Tại Diễn đàn, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh đã khẳng định, Chính phủ sẽ tăng cường khuyến khích đầu tư tư nhân, đầu tư trực tiếp nước ngoài, đầu tư vào hạ tầng cơ sở, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao để chủ động đón làn sóng đầu tư mới gắn với tham gia hiệu quả vào chuỗi giá trị toàn cầu và chuyển giao công nghệ tiên tiến, thân thiện với môi trường.
Đồng thời tiếp tục tích cực sửa đổi hoàn thiện chính sách, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư và cộng đồng doanh nghiệp.
Tại các phiên thảo luận, các Hiệp hội doanh nghiệp và các nhóm công tác của Diễn đàn đã tập trung thảo luận nhiều vấn đề được cộng động doanh nghiệp đặc biệt quan tâm và mong muốn gửi các kiến nghị tới các cơ quan Chính phủ.
 |
Diễn đàn doanh nghiệp thường niên năm 2020 (VBF 2020) với chủ đề “Thách thức và cơ hội trong trạng thái bình thường mới” |
Về vấn đề cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và phát triển doanh nghiệp, theo các doanh nghiệp, thời gian qua nhiều chính sách và biện pháp cải cách đã được Chính phủ xây dựng, điều chỉnh và hoàn thiện phù hợp với tình hình mới.
Theo đó, trong năm 2019 - 2020, Chính phủ đã trình Quốc hội ban hành nhiều bộ Luật để tiếp tục hoàn thiện thể chế về đầu tư, kinh doanh như: Luật Đầu tư sửa đổi, Luật Doanh nghiệp sửa đổi, Luật Quy hoạch, Luật Đấu thầu, Luật PPP, Bộ luật Lao động sửa đổi, Luật Đất đai sửa đổi, Luật Sở hữu trí tuệ… Đây đều là những lĩnh vực liên quan chặt chẽ đến quá trình hoạt động của doanh nghiệp.
Với những động thái tích cực kịp thời này, cộng đồng doanh nghiệp đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ trong việc tạo lập một môi trường kinh doanh ổn định, vững chắc và khuyến khích tinh thần doanh nghiệp song cộng đồng doanh nghiệp vẫn cho rằng, Chính phủ cần tiếp tục những nỗ lực thực chất và đồng bộ để đạt được các mục tiêu chiến lược.
Về vấn đề điện và năng lượng, các doanh nghiệp kiến nghị ưu tiên năng lượng tái tạo trong quy hoạch phát triển điện lực quốc gia, Tăng cường sử dụng khí ga tự nhiên như “phụ tải cơ bản phù hợp nhất” cho năng lượng tái tạo, Xây dựng môi trường pháp lý và thuận lợi để thu hút đầu tư tư nhân vào hoạt động sản xuất năng lượng sạch và sử dụng năng lượng hiệu quả. Xây dựng môi trường pháp lý và hỗ trợ thu hút đầu tư sản xuất năng lượng sạch không nối lưới quy mô nhỏ hơn.
Liên quan đến cơ sở hạ tầng, nhiều ý kiến cho rằng Việt Nam cần tiếp tục xây dựng một cơ chế đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) có hiệu quả. Một số vấn đề liên quan tới dự thảo Luật PPP như bảo lãnh, phân chia rủi ro, lựa chọn nhà đầu tư.
Về thuế và hải quan, theo phản ánh của một số doanh nghiệp, việc vận dụng các quy định, chính sách ở địa phương vẫn tồn tại một số khó khăn, bất cập, chưa thực sự tạo điều kiện thuận lợi, bình đẳng cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước.
Phạm vi kiểm tra sau thông quan chồng chéo, vấn đề thuế GTGT đối với hàng hóa giao nhận ngoài Việt Nam; Vướng mắc về hoạt động thương mại của các doanh có vốn đầu tư nước ngoài (doanh nghiệp FDI); Điều kiện để được công nhận là Doanh nghiệp chế xuất chưa rõ ràng... Do đó các doanh nghiệp kiến nghị cần có các giải pháp tháo gỡ kịp thời những khó khăn vướng mắc này tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp trong hoạt động đầu tư, sản xuất kinh doanh.
Về giáo dục và đào tạo, nhiều ý kiến cho rằng Việt Nam cần cải cách cơ bản và toàn diện giáo dục bậc Đại học để đưa nền giáo dục phù hợp với Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Phát triển nguồn nhân lực quốc gia tập trung vào việc học tập suốt đời và các kỹ năng mềm, kỹ năng công nghệ và kỹ năng giao tiếp và ứng xử cho tất cả sinh viên.
