“Chơi” với nắng gió Phan Rang

Có người bảo Phan Rang là gió như “phan” và nắng như “rang”, nhưng nhiều người khác lại nhất định phải gọi là gió như “phang”, nắng như “rang” mới chuẩn hết nghĩa.

Vậy là khoác ba lô và lên đường, để thấy đặc sản của vùng đất này chính là nắng và gió.

Chỗ nào cũng nắng. Nắng chói chang, gay gắt, rát ràn rạt vào da thịt. Nắng như muốn nung chín những con đường thảm nhựa. Và gió cũng thật dữ dội.

Như con đường từ TP.Phan Rang đi vịnh Vĩnh Hy, một trong những vịnh đẹp nhất Việt Nam. Cung đường uốn lượn một bên là biển, một bên là những vách núi đá vôi. Cứ mỗi lần đi qua các hốc núi, gió tuôn ra ào ào, táp thẳng vào mặt, vào tai, gió làm cho xe như nghiêng ngả.

Hàng trăm diêm dân quần áo, khăn che mặt kín mít để chống chọi với cái nắng chói chang đang lặng lẽ cào muối, chở muối về tập kết thành những núi muối lớn lấp lánh dưới ánh nắng. Dọc đường là những vườn nho trĩu quả, những vựa cá cơm phơi khô để ướp chượp làm mắm...

Người ta bảo, nắng là thế, gió là thế, khắc nghiệt đến độ dường như chỉ có một số loại cây như nho, dương và xương rồng là trụ lại được và sinh sôi ở cái mảnh đất khô cằn này. Nhưng tạo hóa cũng ưu ái cho vùng đất này những cảnh sắc tuyệt đẹp. Như vịnh Vĩnh Hy, một trong những vịnh đẹp nhất Việt Nam với một mặt là biển và ba bề rừng núi bạt ngàn, được ví như một nàng tiên nằm yên ắng bình lặng, được các dãy núi hùng vĩ bao quanh, che chở.

Dọc theo bờ vịnh là dãy đá vôi tạo nên bức tường chắn sóng gió với biển cả mênh mông. Nhiều người đã từng tới vịnh Vĩnh Hy nhận xét, nếu so với vịnh Hạ Long tại miền Bắc, vịnh Vĩnh Hy không có nhiều núi và hang động nhưng bù lại là rất nhiều bãi tắm tuyệt đẹp như bãi Bà Điên, Bình Tiên...

Cách TP.Phan Rang khoảng 8 km về phía Đông Nam là đồi cát Nam Cương thuộc làng Tuấn Tú của đồng bào Chăm. Đồi cát chưa được khai thác nhiều cho du lịch nên vẫn còn giữ nguyên nét hoang sơ.

Chắc là bạn sẽ ngạc nhiên vô cùng khi thấy những tràng cát nhiều tầng lớp nối nhau rồi vút lên choáng ngợp tầm mắt như một tác phẩm xếp đặt tài hoa của xứ sở nắng và gió. Thời khắc đẹp nhất để chiêm ngưỡng đồi cát là khi bình minh lên, những con nắng màu lam đầu tiên lan dần trên tràng cát vàng khiến hiện rõ những tầng lớp được “phân giải màu” sáng, tối rồi dần dần ửng sang sắc cam nhạt.

Tôi cũng được thấy nét văn hóa Chăm thấm đẫm miền đất nắng gió này khi đến với Bàu Trúc, làng gốm cổ nhất Đông Nam Á, nổi tiếng với sản phẩm gốm thủ công và kỹ thuật nung gốm độc đáo không lẫn với gốm nơi khác.

Người thợ làng gốm Bàu Trúc dùng loại đất sét được lấy từ sông Quao làm nguyên liệu chính, vì đất ở đây có độ dẻo cao, sau đó làm sạch, đập nhuyễn, ngâm nước, trùm ủ một đêm, rồi nhồi với cát trắng theo một tỷ lệ nhất định để đem nặn.

Đặc biệt, gốm Bàu Trúc không dùng bàn xoay mà người thợ đi vòng quanh, dùng đôi tay, con mắt và kinh nghiệm để tạo dáng cho sản phẩm. Và gốm ở đây được chế tác không theo khuôn mẫu. Các nghệ nhân cứ thế thả sức sáng tạo để nặn thành những sản phẩm phong phú, thổi vào đó cái hồn và tâm tư tình cảm của người Chăm...

Hay như cụm tháp Poklong Garai, được xem là cụm tháp hùng vĩ và đẹp nhất trong những đền tháp của người Chăm còn tồn tại ở Việt Nam hiện nay. Vào cuối tháng 10 hàng năm, người Chăm Ninh Thuận thường hành hương đến tháp vào dịp lễ hội Kate.

Đến đây mọi người cùng cúng tế và cầu nguyện cho mùa màng bội thu. Trang phục rực rỡ của các thiếu nữ cùng sắc màu đỏ trắng độc đáo của chức sắc Chăm là một trong những điểm thu hút của lễ hội này.

Không chỉ có vịnh Vĩnh Hy, đồi cát Nam Cương, làng gốm Bàu Trúc hay tháp Poklong Garai, bản đồ du lịch của mảnh đất Ninh Thuận còn điền tên biển Cà Ná, biển Ninh Chữ, thác nước Sakai, thác Tiên…, trong đó biển Ninh Chữ được gọi là nơi ngắm bình minh trên biển đẹp nhất nước; có những vườn nho trĩu quả - nguồn cung cấp chính cho các nhà máy sản xuất rượu vang Đà Lạt, vang Thăng Long.

Song có lẽ ấn tượng lớn nhất với tôi trong những ngày trải nghiệm ở Phan Rang - Ninh Thuận chính là nét thô ráp, mộc mạc mà dễ gần của người dân địa phương. Tôi nhớ có ai đó đã nói, lúc đầu mới nghe thì thấy văn vẻ nhưng càng tiếp xúc càng thấy đúng. Đại ý rằng người Phan Rang cũng như những thân xương rồng mọc lên trên cồn cát vậy - chịu gió, chịu nắng, chịu cái khô cằn của cát sỏi để nở hoa làm đẹp cho đời. Vì thế mà tôi đã nợ mảnh đất này thật nhiều, nhiều như những gì tôi đã được hưởng trong ít ngày ở đây.