Theo đơn khởi kiện của ông Trần Đức Phương (ngụ quận Tân Bình, TP.HCM), năm 2016, ông sản xuất phần mềm trò chơi điện tử và đưa lên Google để mọi người chơi miễn phí. Sau khi được đưa lên mạng, ông không tự thực hiện việc quảng cáo và cung cấp dịch vụ quảng cáo trên phần mềm trò chơi của mình. Tuy nhiên, Google đã tự cài đặt và thực hiện việc quảng cáo trên các phần mềm trò chơi điện tử do ông sản xuất.
Từ ngày 1/1/2016 đến ngày 31/1/2017, Google đã thanh toán cho ông Phương qua ngân hàng số tiền hơn 41,4 tỷ đồng, được tính trên số lượng người truy cập ở nước ngoài khi sử dụng trò chơi điện tử của ông.
Ngày 16/5/2018, Cục Thuế TP.HCM đã lập biên bản làm việc yêu cầu ông Phương kê khai thuế thu nhập cá nhân đối với các khoản thu từ Google. Ngày 29/6/2018, ông đã liên hệ với Chi cục Thuế quận Tân Bình để nộp 13 tờ khai thuế đối với cá nhân kinh doanh phát sinh doanh số từ ngày 1/1/2016 đến 31/1/2017. Ngay sau đó, ông đã nộp đủ số tiền hơn 2,9 tỷ đồng thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân vào ngân sách nhà nước.
Tuy nhiên, đến ngày 18/7/2018, Cục trưởng Cục Thuế TP.HCM đã ban hành Quyết định số 4282/QĐ-CT về việc xử phạt vi phạm hành chính về thuế đối với ông Phương do có hành vi khai sai dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp.
Ngày 15/11/2018, Chi Cục Thuế quận Tân Bình lại ban hành Quyết định số 412838/QĐ CCNH-QLN về việc cưỡng chế quyết định hành chính thuế bằng biện pháp trích từ tài khoản của đối tượng bị cưỡng chế tại kho bạc nhà nước, tổ chức tín dụng.
Ông Phương cho rằng, các quyết định nêu trên của Cục Thuế TP.HCM và Chi Cục Thuế Quận Tân Bình đều không đúng luật nên đã khiếu nại. Cụ thể, Quyết định số 4282/QĐ-CT được ban hành dựa trên biên bản vi phạm hành chính về thuế, nhưng biên bản này không xác định cụ thể hành vi vi phạm của ông sẽ bị xử phạt theo điều khoản nào của quy định pháp luật.
Theo ông Phương, ông không phải là người cung cấp dịch vụ quảng cáo và không tự kinh doanh quảng cáo trên phần mềm của Google. Hơn nữa, Google không phải là sàn giao dịch thương mại điện tử. Do đó, Quyết định số 4282/QĐ-CT xác định nghề nghiệp, lĩnh vực hoạt động của ông là quảng cáo trên các phần mềm Google là không đúng, dẫn đến việc áp mức thuế giá trị gia tăng 5% là sai, không đúng quy định của pháp luật.
Hơn nữa, ông chỉ là người sản xuất phần mềm, các quảng cáo Google hiển thị trên phần mềm của ông được thực hiện ở nước ngoài, cho các đối tượng người dùng ở ngoài lãnh thổ Việt Nam. Do đó, hoạt động này được tính thuế suất thuế giá trị gia tăng là 0% đối với hàng hoá và dịch vụ xuất khẩu (có hợp đồng cung cấp hàng hoá dịch vụ, tiền thanh toán qua ngân hàng). Như vậy, ông chỉ đóng thuế thu nhập cá nhân 2% trên doanh thu và thuế giá trị gia tăng là 0%.
“Việc Cục Thuế TP.HCM áp dụng mức phạt 20% (gần 600 triệu đồng) tính trên số tiền thuế khai thiếu là không có căn cứ. Lý do là vì tôi đã nộp đầy đủ tờ khai thuế đối với cá nhân kinh doanh và nộp đủ số tiền thuế giá trị gia tăng cùng thuế thu nhập cá nhân hơn 2,9 tỷ đồng trước ngày cơ quan thuế lập biên bản vi phạm hành chính về thuế. Do vậy, cơ quan thuế áp dụng mức phạt gần 600 triệu đồng là trái với quy định của pháp luật”, ông Phương bức xúc.
Liên quan tới vụ việc, phóng viên đã liên hệ làm việc với Cục Thuế TP.HCM. Tại đây, một nhân viên văn phòng cho biết, theo chỉ đạo của quyền Chánh văn phòng, hiện nay do tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp nên không thể làm việc trực tiếp, đề nghị phóng viên gửi nội dung liên hệ bằng văn bản.
Trước đó, Cục Thuế TP.HCM đã có văn bản trình bày với Tòa án nhân dân TP.HCM rằng, căn cứ Khoản 1.c, Điều 10, Nghị định 129/2013/NĐ-CP ngày 16/10/2013 của Chính phủ, hành vi khai man thuế của ông Phương là hành vi vi phạm lần đầu. Có tình tiết giảm nhẹ và đã tự giác nộp đủ số tiền thuế vào ngân sách nhà nước trước thời điểm cơ quan có thẩm quyền ra quyết định xử phạt.
Do đó, căn cứ Khoản 2, Điều 10, Nghị định 129, ông Phương bị phạt 20% số tiền thuế khai thiếu. Ngoài ra, ông còn bị tính tiền chậm nộp đối với số tiền thuế khai thiếu theo quy định tại Khoản 3, Điều 10 của Nghị định này.
“Căn cứ Khoản 2.a và 2.b Điều 2, Điều 3, Thông tư 92/2015/TT-BTC thì ông Phương là cá nhân cư trú, kinh doanh dịch vụ tại Việt Nam, nên phải nộp thuế GTGT theo tỷ lệ 5% trên doanh thu, nộp thuế thu nhập cá nhân theo tỷ lệ 2% trên doanh thu”, đại diện Cục thuế TP.HCM cho biết và đề nghị Tòa án Nhân dân TP.HCM bác đơn khởi kiện của ông Phương.
Tại phiên sơ thẩm ngày 19/4/2021, Toà án Nhân dân TP.HCM đã bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của ông Trần Đức Phương về việc huỷ Quyết định số 4228/QĐ-CT ngày 18/7/2018 của Cục trưởng Cục Thuế TP.HCM và Quyết định số 412838/QĐ-CCNH-QLN ngày 15/11/2018 của Chi Cục trưởng Chi Cục Thuế Quận Tân Bình.
Không đồng tình với ý kiến của Toà án Nhân dân TP.HCM, phía ông Trần Đức Phương đã thực hiện kháng cáo bản án ngày 19/4/2021.
Đầu tư Chứng khoán sẽ tiếp tục theo dõi vụ việc và thông tin đến bạn đọc khi có thông tin mới.