Phản hồi ý kiến, kiến nghị của các doanh nghiệp, đại diện các Bộ, ngành cũng đã có những ý kiến trao đổi cụ thể, chi tiết, qua đó làm rõ hơn các nội dung mà các bên cùng quan tâm, đặt ra yêu cầu cần tăng cường hợp tác chặt chẽ hơn nữa giữa Chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt là khu vực đầu tư nước ngoài để nâng cao hiệu quả hợp tác về đầu tư nước ngoài.
Chia sẻ với cộng đồng doanh nghiệp và các nhà đầu tư tại Diễn đàn, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho rằng, năm 2020 được xem là một năm của những khó khăn và thách thức lớn mà tất cả các quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam do phải đối mặt với sự bùng phát của dịch Covid-19.
Tuy nhiên, với những giải pháp quyết liệt và hiệu quả trong việc thực hiện mục tiêu kép phục hồi và phát triển kinh tế, đồng thời kiểm soát dịch bệnh, Việt Nam vẫn đạt được những kết quả tích cực với việc duy trì được tăng trưởng GDP, dự kiến năm 2020 đạt 2,5 - 3%.
Đây cũng là năm cuối của kế hoạch phát triển kinh tế xã hội giai đoạn 2016 - 2020, giai đoạn mà Việt Nam đã vượt qua nhiều thử thách để đạt được những thành tựu rất quan trọng và toàn diện trên hầu hết các lĩnh vực. Cả nước đã tập trung phòng chống, kiểm soát tốt dịch bệnh, tạo điều kiện thuận lợi cho phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát ở mức thấp, chất lượng tăng trưởng được nâng lên.
Tốc độ tăng trưởng giai đoạn 2016 - 2019 đạt khá cao, bình quân 6,8%/năm; Hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế, xã hội được tập trung nguồn lực đầu tư; nhiều công trình, dự án quan trọng, quy mô lớn đã hoàn thành; Cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng được đẩy mạnh và đạt nhiều kết quả; Cải cách hành chính chuyển biến tích cực, môi trường kinh doanh được cải thiện; và Các hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế được chủ động đẩy mạnh, đạt nhiều kết quả quan trọng.
“Trong các kết quả nêu trên có sự đóng góp của cộng đồng doanh nghiệp, các nhà đầu tư trong nước và nước ngoài. Sự tin tưởng và chia sẻ của cộng đồng doanh nghiệp đã bổ sung thêm động lực để Chính phủ Việt Nam quyết tâm và điều hành linh hoạt để thực hiện hiệu quả các mục tiêu đã đề ra”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
6 mục tiêu lớn trong năm 2021
Bước vào năm 2021, năm đầu tiên thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030 và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2025, Bộ trưởng cho biết Việt Nam đang hướng đến 6 mục tiêu lớn.
Đó là tập trung thực hiện hiệu quả mục tiêu vừa phòng, chống dịch bệnh, vừa phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; Thúc đẩy mạnh mẽ cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, tính tự chủ và sức cạnh tranh của nền kinh tế;
Đẩy nhanh chuyển đổi số và phát triển nền kinh tế số, xây dựng xã hội số; Chú trọng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao gắn với phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo;
Cải cách thủ tục hành chính, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thông thoáng, thuận lợi để khơi thông các nguồn lực cho phát triển; và Đẩy mạnh các hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế.
Bộ trưởng đánh giá cao các nội dung đóng góp, kinh nghiệm của các diễn giả đến từ các tập đoàn lớn như Samsung, Mitsubishi, Hiệp hội Da giầy và túi xách với những chia sẻ các cải tiến then chốt cũng như có những cam kết của khối doanh nghiệp FDI trong việc hỗ trợ các doanh nghiệp nội địa để các doanh nghiệp nội địa tham gia sâu vào chuỗi giá trị. Những ý kiến tâm huyết này cho thấy, các doanh nghiệp đã nhận thức được vai trò và trách nhiệm của mình trong việc đóng góp vào sự phát triển kinh tế xã hội của Việt Nam.
Bộ trưởng khẳng định, Chính phủ cam kết tiếp tục duy trì trao đổi và kết nối hệ sinh thái đổi mới sáng tạo; cam kết thiết lập cơ chế chính sách ưu đãi thúc đẩy đổi mới sáng tạo; cam kết huy động và kết hợp mọi nguồn lực để hỗ trợ các ý tưởng khởi nghiệp.
Ghi nhận các ý kiến góp ý, các kiến nghị đầy tâm huyết của cộng đồng doanh nghiệp tại diễn đàn, Phó Thủ tướng Chính phủ Phạm Bình Minh khẳng định Chính phủ trân trọng và đánh giá cao những đóng góp của Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam (VBF) đối với quá trình nghiên cứu, tham mưu, hoạch định chính sách kinh tế; mong muốn cộng đồng doanh nghiệp sẽ tiếp tục là lực lượng nòng cốt để góp phần thực hiện thành công các chiến lược, kế hoạch phát triển giai đoạn tới.
