Chủ tịch PSI: Vận hành hệ thống KRX là một dấu mốc đáng nhớ

Sau nhiều lần trì hoãn, hệ thống KRX sẽ chính thức go-live vào ngày 5/5 tới. PSI đánh giá như thế nào về hiệu ứng của hệ thống KRX đến thị trường thị trường? Trong quá trình thử nghiệm vừa qua, PSI có gặp vướng mắc gì không?

Ông Nguyễn Anh Tuấn, Chủ tịch HĐQT PSI: Việc triển khai hệ thống KRX là một chủ trương rất lâu của Ủy ban Chứng khoán, Bộ Tài chính và các cơ quan quản lý, nhằm hiện đại hóa hạ tầng thị trường, đáp ứng xu thế phát triển.

Hiện nay, số lượng tài khoản nhà đầu tư đã tiến gần mốc 10 triệu tài khoản giao dịch, khi khối lượng giao dịch tăng mạnh, chúng ta cũng một hệ thống vận hành mới có năng lực xử lý lớn hơn, linh hoạt và hiện đại hơn. Về phía PSI, chúng tôi đã có sự chuẩn bị rất kỹ lưỡng từ nhiều năm nay, từ việc nâng cấp hạ tầng vật lý - bao gồm hệ thống máy chủ, mở rộng dung lượng, bổ sung các cấu phần kỹ thuật đến việc nâng cấp đường truyền để đảm bảo tốc độ và dung lượng theo yêu cầu kỹ thuật mới. Công ty cũng đã phối hợp cùng đơn vị tư vấn để xây dựng các kịch bản vận hành, giải pháp kỹ thuật và đặc biệt là đảm bảo yếu tố an toàn, an ninh thông tin.

Tính đến thời điểm này, chúng tôi hoàn toàn trong tâm thế sẵn sàng. Các bước chuẩn bị đã cơ bản hoàn tất và đáp ứng yêu cầu từ cơ quan quản lý. PSI cũng đã xây dựng các phương án dự phòng để xử lý những sự cố có thể phát sinh trong quá trình vận hành chính thức. Nếu đúng theo kế hoạch, hệ thống KRX sẽ đi vào vận hành từ ngày 05/05 tới. Chúng tôi kỳ vọng đây sẽ là một dấu mốc đáng nhớ, không chỉ với PSI mà còn với toàn thị trường, tạo đà để năm 2025 trở thành một năm tích cực của ngành chứng khoán.

Ông Nguyễn Anh Tuấn, Chủ tịch HĐQT PSI trả lời trong phần thảo luận tại ĐHCĐ

Cùng với việc triển khai hệ thống KRX, TTCK Việt Nam cũng đang rốt ráo cho quá trình nâng hạng lên thị trường mới nổi trong năm 2025. Với quy mô vốn điều lệ hiện tại 600 tỷ đồng, PSI có kế hoạch tăng vốn, mở rộng tiềm lực tài chính trong giai đoạn tới đến đón cơ hội từ thị trường không?

Ông Nguyễn Anh Tuấn: Việc tăng vốn là một trong những yêu cầu rất cấp thiết hiện nay đối với PSI. Trong tất cả các báo cáo từ phía Ban điều hành đến Hội đồng quản trị, chúng tôi đều đã xác định rõ: để PSI có thể nâng cao năng lực tài chính, phát triển các hoạt động kinh doanh và mở rộng thị phần, thì tăng vốn là điều tất yếu.

Có thể “ví von” như thế này, PSI hiện nay như “một thanh niên khỏe mạnh” có tiềm lực rất tốt, nhưng lại đang bị bó buộc bởi một chiếc áo quá chật, đó chính là quy mô vốn điều lệ hiện tại (600 tỷ đồng), điều này khiến chúng tôi gặp nhiều hạn chế trong việc triển khai các kế hoạch dài hơi. Trong khi đó, PSI có nhiều lợi thế để phát triển, trong đó nổi bật là 3 trụ cột.

Thứ nhất, chúng tôi có cổ đông lớn là Tập đoàn Công nghiệp Năng lượng Việt Nam - tiền thân là Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam. Đây là một trong những trụ cột của nền kinh tế đất nước, với doanh thu hợp nhất năm 2024 đạt khoảng 1 triệu tỷ đồng.

