Lượng hóa tác động
Theo công bố danh mục cổ phiếu thành phần chỉ số VN30 kỳ tháng 7/2019 của Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (HOSE), được chính thức áp dụng từ ngày 5/8/2019, rổ chỉ số VN30 sẽ được thêm vào hai cổ phiếu là BID và BVH với tỷ lệ cổ phiếu tự do chuyển nhượng (free-float) lần lượt là 5% và 10%, thay thế cho hai cổ phiếu CII và DHG.
Như vậy, 5/8 là ngày tái cơ cấu danh mục của các quỹ đầu tư chỉ số (ETF) mô phỏng rổ chỉ số VN30-Index.
Trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư Chứng khoán, ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Phân tích, Công ty Chứng khoán Yuanta cho biết, hiện có một số quỹ ETF đang đầu tư theo chỉ số VN30 như VFMVN30 ETF của VFM hay Kindex VN30 ETF niêm yết tại Hàn Quốc. Trong đó, giá trị tài sản ròng (NAV) của VFMVN30 ETF khá lớn, thậm chí Quỹ E1VFVN30 đã có NAV xấp xỉ bằng Quỹ DB FTSE.
Với tổng giá trị tài sản của Quỹ ETF VFMVN30 lên tới gần 6.800 tỷ đồng, các phiên cơ cấu lại danh mục của quỹ này trong các quý gần đây có sức ảnh hưởng không thua kém so với các quỹ ETF ngoại truyền thống.
Vì vậy, việc cơ cấu lại danh mục cổ phiếu để mô phỏng rổ chỉ số VN30 mới của các quỹ này có thể ảnh hưởng đáng kể đến biến động của các cổ phiếu được thêm vào và đưa ra. Chứng khoán phái sinh cũng bị tác động phần nào, do sản phẩm phái sinh duy nhất trên thị trường hiện nay là hợp đồng tương lai chỉ số VN30.
Với tổng giá trị tài sản của Quỹ ETF VFMVN30 hiện lên tới gần 6.800 tỷ đồng, các phiên cơ cấu lại danh mục của quỹ này trong các quý gần đây có sức ảnh hưởng không thua kém so với các quỹ ETF ngoại truyền thống như FTSE Vietnam ETF hay Market Vectors Vietnam ETF và đợt tái cơ cấu vào 5/8 không là ngoại lệ. Thị trường dự báo sẽ có giao dịch đột biến ở các cổ phiếu liên quan, đặc biệt về mặt thanh khoản, giá trị giao dịch.
Tuy nhiên, về biến động giá cổ phiếu, ông Trần Đức Anh, Giám đốc chiến lược, Công ty Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV) cho rằng, các tác động đáng kể nhất đã diễn ra sau khi ETF VFMVN30 công bố danh mục cho kỳ mới vào thời điểm giữa tháng 7.
Đây cũng là một trong những nguyên nhân giúp bộ đôi cổ phiếu được thêm mới là BID, BVH tăng mạnh trong giai đoạn này, nên dư địa của các tác động ở thời điểm Quỹ chính thức cơ cấu danh mục vào ngày 5/8 nhìn chung là không lớn. Điều này đồng nghĩa với việc cơ hội đầu tư tốt nhất đã qua đi và việc lướt sóng ngắn hạn ở thời điểm hiện tại dựa theo hoạt động cơ cấu danh mục của ETF VFMVN30 sẽ không mang lại nhiều hiệu quả cho nhà đầu tư.
Danh mục 30 cổ phiếu lớn nhất niêm yết trên HOSE được xem xét định kỳ 6 tháng/lần hoặc điều chỉnh khi xảy ra sự kiện bất thường, qua đó, đảm bảo tính cập nhật và phản ánh được nhóm cổ phiếu có ảnh hưởng lớn đến VN-Index, cũng như loại bỏ những cổ phiếu đã bị suy giảm ảnh hưởng.
Sự ra đời của chỉ số này cung cấp thêm một công cụ chỉ báo thị trường, bên cạnh chỉ số chung là VN-Index. Do được tăng tỷ trọng và thu hút vốn ETF đón đầu kỳ vọng nâng hạng thị trường trong thời gian tới nên nhóm VN30 sẽ có ảnh hưởng nhất định đến chỉ số VN-Index trong năm 2019.
Như vậy, với việc thêm BID, nhóm ngân hàng sẽ có 9 đại diện có mặt trong rổ chỉ số VN30, bao gồm BID, CTG, EIB, HDB, MBB, STB, TCB, VCB, VPB với tổng tỷ trọng 31,6%, cao gấp hơn 2 lần tỷ trọng nhóm cổ phiếu “họ” Vin, gồm VIC, VRE, VHM (tổng tỷ trọng 15%) nên nhóm ngân hàng tiếp tục là nhóm dẫn dắt chỉ số.
Tháng 8, giai đoạn tạo nền tảng
Việc thay đổi danh mục rổ cổ phiếu VN30 gây chú ý với nhiều nhà đầu tư, nhưng câu chuyện được quan tâm hơn ở thời điểm này là diễn biến của chiến tranh thương mại Mỹ - Trung và quyết định hạ lãi suất của Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed).
