư làm tốt công tác này.

“Đã có một số dự án trở thành mô hình tốt cả về đầu tư, chất lượng nhà ở và dịch vụ, quản lý, vận hành... Một số doanh nghiệp tiêu biểu như Tổng công ty Becamex IDC, Tổng công ty Viglacera, Tổng công ty IDICO, Công ty Samsung Thái nguyên, Công ty Địa ốc Hoàng Quân... Bên cạnh đó, nhiều hộ gia đình, cá nhân cũng đã tích cực tham gia đầu tư xây dựng nhà ở xã hội để cho công nhân, sinh viên, người thu nhập thấp thuê”, Bộ trưởng Phạm Hồng Hà nói.

Cụ thể, Tổng công ty Becamex IDC đã đầu tư xây dựng tổng số 64.700 căn hộ nhà ở xã hội, giá bán bình quân khoảng 5 triệu đồng/m2 (đã gồm VAT và phí bảo trì). Còn tại Khu đô thị mới Đặng Xá (Hà Nội), Viglacera cũng đã dành 13 ha trong tổng số 31 ha đất dành cho phát triển nhà ở để xây dựng nhà ở xã hội. Đến thời điểm này, tại Khu đô thị Đặng Xá, Viglacera đã xây dựng được 3.483 căn hộ nhà ở xã hội, với giá bán từ 540 - 690 triệu đồng/căn.

“Qua các mô hình xây dựng thành công về nhà ở xã hội, đề nghị Chính phủ dành thêm quỹ đất để thực hiện đầu tư xây dựng các dự án nhà ở xã hội có quy mô lớn hơn và tiếp tục xem xét, nghiên cứu dành gói hỗ trợ tín dụng với lãi suất ưu đãi cho người dân vay để mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội”, ông Nguyễn Anh Tuấn, Tổng giám đốc Viglacera kiến nghị.

Trả lời câu hỏi của các doanh nghiệp về những vấn đề cơ chế, chính sách cho phát triển nhà ở xã hội và nhà thương mại giá rẻ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định, Chính phủ sẽ ưu tiên dành nguồn vốn cho chủ đầu tư và khách mua các dự án nhà ở xã hội trong thời gian tới và nhắc nhở lãnh đạo các Bộ, ngành, địa phương quán triệt lời dạy của Bác Hồ: Có 4 việc quan trọng liên quan đến đời sống dân sinh là ăn, mặc, ở và đi lại cần phải đặc biệt quan tâm. Hiến pháp năm 2013 cũng ghi rõ, người dân có quyền có nhà ở và có chính sách hỗ trợ để phát triển nhà ở.

“Tôi nói những vấn đề trên để thấy rằng, chúng ta thực hiện nghiêm túc những vấn đề về mặt thực tiễn và cơ sở pháp luật về nhà ở xã hội. Những công việc gì trong chỉ đạo thực hiện, những mô hình nào đã làm tốt, cần nhân rộng trong phạm vi cả nước”, Thủ tướng nhấn mạnh.