Theo một nghiên cứu mới của công ty tư vấn McKinsey, các mô hình thương mại đang thay đổi đã khiến dòng chảy nguyên liệu thô toàn cầu trở nên kém hiệu quả hơn và tốn kém hơn về tài chính, đồng thời cũng có khả năng đẩy giá hàng hóa đối với người tiêu dùng lên cao.
Roland Rechtsteiner, tác giả chính của nghiên cứu cho biết: “Kể từ cuối năm 2020, chúng tôi đã thấy yêu cầu về vốn lưu động tăng gấp đôi trong lĩnh vực giao dịch hàng hóa. Chúng ta có thể thấy mức tăng tương tự vào cuối năm tới, nếu những thay đổi hơn nữa trong dòng chảy thương mại trở thành hiện thực”.
Lĩnh vực giao dịch hàng hóa, di chuyển các nguyên liệu thô như dầu, khí đốt, đường và vàng trên khắp thế giới, là động lực của nền kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, chi phí tài chính cần thiết để vận chuyển những hàng hóa này đã tăng lên đáng kể do giá cả biến động và lãi suất tăng.
Trên hết, xung đột Nga-Ukraine đã gây ra sự thay đổi sâu sắc trong dòng chảy thương mại toàn cầu, điều này thường dẫn đến các tuyến đường vận chuyển dài hơn, kém hiệu quả hơn.
Một ví dụ điển hình là than đá, khi mức giá đã tăng gần gấp 3 lần trong năm qua. Châu Âu đang nhập khẩu than từ Colombia, Nam Phi, Úc và những nơi khác, thay thế than trước đây được nhập khẩu từ Nga. Khi hàng hóa phải đi xa hơn, chi phí tài chính cũng tăng lên.
“Năm nay, các hướng thương mại truyền thống đã thay đổi. Điều đó đặt chúng tôi vào một hệ thống dưới mức tối ưu về mặt hiệu quả và làm tăng chi phí”, ông Roland Rechtsteiner cho biết.
Báo cáo của McKinsey dự đoán thời gian vận chuyển trung bình sẽ tăng 8%, giá năng lượng tăng gấp 3 lần và chi phí lãi vay sẽ tăng gấp 7 lần từ cuối năm 2020 đến năm 2024 và yêu cầu vốn lưu động cho giao dịch hàng hóa trên toàn cầu sẽ tăng từ 300 - 500 tỷ USD.
Trong năm qua, ngay cả những công ty thương mại lớn nhất thế giới cũng phải tăng hạn mức tín dụng và tìm kiếm các nguồn tài chính mới. Trafigura đã tăng hạn mức tín dụng thêm 7 tỷ USD lên khoảng 73 tỷ USD vào cuối năm ngoái.
Trong khi đó, Glencore tiết lộ rằng, trong nửa đầu năm 2022, họ phải bổ sung thêm 2 tỷ USD để đáp ứng các yêu cầu ký quỹ trên các sàn giao dịch hàng hóa, góp phần làm tăng “đáng kể” vốn lưu động trong giai đoạn này.
Các chính phủ cũng đã phải hỗ trợ khẩn cấp hạn mức tín dụng cho các công ty tiện ích, đặc biệt là ở châu Âu, vì giá điện và khí đốt biến động mạnh trong năm qua.
Các quốc gia từ Đức đến Áo và Phần Lan, các chính phủ đã can thiệp để hỗ trợ hạn mức tín dụng cho các nhà sản xuất và nhà cung cấp điện vốn phải đáp ứng yêu cầu ký quỹ cao hơn do biến động giá.
Theo ông Roland Rechtsteiner, quá trình chuyển đổi từ dầu khí sang điện và năng lượng tái tạo có thể làm trầm trọng thêm quá trình “khu vực hóa” dòng chảy thương mại hàng hóa.