“Mọi nỗ lực của Chính phủ đều hướng tới mục tiêu chung là đẩy mạnh cải cách, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi nhất cho các doanh nghiệp, đặc biệt là trong trạng thái "bình thường mới””, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Để đồng hành và hỗ trợ tối đa cộng đồng doanh nghiệp khắc phục hậu quả của đại dịch COVID-19, vượt qua thách thức và tận dụng tốt nhất các cơ hội trong trạng thái "bình thường mới", Phó Thủ tướng khẳng định Chính phủ sẽ tiếp tục thực hiện nhất quán mục tiêu giữ vững ổn định chính trị xã hội, bình ổn kinh tế vĩ mô, tạo thuận lợi cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng.
Điều hành chủ động, linh hoạt chính sách tiền tệ gắn với chính sách tài khoá và các chính sách khác. Hỗ trợ các doanh nghiệp, bao gồm cả doanh nghiệp vừa và nhỏ, tiếp cận các nguồn vốn và cơ hội đầu tư, kinh doanh.
Tiếp tục đẩy mạnh kích cầu tiêu dùng nội địa bằng các biện pháp phù hợp. Ưu tiên thúc đẩy chuyển đổi số, phát triển kinh tế số, chính phủ số, coi đây là khâu đột phá trong phát triển nhanh, bền vững.
Chính phủ sẽ tăng cường khuyến khích đầu tư tư nhân, đầu tư trực tiếp nước ngoài, đầu tư vào hạ tầng cơ sở, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao để chủ động đón làn sóng đầu tư mới gắn với tham gia hiệu quả vào chuỗi giá trị toàn cầu và chuyển giao công nghệ tiên tiến, thân thiện với môi trường.
Tập trung đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, đầu tư ở trong và ngoài nước bằng các hình thức mới nhằm tăng cường giới thiệu, quảng bá tiềm năng thị trường và sức hấp dẫn của nền kinh tế Việt Nam, qua đó giúp các doanh nghiệp mở rộng thị trường và mạng lưới đối tác thương mại, thu hút các dự án đầu tư có chất lượng cao.
Đặc biệt lưu ý trạng thái "bình thường mới" sẽ tạo ra cả cơ hội và thách thức đan xen, Phó Thủ tướng nhấn mạnh Chính phủ, cộng đồng doanh nghiệp và toàn xã hội phải có những cách tiếp cận mới, những cách thức và biện pháp mới trong chỉ đạo, điều hành và hoạch định chính sách, cũng như trong xây dựng và tổ chức triển khai các chiến lược, kế hoạch về phát triển kinh tế-xã hội, về đầu tư, kinh doanh.
Điều đó càng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng khi Việt Nam chuẩn bị bước vào thời kỳ chiến lược mới (2021 - 2030) với việc triển khai các Chiến lược và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội thời kỳ mới, hướng tới sự phát triển nhanh, mạnh và bền vững.
"Cộng đồng doanh nghiệp sẽ là lực lượng nòng cốt để góp phần thực hiện thành công các Chiến lược và Kế hoạch trên. Do đó, Diễn đàn sẽ phát huy mạnh mẽ vai trò là kênh đối thoại chính sách quan trọng giữa cộng đồng doanh nghiệp với Chính phủ; phát huy tinh thần sáng tạo, đổi mới, đột phá để thẳng thắn trao đổi, phân tích kỹ những cơ hội và thách thức đặt ra trong trạng thái "bình thường mới", từ đó đưa ra những khuyến nghị chính sách thiết thực và khả thi, nhằm giúp cho Chính phủ có những quyết sách để tạo môi trường thuận lợi nhất cho cộng đồng doanh nghiệp phục hồi và phát triển mạnh mẽ hơn trong thời gian tới", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Phó Thủ tướng cũng yêu cầu lãnh đạo các Bộ, ngành lắng nghe và tiếp thu ý kiến của cộng đồng doanh nghiệp với tinh thần cầu thị và xây dựng; tích cực trao đổi, giải đáp các ý kiến, thắc mắc, trăn trở của cộng đồng doanh nghiệp với tinh thần "cùng thắng", vì mục tiêu phát triển chung của đất nước.
Tiếp thu các ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ tại Diễn đàn, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh coi đây là những định hướng lớn cũng như nhiệm vụ mà các Bộ, ngành, cộng đồng doanh nghiệp cần phải tiếp tục triển khai trong thời gian tới.
“Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ tổng hợp các ý kiến của Cộng đồng doanh nghiệp và nội dung chỉ đạo của Phó Thủ tướng, đồng thời sẽ phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành, địa phương để xử lý hiệu quả các kiến nghị, trình cấp có thẩm quyền tiếp tục sửa đổi, hoàn thiện chính sách, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh”, Bộ trưởng khẳng định.