Kết thúc cuộc họp Ủy ban Thị trường mở (FOMC) vào tối ngày 31/7 (giờ Hà Nội), Fed quyết định cắt giảm lãi suất 0,25%/năm. Đây là lần giảm lãi suất đầu tiên của ngân hàng trung ương Mỹ kể từ tháng 12/2008.
Trong thông báo đưa ra sau cuộc họp chính sách hai ngày, FOMC cho biết lý do giảm lãi suất là ảnh hưởng từ tình hình thế giới đến triển vọng kinh tế Mỹ và áp lực lạm phát quá thấp. Tuy nhiên, thị trường lại phản ứng khá tiêu cực trước thông tin trên. Chứng khoán Phố Wall lao dốc, đồng USD đạt mức cao nhất hơn 2 năm, lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ tăng mạnh và giá vàng sụt giảm trong phiên giao dịch ngày hôm qua.
Lý giải cho điều này, ông Trần Đức Anh cho rằng, việc Fed hạ lãi suất đã nằm trong kỳ vọng từ trước của thị trường, thậm chí nhiều nhà đầu tư đặt cược vào khả năng Fed sẽ hạ 50 điểm cơ bản trong cuộc họp lần này. Việc Fed chỉ hạ 25 điểm cơ bản phần nào gây thất vọng cho thị trường. Bên cạnh đó, Chủ tịch Fed khẳng định, động thái hạ lãi suất mà Fed vừa thực hiện chỉ là một "sự điều chỉnh giữa chu kỳ" đối với chính sách tiền tệ, do vậy, Fed chưa chắc sẽ giảm thêm lãi suất hoặc có thể giảm, nhưng không liên tục và quyết liệt.
Tương tự, việc Fed hạ lãi suất ở mức 25 điểm cơ bản cũng nằm trong kỳ vọng của các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam, và dư địa cho các tác động tích cực sau khi kết quả cuộc họp được công bố hầu như không còn. Trong khi đó, diễn biến điều chỉnh của thị trường chứng khoán Mỹ, nếu tiếp diễn, có thể tạo nên các áp lực nhất định lên tâm lý nhà đầu tư trong nước trong các phiên sắp tới.
Ngưỡng 1.000 điểm đang tỏ ra là ngưỡng cản tâm lý mạnh trong bối cảnh chỉ số VN-Index đã nhiều lần vượt qua nhưng sau đó lại rơi xuống. Nhưng thị trường có thể đặt kỳ vọng chỉ số này vượt ngưỡng này trong tháng 8. Dựa trên phân tích kỹ thuật, Trung tâm Nghiên cứu Công ty Chứng khoán Vietinbank cho rằng, chỉ báo RSI vượt đường trung bình 50 và vẫn đang có chiều hướng đi lên, trong khi chỉ báo MACD tiếp tục duy trì tín hiệu tích cực, cho thấy dư địa để thị trường tiếp tục tăng điểm vẫn còn.
Nhóm cổ phiếu ngân hàng vẫn được dự báo còn tiềm năng tăng trưởng và dẫn dắt thị trường khi được dòng tiền quan tâm. Dòng tiền có thể đến từ khối ngoại nếu dòng tiền vào các nước mới nổi tiếp tục tích cực như giai đoạn vừa rồi khi các thông tin về vĩ mô thế giới tiếp tục ổn định và Fed thực hiện cắt giảm lãi suất.
Dòng tiền cũng có khả năng luân chuyển từ các nhóm ngành khác khi một số ngành khác bắt đầu giảm dần tốc độ tăng trưởng và tạo đỉnh. Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) dự báo, nhóm ngân hàng có thể sẽ bước vào nhịp điều chỉnh tích lũy trong một vài phiên đầu tháng 8 trước khi hồi phục tăng điểm trở lại.
Trong khi đó, ông Dương Văn Chung, Giám đốc khu vực miền Bắc, Công ty Chứng khoán MB (MBS) cho rằng, ở thời điểm hiện tại, thị trường vẫn đang ở giai đoạn tạo nền tích lũy để chuẩn bị bước vào sóng tăng lớn. Giai đoạn này “rất khó chịu” cho cả bên cầm hàng và bên cầm tiền, bởi thị trường không tăng mạnh mẽ ngay, mà cũng không giảm mạnh ngay khiến cho nhà đầu tư rất khó ra quyết định.
“Tuy nhiên, giai đoạn bứt tốc sẽ đến sau khi thị trường tạo nền vững chắc. Giai đoạn này sẽ kéo dài từ giữa tháng 9 trở đi và sau khi VN-Index bứt phá thành công khỏi mốc 1.020 điểm. Khi vượt 1.020 điểm, thị trường sẽ hút được dòng tiền đầu cơ vào một cách mạnh mẽ”, ông Chung dự báo.
Tháng 8 là thời điểm thị trường rơi vào “vùng trũng” thông tin khi những thông tin chung về thị trường nửa đầu năm cũng như kết quả kinh doanh quý II của doanh nghiệp niêm yết phần lớn đã được công bố, chưa kể có phần chịu tác động bởi “tháng Ngâu”, nên đây là thời điểm thị trường giao dịch mang tính tích lũy, thăm dò nhiều hơn.