TTCK hai phiên đầu tuần đã giảm mạnh, nhất là ngày 3/7/2018, chỉ số VN-Index đã giảm giảm 41,14 điểm về mức 906,01 điểm. Xin ông cho biết đánh giá của UBCK về nguyên nhân chủ yếu dẫn đến đợt giảm điểm này?
Từ cuối năm ngoái đến nay, chúng ta vẫn lo lắng về 2 nguy cơ có thể gây tác động kép ảnh hưởng đến TTCK Việt Nam là Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) tăng lãi suất điều hành và căng thẳng thương mại quốc tế, nhất là căng thẳng thương mại Mỹ - Trung.
Cả hai điều đó đều đã đến trong tháng 6 khi mà ngày 13/6, Fed đã thông báo tăng lãi suất cơ bản ngắn hạn lên mức 1,75 - 2% và dự báo có thể tăng thêm 2 lần nữa trong năm nay. Bên cạnh đó căng thẳng Mỹ - Trung và Mỹ - châu Âu cũng tác động không nhỏ đến tâm lý nhà đầu tư toàn cầu.
Tác động kép của 2 sự kiện này đã làm rúng động cả thị trường tài chính thế giới. Chỉ số Dow Jones và Nasdaq của Mỹ giảm mạnh. Tuy nhiên, chúng ta thấy tác động của sự kiện kép này tới châu Á là lớn hơn rất nhiều.
Chỉ số Composite của Shanghai (Thượng Hải) đã giảm 6,4% trong tháng 6 và giảm thêm 2,5% trong 2 ngày vừa qua. Đồng Nhân dân tệ của Trung Quốc cũng giảm giá liên tục trong 14 ngày gần đây, với mức giảm trên 5%. Thị trường Hàn Quốc và các nước ASEAN cũng đồng loạt giảm.
Tôi cho rằng, đây là nguyên nhân chính dẫn đến việc các quỹ đầu tư nước ngoài gia tăng rút vốn khỏi một số thị trường châu Á. Trong 6 tháng đầu năm, các quỹ đã rút vốn khỏi 7 thị trường châu Á (gồm Hàn Quốc, Ấn Độ, Đài Loan (Trung Quốc), Singapore, Thái Lan, Indonesia, Philipinnes) khoảng 22,8 tỷ USD.
Phải chăng vì chứng khoán quốc tế rúng động mà chứng khoán Việt Nam cứ liên tiếp giảm điểm, thưa ông?
Trong bối cảnh trên, dù được đánh giá là đất nước có kinh tế vĩ mô ổn định, nhưng Việt Nam cũng không khỏi bị ảnh hưởng của tác động của kinh tế toàn cầu. Một số quỹ đã bán bớt cổ phiểu để chốt lời và chuyển bớt vốn về nước.
Điều đáng nói là động thái bán ròng của nhà đầu tư nước ngoài đã tác động mạnh đến tâm lý của các nhà đầu tư trong nước.
TTCK Việt Nam đã liên tiếp có những phiên giảm mạnh.
Tôi có cảm giác nhiều nhà đầu tư đã phản ứng thái quá với những thông tin về tình hình quốc tế, nhà đầu tư nước ngoài đã rút vốn, biến động tỷ giá tiền đồng...
Trong khi nước ngoài bán khá nhiều và giảm giải ngân mới, thì những phản ứng thái quá của nhà đầu tư trong nước cũng gây thêm bất cân đối cung cầu, làm thị trường chứng khoán giảm mạnh trong 2 phiên qua.
Trong bối cảnh như vậy, ông có lời khuyên gì cho nhà đầu tư?
