Thứ trưởng Trần Quốc Phương phát biểu tại phiên họp báo Chính phủ chiều 4/6
Chiều 4/6, Văn phòng Chính phủ tổ chức họp báo thường kỳ tháng 5/2022.
Trước câu hỏi của phóng viên về tiến độ giải ngân Gói hỗ trợ 347.000 tỷ đồng thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội 2022 - 2023, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) Trần Quốc Phương cho biết, đến nay đã giải ngân được 22.000 tỷ đồng.
Cụ thể, Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế là chương trình tổng thể có 5 nhiệm vụ chính, trong đó 347.000 tỷ đồng thuộc tất cả các chương trình, hoạt động khác nhau.
Ngoại trừ 46.000 tỷ đồng dành cho chương trình vaccine chưa phải dùng đến vì huy động được nhiều nguồn cung cấp, số tiền còn lại là 301.000 tỷ đã giải ngân được 22.000 tỷ cho 4 chương trình còn lại.
Chương trình thứ nhất là cho vay thông qua Ngân hàng chính sách xã hội (NHCSXH) đối với đối tượng chính sách thuê mua nhà ở xã hội. Theo báo cáo của NHCSXH, hiện nay đã thì đã thực hiện được 4/5 nhiệm vụ, giải ngân hơn 4.500 tỷ đồng trên tổng số tiền được giao kế hoạch năm nay là 19.000 tỷ cho hơn 100.000 khách hàng vay vốn.
Chương trình thứ hai là hỗ trợ công nhân thuê nhà theo Quyết định 08 của Thủ tướng Chính phủ, thực hiện giải ngân đến ngày 20/5 đã đạt 1,7 tỷ đồng cho 2.500 người lao động.
Chương trình thứ ba liên quan đến miễn giảm thuế thu nhập đặc biệt, có tác động đến chính sách tài khóa được thực hiện ngay từ tháng 2/2022, đến nay đã hỗ trợ khoảng 11.800 tỷ đồng trong tổng số 60.000 tỷ đồng.
Chương trình thứ tư hỗ trợ chi phí cơ hội thông qua gia hạn nộp thuế và tiền thuê đất. Trong quy trình này theo Nghị quyết 43 thì khoản tương đương chi phí cơ hội là khoảng 135.000 tỷ với việc giãn hoãn như thế này, tác động đến ngân sách nhà nước tương đương 6.000 tỷ đồng.
"Tổng hợp lại thì kết quả giải ngân cho đến nay là 22 nghìn tỷ đồng"
Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Quốc Phương
Trước câu hỏi, hiện nay có một số vướng mắc liên quan đến quy trình, thủ tục để đẩy nhanh tiến độ chương trình, cần phải tháo gỡ ra sao, Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho hay, về cơ bản, các văn bản đã được ban hành.
Một số văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn hiện nay còn đang trong quá trình hoàn thiện và chờ cấp có thẩm quyền ban hành. Ví dụ như Nghị định hướng dẫn hỗ trợ 2% lãi suất cho đến nay đã sẵn sàng triển khai gấp rút. Còn lại 3 văn bản liên quan cấp nghị định và thông tư hướng dẫn, các cơ quan đang đẩy nhanh tiến độ hướng dẫn về chỉ định thầu trong chương trình phục hồi. Đây là quy định mang tính cởi mở, tác động thêm để rút ngắn các quá trình trong đấu thầu thi công.
"Đến thời điểm này, Bộ KH&ĐT, đơn vị chủ trì đã trình Thủ tướng, Phó Thủ tướng. Sau khi có chỉ đạo, sẽ tiếp tục hoàn thiện trong thời gian sớm nhất. Văn bản hướng dẫn các bộ liên quan cũng đang gấp rút hoàn thành", ông Phương thông tin.
Đối với 113.000 tỷ đồng thuộc phần đầu tư công, theo lãnh đạo Bộ KH&ĐT, hiện nay đã thực hiện xong bước đầu tiên là Thủ tướng Chính phủ thông báo với các bộ, ngành, địa phương liên quan danh mục dự án với số tiền cụ thể để làm căn cứ phê duyệt chủ trương đầu tư.
Bộ KH&ĐT đã có công văn hướng dẫn đề nghị các bộ, ngành, địa phương khẩn trương hoàn thành các thủ tục phê duyệt các chủ trương đầu tư này trong thời gian sớm nhất để Bộ KH&ĐT tổng hợp.
Sau bước này, bước hai là tổng hợp danh mục các dự án đã được phê duyệt chủ trương đầu tư trình Chính phủ xem xét, sau đó quý III/2022 sẽ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến trước khi phê duyệt, theo quy định của Luật Đầu tư công và Nghị quyết 43 của Quốc hội.
Sau khi Quốc hội phê duyệt phân bổ kế hoạch xong, Thủ tướng sẽ làm bước thứ ba là giao cụ thể kế hoạch danh mục dự án, số vốn cho các bộ, ngành địa phương liên quan. Trên cơ sở đó, bước bốn là các bộ, ngành, địa phương phải phê duyệt quyết định đầu tư các chương trình dự án trong chương trình phục hồi. Sau khi phê duyệt kế hoạch đầu tư, có vốn mới có thể bắt đầu giải ngân vào các hoạt động giải phóng mặt bằng, đấu thầu, thi công.
"Quy trình trong đầu tư công phải làm từng bước, không thể làm tắt được, nếu không sẽ vi phạm quy định pháp luật, hết sức cấm kỵ trong Luật Đầu tư công", Thứ trưởng nói.
Trước đó, tại phiên thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội của Quốc hội ngày 2/6, một số đại biểu Quốc hội băn khoăn vì gói phục hồi được Quốc hội thông qua nhanh trong bối cảnh đặc biệt, được trao nhiều công cụ để thực hiện nhưng dường như cách làm thiếu đặc biệt nên tiến độ triển khai rất chậm, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đã có giải trình về vấn đề này.
Phó Thủ tướng cho biết, hiện đã ban hành được 11 trong tổng số 14 văn bản theo kế hoạch của Nghị quyết 11. Bao gồm 7 nghị định, 1 nghị quyết, 3 quyết định của Chính phủ và một văn bản hướng dẫn của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường. Trong đó, có nhiều văn bản ban hành trước thời điểm Nghị quyết 11 đề ra nhiệm vụ (tháng 3/2022) như Nghị định 15 về giảm thuế hay Nghị quyết 38 về chương trình phòng, chống; Quyết định số 08 về hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động.
Tuy nhiên, Phó Thủ tướng thừa nhận vẫn có một số văn bản chậm hơn so với tiến độ (ban hành tháng 4,5/2022).
Lãnh đạo Chính phủ cho biết, vì đây là chương trình và chính sách rất phức tạp, có sự phối hợp giữa các bộ, ngành nên cần thận trọng để tránh sơ suất. Mặt khác, nhiệm vụ này không có trong kế hoạch dài hạn, được thực hiện sau khi chịu tác động của đại dịch, nên không tránh khỏi một số việc các bộ, ngành chưa chủ động được.