Thứ hai, PSI có lợi thế ngân hàng mẹ là PVcomBank – với hệ thống gần 130 điểm giao dịch trải dài 63 tỉnh thành, cùng tệp khách hàng khoảng 5 triệu người. Đây là một lợi thế rất lớn để chúng tôi có thể phát triển mạng lưới và cung cấp dịch vụ tài chính chứng khoán tích hợp.

Thứ ba, chúng tôi có quan hệ đối tác bền chặt với nhóm cổ đông, nhà đầu tư Nhật Bản - những nhà đầu tư có tiềm lực, chuyên nghiệp và sẵn sàng đồng hành lâu dài.

Chúng tôi đánh giá, với ba trụ cột này, PSI có cơ hội phát triển rất lớn trong lĩnh vực tài chính - chứng khoán.

Tuy nhiên, việc tăng vốn hiện đang gặp một số vướng mắc do đặc thù mô hình sở hữu và quản lý. PSI hiện là công ty con của ngân hàng PVcomBank (nắm 52% vốn), trong khi PVcomBank lại thuộc sở hữu chi phối (51%) của Tập đoàn Dầu khí. Như vậy, về mô hình quản lý, PSI phải chịu sự điều phối từ: Ngân hàng mẹ (PVcomBank), Ngân hàng Nhà nước (do PSI trực thuộc tổ chức tín dụng), Tập đoàn Dầu khí và Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước. Với 4 cấp quản lý như vậy, thủ tục để thực hiện tăng vốn là rất phức tạp nên PSI cần tháo gỡ được các cơ chế, thủ tục liên quan đến quản trị và quyền phê duyệt ở các cấp này.

Chúng tôi kỳ vọng trong thời gian tới, với việc tái cấu trúc mô hình sở hữu, cũng như điều chỉnh chính sách quản lý giữa các doanh nghiệp trong và ngoài ngành, PSI sẽ có cơ hội thuận lợi hơn để triển khai phương án tăng vốn. Khi đó, chúng tôi sẽ có điều kiện mở rộng hoạt động kinh doanh, khai thác hiệu quả hơn hệ sinh thái khách hàng và hạ tầng sẵn có.

Dư nợ margin của PSI đến cuối tháng 3/2025 là khoảng 1.400 tỷ đồng, cũng là mức đỉnh của Công ty. Vậy Công ty có kế hoạch nới thêm hạn mức cho vay margin trong năm nay không?

Ông Nguyễn Anh Tuấn: Con số dư nợ 1.400 tỷ đồng hiện đang tiệm cận trần theo quy định của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. Cụ thể, theo quy định hiện hành, tổng dư nợ hoạt động của công ty chứng khoán không được vượt quá hai lần vốn chủ sở hữu. Vốn điều lệ hiện nay của PSI là 600 tỷ đồng, tuy nhiên vốn chủ sở hữu thực tế của chúng tôi đã vượt hơn 700 tỷ đồng nhờ vào phần lợi nhuận giữ lại trong vài năm gần đây. Do đó, mức dư nợ 1.400 tỷ đồng là hoàn toàn nằm trong giới hạn cho phép, nhưng cũng cho thấy chúng tôi đang bị giới hạn bởi trần vốn hiện tại.

Việc bị khống chế bởi quy mô vốn rõ ràng đang ảnh hưởng đến khả năng mở rộng hoạt động kinh doanh của chúng tôi. PSI hiện có nhiều cơ hội và tiềm năng phát triển, nhất là trong các mảng dịch vụ, nhưng bị cản trở bởi giới hạn vốn điều lệ. Đây là lý do khiến chúng tôi phải tính đến phương án tăng vốn điều lệ trong thời gian tới - nhằm mở rộng dư địa tăng trưởng và phát triển thêm nhiều hoạt động kinh doanh mới.

PSI định hướng phát triển theo mô hình ngân hàng đầu tư (Investment Bank), chứ không chỉ đơn thuần là một công ty chứng khoán truyền thống. Hiện tại, bên cạnh mảng dịch vụ cốt lõi là môi giới và tư vấn chứng khoán, chúng tôi cũng đang phát triển rất mạnh mảng kinh doanh nguồn vốn và đầu tư. Hiện tại, hoạt động này chiếm khoảng 30-35% tổng doanh thu của công ty. Đây là một trong những trụ cột quan trọng, đóng góp lớn cho tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận.

