Chứng khoán phái sinh là gì?
Chứng khoán phái sinh là công cụ tài chính dưới dạng hợp đồng, bao gồm hợp đồng quyền chọn, hợp đồng tương lai, hợp đồng kỳ hạn, trong đó xác nhận quyền, nghĩa vụ của các bên đối với việc thanh toán tiền, chuyển giao số lượng tài sản cơ sở nhất định theo mức giá đã được xác định trong khoảng thời gian hoặc vào ngày đã xác định trong tương lai.
Đặc điểm của chứng khoán phái sinh
Chứng khoán phái sinh có một số đặc điểm nổi bật như:
- Mỗi chứng khoán phái sinh được thành lập trên tối thiểu một tài sản cơ sở và có giá trị gắn liền với giá trị của phần tài sản đó.
- Chứng khoán phái sinh không xác nhận quyền sở hữu với tài sản cơ sở mà chỉ là sự cam kết về quyền và nghĩa vụ phát sinh trong tương lai giữa hai bên tham gia vào hợp đồng.
- Chứng khoán phái sinh là công cụ gắn liền cùng đòn bẩy tài chính. Do đó, chứng khoán phái sinh mang tính chất chủ yếu là đầu tư vào sự biến động giá trị của tài sản chứ không phải là sự đầu tư vào một loại tài sản thực tế.
Chứng khoán phái sinh bao gồm 4 loại chính:
– Hợp đồng kỳ hạn: là một thỏa thuận giữa hai bên tham gia để mua và bán một loại tài sản ở một thời điểm nhất định trong tương lai với mức giá được xác định trước ngay ở thời điểm hiện tại.
– Hợp đồng tương lai: là hợp đồng kỳ hạn được chuẩn hóa, niêm yết và giao dịch trên Sở giao dịch chứng khoán.
– Hợp đồng quyền chọn: Người nắm giữ hợp đồng quyền chọn có quyền, nhưng không có nghĩa vụ, mua hoặc bán một loại tài sản cơ sở tại một thời điểm nhất định trong tương lai theo mức giá được xác định trước. Người bán hợp đồng có nghĩa vụ thực hiện giao dịch khi người nắm giữ hợp đồng chọn thực hiện quyền. Hợp đồng quyền chọn bao gồm quyền chọn mua và quyền chọn bán.
– Hợp đồng hoán đổi: Hợp đồng hoán đổi là một thỏa thuận giữa hai bên về việc hoán đổi các dòng tiền phát sinh từ các công cụ tài chính trong tương lai. Hợp đồng sẽ quy định rõ thời điểm hoán đổi dòng tiền và phương pháp tính toán cụ thể.
Trong đó, hợp đồng tương lai chỉ số VN30 là sản phẩm chứng khoán phái sinh đầu tiên được niêm yết và giao dịch trên thị trường Việt Nam. Ngoài ra còn có hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ (kỳ hạn 5 năm).
Các sản phẩm này được lựa chọn trước tiên do tính chất sản phẩm đơn giản, tài sản cơ sở đều là các công cụ có độ rủi ro thấp và có tính đại diện cao. Nguyên tắc giao dịch hợp đồng tương lai cũng không quá khác biệt so với giao dịch cổ phiếu trên thị trường cơ sở.
Ngày đáo hạn chứng khoán phái sinh là ngày nào?
Ngày đáo hạn chứng khoán phái sinh là ngày hiệu lực cuối cùng của những hợp đồng phái sinh (Hợp đồng Tương lai hoặc Hợp đồng Quyền chọn). Trước hoặc trong ngày này, nhà đầu tư phải quyết định sẽ làm gì với vị thế của mình.
Trước khi đáo hạn quyền chọn, người nắm giữ hợp đồng có thể chọn thực hiện quyền chọn, đóng vị thế ghi nhận lãi lỗ, hoặc để nguyên hợp đồng vô giá trị đáo hạn.
Khác với thị trường chứng khoán cơ sở, mỗi hợp đồng tương lai trong chứng khoán phái sinh đều có ngày đáo hạn cụ thể. Vào ngày đó, hợp đồng sẽ kết thúc giao dịch và chuyển đổi thành thanh toán bằng tiền mặt. Toàn bộ lãi/ lỗ sẽ được thanh toán vào tài khoản nhà đầu tư vào hôm sau.
Ngày đáo hạn hợp đồng tương lai chỉ số VN30 được quy định là ngày thứ Năm của tuần thứ 3 của tháng đáo hạn hợp đồng. Trong đó, các tháng đáo hạn lần lượt là tháng hiện tại, tháng kế tiếp và tháng cuối cùng của hai quý gần nhất.
Tham gia chứng khoán phái sinh với công ty chứng khoán nào?
Muốn tham gia vào thị trường chứng khoán phái sinh, các nhà đầu tư phải mở tài khoản chứng khoán phái sinh mới có thể tham gia giao dịch.
Đặc biệt, có thể tìm đên các công ty chứng khoán có chính sách ưu đãi về phí giao dịch để tối ưu hóa lợi nhuận nhất có thể. Trong đó không thể không kể đến Công ty Chứng khoán AIS với đội ngũ chuyên gia và nhân sự giàu kinh nghiệm, áp dụng các nền tảng công nghệ thông tin mạnh mẽ và tiên tiến.
Các nhà đầu tư mới sẽ được trải nghiệm sản phẩm tại AIS hoàn toàn miễn phí trong vòng 3 tháng và đặc biệt sẽ miễn phí giao dịch phái sinh hơn 12 tháng, đến hết ngày 31/12/2022 và hệ thống giao dịch AIPro, AISuper vô cùng mượt mà, nhanh chóng, dễ sử dụng. Mở tài khoản và tham khảo chi tiết ngay tại đây
 |
Trên đây là các thông tin cơ bản về chứng khoán phái sinh. Nếu cần hỗ trợ nhà đầu tư có thể liên hệ nhân viên tư vấn của AIS qua tổng đài 1900 633 308 – Nhánh 3
