Thông tư 12 nhằm hỗ trợ thanh khoản cho một số ngân hàng khó khăn, tạo thăng bằng với số vàng cho vay chưa thu hồi được nợ và vàng tồn quỹ. Theo đó, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) gia hạn cho các ngân hàng tiếp tục được phát hành chứng chỉ ngắn hạn bằng vàng tới trước ngày 25/11/2012.
Theo các chuyên gia, quyết định này nhằm hỗ trợ thanh khoản cho một số ngân hàng khó khăn, thời gian qua đã mang vàng cầm cố để vay vốn tiền đồng và ngoại tệ của ngân hàng bạn.
Lãnh đạo một ngân hàng lớn ở TPHCM - đơn vị có số dư huy động vàng lên đến 1,3 triệu lượng, tương đương với số vàng huy động của 11 ngân hàng trên địa bàn thành phố - cho biết, nguyên nhân một ngân hàng có số vốn vàng huy động bằng 50% số vàng huy động của các ngân hàng trên địa bàn thành phố do vừa qua các ngân hàng nhỏ mang vàng huy động đến ngân hàng lớn này cầm cố, thế chấp vay tiền đồng ngoại tệ hỗ trợ thanh khoản. Từ đó, đẩy số vàng nắm giữ của ngân hàng này lên cao.
Trong 12 ngân hàng có dư nợ vàng ở TPHCM số vàng tồn quỹ lớn nhất phải kể đến là ACB, DongA Bank... tổng số vốn lên đến gần trăm tỷ đồng.
Ngoài việc huy động vàng làm tài sản đảm bảo vay vốn bằng tiền lẫn nhau trên thị trường liên ngân hàng, dư nợ vàng trong các ngân hàng hơn một năm qua chưa giảm nhiều. Việc Thông tư 12 cho phép ngân hàng được tiếp tục phát hành chứng chỉ vàng ngắn hạn (có trả lãi suất như tiết kiệm) đến 25/11/2012 sẽ tạo thăng bằng với số vàng cho vay chưa thu hồi được nợ và vàng tồn quỹ.
Tại TPHCM - thị trường vàng lớn nhất nước - tổng dư nợ cho vay vàng hiện còn hơn 600.000 lượng chưa thể thu hồi. Trong đó, dư nợ cho vay vốn bằng vàng để đầu tư và kinh doanh bất động sản chiếm tỷ trọng cao của các ngân hàng, kế đến là dư nợ cho vay vốn bằng vàng để sản xuất kinh doanh, cho vay chế tác nữ trang...
Trong điều kiện kinh tế khó khăn, bên vay chưa thể trả được những khoản nợ vay vốn bằng vàng từ những năm trước đây nên tỷ trọng nợ khó đòi đang đẩy các ngân hàng vào chỗ khó tất toán dư nợ vàng.
Cụ thể, tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ cho vay vốn bằng vàng của từng ngân hàng tính đến hết tháng 2/2012 lần lượt: NamA Bank 18,21%, VietA Bank 11,62%, Southern Bank 5,4%, OCB 4,97%, Eximbank 4,13%, SCB 3,52%, ACB là 0,98%, DongA Bank 0,03%.
Bên cạnh đó, quy định cấm ngân hàng huy động vàng trong dân dùng để cầm cố thế chấp, ký quỹ đảm bảm cho việc vay nợ của ngân hàng trên thị trường liên ngân hàng tại Thông tư 12 cũng sẽ góp phần chấm dứt dây dưa dư nợ vàng trong các ngân hàng, lập lại trật tự trên thị trường vay mượn vốn của các ngân hàng khi một số ngân hàng thời gian qua đã thao túng kiếm lời trong lúc ngân hàng bạn khó khăn.