Ban lãnh đạo PSI từng chia sẻ thách thức lớn nhất là quản lý nợ phải thu, con số nợ phải thu hiện nay là bao nhiêu? Công ty có kế hoạch khắc phục vấn đề này ra sao trong năm 2025?

Bà Phan Quỳnh Nga - Thành viên HĐQT kiêm Giám đốc PSI: Trên BCTC gần nhất của PSI, khoản phải thu lớn nhất hiện nay là khoản liên quan đến đầu tư trái phiếu của Novaland. Trong năm 2024, tổ chức phát hành là Novaland cũng đã thực hiện chi trả một phần, nên khoản phải thu từ khoản này đã giảm từ 66,2 tỷ đồng xuống còn 64,7 tỷ đồng.

Với vai trò là đại diện sở hữu trái chủ, PSI sẽ tiếp tục cùng các cổ đông khác làm việc với tổ chức phát hành để thúc đẩy tiến độ thanh toán cả gốc và lãi cho các trái chủ. Chúng tôi đang chủ động trong việc tìm kiếm phương án tối ưu nhằm bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư.

Ông Nguyễn Anh Tuấn chia sẻ thêm, khoản phải thu này hiện có tài sản đảm bảo, và giá trị tài sản đảm bảo mà công ty đang nắm giữ cao gấp hơn ba lần nghĩa vụ phải thu. Đây là điểm rất quan trọng để nhà đầu tư yên tâm, bởi tài sản đảm bảo vượt trội sẽ giúp chúng tôi chủ động hơn trong việc xử lý nếu có phát sinh rủi ro trong quá trình thu hồi công nợ.

Trong năm vừa qua, PSI đã ký kết 4 hợp đồng tư vấn thoái vốn Nhà nước tại các doanh nghiệp thuộc PVN. PSI có thể chia sẻ cụ thể hơn về tiến độ triển khai và cách thức công ty tham gia vào các thương vụ này?

Ông Nguyễn Anh Tuấn: Như đã nêu trong các báo cáo định hướng, hiện nay PSI đang hoạt động trong vai trò là công ty chứng khoán thuộc Tập đoàn Dầu khí, và điều đó mang lại cho chúng tôi cả cơ hội lẫn thách thức rất lớn.

Năm vừa qua, công ty đã tham gia đấu thầu và trúng thầu 4 hợp đồng tư vấn thoái vốn Nhà nước tại 4 doanh nghiệp thuộc Tập đoàn Công nghiệp Năng lượng. Việc trúng các gói thầu này không chỉ nhờ vào sự ủng hộ của các đơn vị chủ quản mà còn là kết quả từ năng lực chuyên môn, sự cạnh tranh công khai và minh bạch của chúng tôi.

Đến thời điểm hiện tại, cả ba yêu cầu then chốt gồm: pháp lý, tiến độ và chuyên môn - đều đang được PSI đáp ứng đầy đủ. Về tiến độ cụ thể của từng thương vụ, sau khi có các phê duyệt chính thức từ cơ quan chủ sở hữu là Tập đoàn Công nghiệp Năng lượng, chúng tôi sẽ công khai thông tin và cập nhật tới các nhà đầu tư có quan tâm.

Trong bối cảnh hoạt động IPO và thoái vốn doanh nghiệp Nhà nước những năm gần đây khá trầm lắng, PSI đánh giá thế nào về khả năng thành công của các đợt thoái vốn sắp tới, và liệu tình hình thị trường hiện tại có ảnh hưởng đến hoạt động tư vấn của công ty hay không?

Chủ tịch Nguyễn Anh Tuấn: Tôi cho rằng mặc dù bối cảnh chung của hoạt động IPO và thoái vốn Nhà nước vài năm gần đây tương đối trầm lắng, và thậm chí có thương vụ như IPO Becamex buộc phải hoãn lại, nhưng chúng tôi vẫn nhìn thấy tiềm năng rất lớn ở mảng này, đặc biệt trong nội bộ ngành năng lượng và dầu khí.

PSI hiện đang làm chủ khá tốt các nghiệp vụ tư vấn trong ngành, từ đấu thầu tư vấn thoái vốn đến các dịch vụ tài chính chuyên biệt. Với kinh nghiệm tích lũy, chúng tôi tự tin có thể tiếp tục đồng hành và cung cấp giải pháp hiệu quả cho các đơn vị thuộc tập đoàn cũng như ngoài tập đoàn trong thời gian tới.