Theo những người am hiểu vấn đề này, các doanh nghiệp nhà nước Trung Quốc đã được Ủy ban Giám sát và Quản lý Tài sản Trung Quốc (SASAC) ra lệnh kiểm soát rủi ro và hạn chế tiếp xúc với thị trường hàng hóa nước ngoài. Theo đó, các công ty này đã được yêu cầu báo cáo các vị thế hợp đồng tương lai hàng hoá để SASAC xem xét.
Mặt khác, hôm thứ Tư (16/6), Cục Dự trữ Thực phẩm và Chiến lược của Trung Quốc cho biết sẽ sớm giải phóng kho dự trữ kim loại nhà nước bao gồm đồng, nhôm và kẽm. Các kim loại sẽ được bán theo lô cho các nhà chế tạo và nhà sản xuất, nhưng cơ quan này không đưa ra số lượng sẽ được phân phối ra bên ngoài.
Theo đó trong ngày 16/6, hầu hết giá kim loại ở London và Thượng Hải đều giảm, hợp đồng quặng sắt của Sở giao dịch Singapore cũng tương tự. Cổ phiếu của các công ty kim loại ở Trung Quốc và Hồng Kông đều giảm. Các cổ phiếu khai khoáng và thép giảm ở châu Âu như Rio Tinto, BHP Group và ArcelorMittal SA đều giảm ít nhất 0,8% trong ngày 16/6.
Jia Zheng, một nhà kinh doanh hàng hóa của Công ty Quản lý Đầu tư Dongwu Jiuying Thượng Hải cho biết: “Chúng tôi đã không thấy Trung Quốc giải phóng dự trữ hàng hoá của nhà nước trong nhiều năm. Điều này sẽ thúc đẩy nguồn cung ngắn hạn và phát ra tín hiệu giảm giá cho thị trường hàng hoá”.
Rủi ro đầu cơ
Trong khi đó, việc giám sát chặt chẽ các vị thế giao dịch hàng hóa ở nước ngoài là nhằm mục đích "hạn chế đầu cơ quá mức khi giá cả tăng quá nóng và có thể mang lại rủi ro cho các doanh nghiệp nhà nước", ông Jia cho biết.
Việc giá hàng hóa tăng cao đã làm dấy lên lo ngại ở Trung Quốc rằng các nhà máy cuối cùng sẽ phải chuyển chi phí cao hơn cho người tiêu dùng và gây tổn hại cho nền kinh tế. Vai trò của các nhà đầu cơ hàng hoá đã thu hút sự giám sát đặc biệt của các cơ quan chức năng.
Trong khi Trung Quốc tăng tốc nỗ lực kiềm chế áp lực lạm phát, các động thái này đã mang lại kết quả trái chiều.
Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường hôm 12/5 đã tăng cường thúc giục Trung Quốc đối phó với tình trạng giá cả tăng vọt. Quặng sắt sụt giảm vào cuối tháng 5 nhưng đã phục hồi trở lại và giá kim loại cơ bản vẫn cao hơn nhiều so với năm ngoái.
Bên cạnh đó, Trung Quốc không công bố thông tin về khối lượng trong kho dự trữ nhà nước đang nắm giữ, nhưng chính phủ Trung Quốc đã dùng cách này như một cách bảo vệ khỏi những đợt tăng giá đột biến trong tương lai.
Đây sẽ là lần đầu tiên kể từ năm 2005 mà Trung Quốc công bố công khai về việc sử dụng kho dự trữ đồng của nhà nước để điều tiết thị trường hàng hoá và lần đầu tiên kể từ năm 2010 về việc bán ra dự trữ nhôm và kẽm. Tuy nhiên, ciệc thiếu chi tiết về khối lượng dự kiến bán ra hàng hoá lần này dẫn đến sự không chắc chắn về mức độ hiệu quả của động thái này trong việc điều chỉnh giá hàng hoá.
Ngoài ra, chính phủ Trung Quốc đã yêu cầu các công ty trong nước bao gồm các nhà máy thép, thương nhân hàng hóa và công ty môi giới giảm đặt cược tăng giá trên thị trường kỳ hạn địa phương đối với các nguyên liệu thô có biến động mạnh như quặng sắt và than đá.
Việc mở rộng giám sát cho thấy Bắc Kinh hiện đang tìm cách thực hiện một biện pháp kiểm soát các tiêu chuẩn quốc tế ảnh hưởng đến giá hàng hóa ở Trung Quốc, cũng như ngăn chặn tình trạng đầu cơ nói chung giữa các công ty nhà nước.
