Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản (METI) mới đây cho biết, đang lên kế hoạch bổ sung nguồn ngân sách 1.850 tỷ yên (tương đương khoảng 12,2 tỷ USD), cùng với khoản tiền trợ cấp chưa sử dụng cho lĩnh vực bán dẫn, để thúc đẩy đầu tư vào ngành công nghiệp bán dẫn với tham vọng tìm lại ánh hào quang trước đây.
Trước đó, Bloomberg đã từng đưa tin về ý định của Chính phủ Nhật Bản về việc cấp thêm ngân sách cho cho hoạt động sản xuất và bảo đảm nguồn cung chip, vi mạch trong nước.
Là một phần trong kế hoạch phục hồi nền kinh tế, Tokyo đang cố gắng bổ sung thêm nhiều nguồn vốn đầu tư vào ngành sản xuất linh kiện bán dẫn tiên tiến, nhằm hướng đến các lĩnh vực công nghệ tương lai như AI và xe tự hành. Dự kiến, nguồn vốn trị giá khoảng 770 tỷ yên sẽ được phân bổ cho hỗ trợ công ty Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC), doanh nghiệp sản xuất bán dẫn và chip nhớ hàng đầu thế giới của Đài Loan (Trung Quốc) và Công ty Rapidus, doanh nghiệp startup về sản xuất chip mới được thành lập tại Nhật Bản từ năm 2022, có thể xây dựng thêm nhà máy sản xuất chip thứ 2 tại Nhật Bản.
Số tiền còn lại sẽ được sử dụng để thúc đẩy khả năng thiết kế, sản xuất vi xử lý thế hệ tiếp theo cũng như đào tạo nhân sự về lĩnh vực trí tuệ nhân tạo trong nước.
Một quan chức của METI cho biết: "Cuộc đua cạnh tranh toàn cầu trong lĩnh vực bán dẫn đang trở nên nóng hơn bao giờ hết. Hiện tại, đang có rất nhiều công ty trong và ngoài nước đang sẵn sàng đầu tư vào lĩnh vực này tại Nhật Bản".
Hiện tại, để thúc đẩy ngành sản xuất chip trong nước, Chính phủ Nhật Bản đang phải gánh gần một nửa chi phí xây dựng cho nhà máy đầu tiên của TSMC tại Kumamoto, trong khi đang tiếp tục đàm phán về việc hỗ trợ thêm dự án tiếp theo, sẵn sàng đáp ứng khoảng 220 tỷ yên cho mở rộng nhà máy của công ty sản xuất chip Micron Technology ở Hiroshima, cũng như bơm tiền cho doanh nghiệp địa phương Rapidus thực hiện tham vọng sản xuất chip 2 nm chỉ 2 năm sau TSMC và Samsung.
Rapidus đã chọn Hokkaido để xây dựng nhà máy, bởi vì ở đây có nguồn cung cấp nước dồi dào và có sẵn năng lượng tái tạo vì các microchip tiên tiến cần được rửa bằng loại nước siêu tinh khiết.
Có thể thấy, Nhật Bản đang làm mọi cách để tìm lại ánh hào quang năm nào khi còn là nơi tập trung các nhà máy tiên tiến nhất trong lĩnh vực sản xuất chip của thế giới.
Vào những năm 1980, Nhật Bản là quốc gia sản xuất chip lớn nhất thế giới, chiếm hơn 50% sản lượng bán dẫn toàn cầu. Đến đầu những năm 2000, Nhật Bản đối mặt với những thách thức trong chuyển đổi mô hình kinh doanh từ tích hợp theo chiều dọc (IDM) truyền thống sang phân công lao động theo chiều ngang (fabless/foundry). Việc không bắt kịp xu hướng kinh doanh sản xuất thế giới đã dẫn đến sự suy giảm nhanh chóng trong chuỗi cung ứng chip trên thế giới, khiến Nhật Bản chỉ còn chiếm 9% sản lượng bán dẫn toàn cầu.
