Từ Ấn Độ đến Việt Nam và Philippines, giá các loại phân bón quan trọng để thúc đẩy sản xuất lương thực đã tăng gấp đôi hoặc gấp ba chỉ trong năm qua. Việc sử dụng phân bón ít hơn có thể dẫn tới cây trồng nhỏ hơn.
Viện Nghiên cứu Lúa gạo Quốc tế (IRRI) dự đoán rằng sản lượng có thể giảm 10% trong vụ mùa tới, dẫn đến mất 36 triệu tấn gạo, hoặc tương đương với việc cung cấp lương thực cho 500 triệu người.
Đó là một "ước tính rất thận trọng", Humnath Bhandari, nhà kinh tế nông nghiệp cấp cao tại Viện Nghiên cứu Lúa gạo Quốc tế cho biết và nói thêm rằng, tác động có thể nghiêm trọng hơn nhiều nếu chiến sự ở Ukraine tiếp tục.
Giá phân bón đang tăng trên toàn cầu do nguồn cung khó khăn, sản xuất gặp khó khăn và gần đây là căng thẳng địa chính trị làm gián đoạn thương mại với Nga, nhà cung cấp lớn của mọi loại chất dinh dưỡng chính cho cây trồng.
Chi phí phân bón tăng cao đang đe dọa gây ra lạm phát lương thực nếu nông dân tiếp tục cắt giảm nhu cầu sử dụng và năng suất cây trồng bị ảnh hưởng. Nếu điều đó xảy ra, các chuỗi cung ứng toàn cầu có khả năng bị ảnh hưởng lớn: Trên thực tế, mọi đĩa thức ăn đều có mặt trên bàn ăn với sự hỗ trợ của phân bón.
 |
Giá gạo sụt giảm trái ngược với các loại cây trồng khác. |
Nông dân trồng lúa đặc biệt dễ bị tổn thương. Không giống như lúa mì và ngô vốn đã chứng kiến giá cả tăng vọt, giá gạo đã giảm xuống do sản lượng dồi dào và các kho dự trữ hiện có. Điều đó có nghĩa là người trồng lúa đang phải đối phó với chi phí tăng cao, trong khi giá bán giảm.
Ông Nguyễn Bình Phong, chủ một cửa hàng phân bón và thuốc trừ sâu ở tỉnh Kiên Giang, Việt Nam cho biết, giá của một bao urê 50 kg đã tăng gấp ba lần trong năm qua. Ông cho biết, một số nông dân đã cắt giảm sử dụng phân bón từ 10% đến 20% vì giá tăng cao, dẫn đến sản lượng thấp hơn.
“Khi nông dân cắt giảm sử dụng phân bón, họ chấp nhận rằng họ sẽ thu được lợi nhuận thấp hơn”, ông Phong cho biết.
Châu Á là khu vực trồng nhiều lúa gạo trên thế giới và các chính phủ khu vực này rất muốn tránh viễn cảnh đó xảy ra. Giữ giá cả trong tầm kiểm soát là điều quan trọng đối với các chính trị gia, vì gạo được coi là lương thực chính của hàng trăm triệu người, đặc biệt là các nhóm thu nhập thấp hơn. Nhiều quốc gia cung cấp trợ cấp phân bón để tăng năng suất của các giống cây ngũ cốc được cải thiện.
Đợt tăng giá phân bón đang làm tăng gánh nặng tài chính của các quốc gia. Ấn Độ là quốc gia phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu phân bón, dự kiến chi khoảng 20 tỷ USD để bảo vệ nông dân khỏi giá cao hơn, tăng so với mức ngân sách khoảng 14 tỷ USD vào tháng 2/2022. Ấn Độ cũng là nhà sản xuất gạo lớn thứ hai trên thế giới và xuất khẩu sang các nước như Ả Rập Xê Út, Iran, Nepal và Bangladesh.
Somashekhar Rao, một nông dân trồng lúa trên mảnh đất rộng 25 mẫu Anh ở Telangana, miền Nam Ấn Độ cho biết, ông đang phải vật lộn với giá phân bón ngày càng tăng. Ông dự đoán sản lượng sẽ giảm 5-10% đối với vụ gieo sạ đông của mình vì sự chậm trễ trong việc đảm bảo đủ nguồn cung. Phân bón có hiệu quả nhất khi được sử dụng cho cây trồng ở chu kỳ sinh trưởng cao nhất của chúng.
Mặt khác, việc thiếu hụt phân bón không hẳn là xấu. Tình trạng lạm dụng phân bón hóa học đang diễn ra tràn lan trong khu vực. Theo Viện Nghiên cứu Lúa gạo Quốc tế, cơ quan này đang làm việc với người trồng để đạt được kết quả tối ưu. Các giải pháp bao gồm sử dụng kết hợp các đầu vào hóa học và hữu cơ để duy trì sản lượng đồng thời cải thiện sức khỏe của đất.
Tuy nhiên, các bước này sẽ mất thời gian để thực hiện. Và khi chiến sự ở Ukraine tiếp tục phá vỡ các nền kinh tế trên toàn thế giới, nông dân và IRRI cho rằng, những ngày khó khăn nhất có lẽ vẫn chưa đến.
