Phát biểu hôm Chủ nhật (28/4) tại “Hội nghị đặc biệt về hợp tác toàn cầu, tăng trưởng và năng lượng cho phát triển” của WEF tại Riyadh, Ả Rập Xê Út, ông Borge Brende cảnh báo rằng tỷ lệ nợ toàn cầu đang gần đạt mức chưa từng thấy kể từ những năm 1820 và có nguy cơ “đình trệ” đối với các nền kinh tế tiên tiến.
Ông cho biết, tăng trưởng toàn cầu ước tính năm nay khoảng 3,2%. Con số này không tệ, nhưng không phải là những gì chúng ta đã quen – xu hướng tăng trưởng từng là 4% trong nhiều thập kỷ… và có nguy cơ xảy ra sự suy thoái như từng thấy vào những năm 1970 ở một số nền kinh tế lớn.
“Thương mại sẽ thay đổi và các chuỗi giá trị toàn cầu - sẽ có thêm một số tình bạn gần gũi và thân thiết hơn - nhưng chúng ta không nên đánh mất những ý tưởng hoặc những thứ có giá trị trong nỗ lực loại bỏ những gì không mong muốn. Khi đó chúng ta phải giải quyết tình hình nợ toàn cầu. Chúng ta chưa từng chứng kiến nợ ở quy mô này kể từ Chiến tranh Napoléon, chúng ta đang nợ gần 100% GDP toàn cầu”, ông cho biết thêm.
Ông cho rằng, các chính phủ cần xem xét cách giảm khoản nợ đó và thực hiện các biện pháp tài chính phù hợp mà không rơi vào tình huống gây ra suy thoái kinh tế, đồng thời đưa ra những áp lực lạm phát dai dẳng và trí tuệ nhân tạo có thể tạo ra có thể là cơ hội cho các nền kinh tế đang phát triển.
Lời cảnh báo này cũng đồng thuận với báo cáo gần đây của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), trong đó lưu ý rằng nợ công toàn cầu đã tăng tới 93% GDP vào năm ngoái và vẫn cao hơn 9 điểm phần trăm so với mức tiền đại dịch. IMF dự báo, nợ công toàn cầu có thể đạt gần 100% GDP vào cuối thập kỷ này.
IMF cũng chỉ ra mức nợ cao ở Trung Quốc và Mỹ, và chính sách tài khóa lỏng lẻo ở Mỹ đã gây áp lực lên lãi suất và đồng đô la, sau đó đẩy chi phí tài trợ trên toàn thế giới lên cao, làm trầm trọng thêm tình trạng mong manh vốn có từ trước.
Đầu tháng này, IMF đã nâng nhẹ dự báo tăng trưởng toàn cầu, cho biết nền kinh tế thế giới đã chứng tỏ “khả năng phục hồi đáng kinh ngạc” bất chấp áp lực lạm phát và những thay đổi trong chính sách tiền tệ. Hiện tại, IMF kỳ vọng mức tăng trưởng toàn cầu là 3,2% vào năm 2024, tăng khiêm tốn 0,1 điểm phần trăm so với dự báo hồi tháng 1 trước đó.
Ông Borge Brende cho biết, rủi ro lớn nhất đối với nền kinh tế toàn cầu hiện nay là “suy thoái địa chính trị mà chúng ta đang phải đối mặt”, đặc biệt là những căng thẳng gần đây giữa Iran và Israel.
“Có rất nhiều điều không thể đoán trước và có thể dễ dàng vượt khỏi tầm kiểm soát. Nếu xung đột Israel và Iran leo thang, chúng ta có thể thấy giá dầu lên tới 150 USD chỉ sau một đêm. Điều đó tất nhiên sẽ gây tổn hại rất lớn cho nền kinh tế toàn cầu”, ông cho biết.