Tôi rất mong nhà đầu tư trong và ngoài nước có cách nhìn khách quan vào tình hình để tìm kiếm cơ hội trong bối cảnh thị trường hiện nay. Không thể phủ nhận tác động của tình hình kinh tế, chính trị thế giới như đã nêu trên, nhưng cần nhìn nhận mắc độ tác động đến kinh tế Việt Nam và TTCK Việt Nam nói riêng. Ở khía cạnh tích cực trung và dài hạn, tôi tin TTCK Việt Nam còn đó nhiều yếu tố nền tảng cơ bản để phát triển. Cụ thể:
Tình hình kinh tế 6 tháng đầu năm tiếp tục phát triển theo hướng tích cực, có nhiều chuyển biến tốt, toàn diện trên các lĩnh vực, nổi bật là GDP tăng 7,08% trong 6 tháng. Ba khu vực nông nghiệp, công nghiệp và dịch vụ đều tăng cao so với cùng kỳ. Chính phủ tiếp tục đặt mục tiêu tăng trưởng quý III đạt 6,53%, quý IV đạt 6,36%.
Hiện tại, giá của các cổ phiếu trong rổ VN30 đã xuống thấp hơn nhiều so với thời điểm đầu năm 2018, nhiều cổ phiếu blue-chips giảm về mức đáy trong vòng hơn 1 năm qua. Nếu không tính cổ phiếu Vinhomes (VHM) mới niêm yết trong tháng 5, chỉ số P/E chung của thị trường chỉ có 16,1 lần, đây được cho là mức thấp so với nhiều thị trường chứng khoán các nước và là cơ hội hấp dẫn các nhà đầu tư.
Tình hình sản xuất kinh doanh, lợi nhuận của các doanh nghiệp vẫn ổn định. Tính đến ngày 8/5/2018, đã có 667 doanh nghiệp niêm yết công bố báo cáo tài chính quý I/2018, trong đó hơn 86% doanh nghiệp kinh doanh có lãi.
Dòng vốn của nhà đầu tư nước ngoài có rút trong những ngày gần đây, nhưng nếu nhìn thừ đầu năm nhiều quỹ đầu tư nước ngoài vẫn đổ tiền vào Việt Nam để tìm kiếm cơ hội. Trong tháng 5, vốn FII vào đạt 700 triệu USD và trong tình hình phức tạp của tháng 6 vẫn có lượng vào ròng 34 triệu USD. Nếu tính từ đầu năm, dòng vốn vào ròng vẫn đạt 2,28 tỷ USD - là số rất đáng kể so với mức 2,92 tỷ USD của cả năm 2017.
Về động thái giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài, tôi mong các nhà đầu tư bình tĩnh quan sát để tránh bị tác động thái quá về tâm lý và đánh giá quá mức tác động của thông tin bán ròng đến TTCK.
Tôi tin rằng, các nhà đầu tư nước ngoài vẫn đánh giá Việt Nam là thị trường tiềm năng, nên không thể có chuyện nhà đầu tư nước ngoài rút hết vốn; trong khi chỉ số tổng giá trị chứng khoán nắm giữ của khối ngoại trên dự trữ ngoại hối của Việt Nam đang ở mức khá an toàn.
Ông đánh giá như thế nào khi 2 phiên giao dịch gần đây, khối ngoại có giao dịch trái ngược?
Quan sát 2 phiên giao dịch gần đây có thể thấy, ngày 2/7 khi thị trường giảm, nhà đầu tư nước ngoài vẫn mua ròng trên 310 tỷ đồng. Ngày 3/7, thị trường giảm sâu hơn, nhà đầu tư nước ngoài bán ròng 365,8 tỷ đồng, nhưng nếu ngoại trừ phần bán ròng của cổ phiểu VIC, thì phần bán ròng ở các cổ phiếu khác ở mức khiêm tốn 142,3 tỷ đồng.
Đây là những diễn biến có tính thời điểm, còn xét trong trung và dài hạn, các nhà đầu tư nước ngoài nói riêng, nhà đầu tư chuyên nghiệp nói chung luôn dành cho TTCK Việt Nam những đánh giá tích cực. Họ nhìn thấy cơ hội trên nền tảng cơ bản là nền kinh tế có triển vọng phát triển cao và ổn định, dư địa tăng trưởng của thị trường chứng khoán và của các doanh nghiệp Việt Nam còn rộng lớn.
Tôi tin rằng, khi yếu tố tâm lý chi phối số đông như hiện nay qua đi, nhà đầu tư trong nước cũng sẽ nhìn thấy tiềm năng của TTCK Việt Nam để bình tĩnh và tự tin với các quyết định đầu tư của mình.
