Ông Phạm Công Danh. Ảnh: Thành Nguyễn.
Theo cáo buộc, quá trình điều hành VNCB, do cần tiền để trả nợ trước đó, tiền duy trì hoạt động và đảm bảo tính thanh khoản của ngân hàng, tăng vốn điều lệ… ông Danh chỉ đạo Phan Thành Mai (Tổng giám đốc VNCB) và các bị cáo dưới quyền dùng tiền của VNCB đảm bảo 29 lượt công ty do Danh thành lập, hoặc đi mượn, vay hơn 6.100 tỷ đồng tại ngân hàng Sacombank, BIDV, TPBank.
Kết quả điều tra xác định tất cả các thủ tục vay vốn trên đều là giả tạo để chuyển tiền cho ông Danh sử dụng.
Tại trụ sở Ngân hàng Sacombank, ông này gặp trực tiếp ông Trầm Bê và Phan Huy Khang (Tổng giám đốc Sacombank) đặt vấn đề vay vốn, bảo lãnh bằng tiền của VNCB. Đối với các ngân hàng khác, ông Danh không gặp trực tiếp lãnh đạo ngân hàng mà thông qua người khác tiếp xúc với cán bộ dưới quyền và cấp dưới đề xuất lên lãnh đạo ngân hàng.
HĐXX cho rằng, kết quả xét hỏi công khai tại tòa cho thấy vụ án cần điều tra làm rõ 6 vấn đề.
Chứng cứ buộc tội ông Trầm Bê và hàng loạt cán bộ ngân hàng
Các bị cáo là cán bộ của BIVD, Sacombank và luật sư bào chữa cho rằng "không quen biết ông Danh". Khi cho vay không biết các công ty này do Danh thành lập, không biết mục đích vay tiền chuyển về cho Danh sử dụng, không tiếp nhận được ý kiến từ ông Danh. Từ đó, họ cho rằng hành vi của mình chỉ là "sai sót về nghiệp vụ" chứ không cố ý và không đồng phạm với ông Danh.
"HĐXX cho rằng cần xem xét làm rõ vấn đề này", tòa nêu.
Ông Trầm Bê. Ảnh: Thành Nguyễn.
Tại tòa, ông Trầm Bê khai, việc bàn bạc với Phạm Công Danh là đúng quy trình cho vay của ngân hàng, quá trình cho vay có sai sót nhưng do nghiệp vụ của cấp dưới. Ông Bê chỉ phê duyệt chủ trương, không biết mục đích thực sự của Phạm Công Danh... nên không thể căn cứ vào đó để kết tội mình. Ông "không phục" cáo buộc của VKS đối với mình về vai trò đồng phạm, cố ý làm trái với bị cáo Danh.
"HĐXX cũng đề nghị xem lại vấn đề này nhằm đưa ra bản án đúng người đúng tội, không oan sai", HĐXX cho biết.
Đề nghị này của tòa cũng được áp với các bị cáo là cán bộ BIDV chi nhánh Gia Định (giải ngân cho Công ty Phong Hiệp vay 430 tỷ đồng) để có căn cứ truy tố phù hợp.
Tòa cũng cho rằng, trong quá trình truy hồi, thẩm vấn có nhiều dấu hiệu Phạm Công Danh có hành vi chiếm đoạt tài sản, cơ quan điều tra cần làm rõ.
Căn cứ thu hồi hơn 6.100 tỷ đồng của ba ngân hàng
Về việc VKS đề nghị thu hồi hơn 6.100 tỷ đồng - được cho là thiệt hại của vụ án từ 3 ngân hàng (Sacombank, TPBank, BIDV) để trả cho VNCB. Trong khi đó Hiệp hội Ngân hàng cho rằng nếu điều này xảy ra sẽ gây ảnh hưởng lớn đến thị trường tài chính và hoạt động của các ngân hàng.
"Cần xác định rõ vật chứng trong vụ án để có căn cứ giải quyết", tòa nêu.
4.500 tỷ đồng tăng vốn điều lệ cho VNCB
Phạm Công Danh và luật sư bào chữa đề nghị xem xét 4.500 tỷ đồng tăng vốn điều lệ cho VNCB, trong thời điểm chưa được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chấp thuận tăng vốn, hiện không rõ ở đâu.
Theo tòa, số tiền này đã được chuyển về VNCB và ngân hàng này đã sử dụng. Tuy bị cáo Danh và đồng phạm có hành vi cố ý làm trái gây thiệt hại cho VNCB 6.100 tỷ đồng nhưng ông này đã chuyển trở lại 4.500 tỷ.
"Vì vậy, cần xác định trong trường hợp này VNCB thiệt hại 6.100 tỷ hay cụ thể là bao nhiêu?", HĐXX nêu vấn đề.
Trong giai đoạn tham gia tái cơ cấu VNCB, để có tiền chi chăm sóc khách hàng, trả nợ… ông Danh chỉ đạo cấp dưới sử dụng 29 lượt pháp nhân các công ty do mình thành lập, hoặc đi mượn, để lập hợp đồng vay tổng cộng hơn 6.100 tỷ đồng của Sacombank, BIDV và TPBank.
Ông Danh đảm bảo các khoản vay bằng tiền gửi của VNCB nên các ngân hàng đều duyệt cho vay.
Đến hạn trả nhưng các công ty này không có tiền, Sacombank, BIDV và TPBank thu hồi nợ bằng tiền của VNCB trong ngân hàng mình.
Việc này khiến VNCB thiệt hại hơn 6.100 tỷ đồng. Trong đó, ông Trầm Bê bị cáo buộc giúp ông Danh rút trái phép 1.800 tỷ đồng, nhóm bị cáo thuộc Ngân hàng BIDV gián tiếp gây thiệt hại cho VNCB 2.550 tỷ đồng, số thiệt hại còn lại do người của TPBank giúp sức ông Danh gây ra.
Ngoài ra, trong thời gian điều hành VNCB, ông Danh và đồng phạm còn thực hiện nhiều hành vi sai phạm gây thiệt hại số tiền 9.000 tỷ đồng của nhà băng này. Vụ việc được đưa ra xét xử trong giai đoạn đầu của vụ án.
Năm ngoái ông Danh bị TAND Cấp cao tại TP HCM giữ nguyên mức án 30 năm tù, buộc cùng người liên đới bồi thường số tiền thất thoát.