Cấp bách chuyện nâng hạng tín nhiệm quốc gia cho Việt Nam

Thủ tướng Phạm Minh Chính và bà Lynn Maxwell, Tổng giám đốc Thương mại toàn cầu của S&P Global Ratings tại cuộc gặp ngày 26/2.

Đây là một trong những vấn đề được cả cơ quan quản lý và giới chuyên gia, cộng đồng doanh nghiệp quan tâm.

Tại cuộc gặp Tổng giám đốc Thương mại toàn cầu của S&P Global Ratings Lynn Maxwell hôm 26/2, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, Việt Nam đang nỗ lực nâng hạng theo đánh giá của S&P. Thủ tướng đề nghị S&P Global Ratings đánh giá, xem xét nâng hạng tín nhiệm quốc gia cho Việt Nam dựa trên các yếu tố khách quan, phản ánh chân thực tình hình, đồng thời hãng phổ biến kiến thức về đánh giá xếp hạng tín nhiệm cho các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp của Việt Nam. Việc này giúp đưa ra các giải pháp nâng hạng, hỗ trợ Việt Nam có thêm điều kiện hội nhập sâu rộng, hiệu quả hơn nữa.

Xếp hạng tín nhiệm quốc gia sẽ ảnh hưởng đến khả năng huy động vốn và chi phí lãi vay nợ công của Chính phủ và chính quyền địa phương. Lãi suất cho các khoản nợ vay nước ngoài của các doanh nghiệp tư nhân trong nước cũng dựa trên xếp hạng này.

Tại Hội thảo: "Tâm điểm Tín dụng Việt Nam 2025: Tăng trưởng, Tín dụng và Thị trường vốn trong kỷ nguyên mới", bà Trịnh Quỳnh Giao, Tổng giám đốc PVI AM lấy ví dụ, Masan và nhiều doanh nghiệp Việt Nam hiện phải vay vốn nước ngoài với lãi suất 8%/năm, kỳ hạn ngắn trong khi các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực tương đồng, có quy mô tương tự ở khu vực chỉ phải vay với lãi suất bằng một nửa.

Thậm chí, có những doanh nghiệp ở khu vực được vay lãi suất thấp, đặc biệt thời gian dài đã đem tiền sang Việt Nam đầu tư hoặc cho vay lại. Đó là điểm rất thiệt thòi cho các doanh nghiệp Việt Nam.

Ông Nguyễn Quang Thuân, Chủ tịch và Tổng giám đốc FiinRatings cũng đề cập vấn đề quan trọng với Việt Nam là mục tiêu nâng xếp hạng tín nhiệm quốc gia. Hiện nay, nợ công của Việt Nam khoảng hơn 150 tỷ USD. Xếp hạng tín nhiệm quốc gia được nâng cao sẽ giúp VIệt Nam có khả năng huy động vốn với chi phí thấp hơn. Lãi suất cho các khoản nợ vay nước ngoài của các doanh nghiệp tư nhân trong nước cũng dựa trên xếp hạng này.

Phát triển thị trường vốn là một trong những giải pháp để thực hiện được mục tiêu GDP tăng ít nhất 8%, tiến tới tăng trưởng hai chữ số trong các năm tới để trở thành nước phát triển có thu nhập cao của Việt Nam.

Ông Thuân nhìn nhận: "Từ góc độ xếp hạng tín nhiệm, chúng tôi mong muốn vị thế của Việt Nam ngày càng được nâng cao, nhưng điều quan trọng là phải đảm bảo tăng trưởng bền vững và an toàn. Hiện nền kinh tế vẫn phụ thuộc lớn vào tín dụng ngân hàng, với mục tiêu tăng trưởng tín dụng 16%".

Ông phân tích thêm, thị trường trái phiếu đã có dấu hiệu phục hồi khá tốt, tuy nhiên, trái phiếu doanh nghiệp phi ngân hàng, đặc biệt là nguồn huy động vốn quan trọng cho sản xuất - kinh doanh vẫn còn hạn chế. Trước những thách thức mới, đặc biệt là nhu cầu phát triển hạ tầng và sự hồi phục của thị trường bất động sản, vai trò của thị trường vốn càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.

Ông Thomas Jacobs, Giám đốc Quốc gia, Việt Nam, Cambodia, Lào – Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC) cho rằng, bằng cách đa dạng hóa công cụ tài chính, Việt Nam có thể huy động các nguồn vốn mới và giảm sự phụ thuộc vào các thị trường cho vay truyền thống. Việc mở rộng thị trường vốn sẽ tạo ra một hệ thống tài chính linh hoạt và năng động hơn.

Ông Ivan Tan, Giám đốc, Xếp hạng Định chế Tài chính, S&P Global Ratings cho hay, so với các nước trong khu vực, Việt Nam có tốc tăng trưởng tín dụng khá ổn định, đồng thời mặt bằng tăng trưởng cũng cao hơn. Các ngân hàng Việt Nam cũng có khả năng sinh lời ổn định so với các ngân hàng khác trong khu vực, ROA đạt trên 1% là điểm mạnh của Việt Nam. Tuy nhiên, một thách thức đang hiện hữu là tăng trưởng sẽ bị hạn chế bởi độ đệm vốn.

Theo ông, tỷ lệ an toàn vốn (CAR) của các ngân hàng Campuchia là 22,6%, của Thái Lan là 20,5%, các ngân hàng Trung Quốc là 15,6%. Trong khi ở Việt Nam, CAR của các ngân hàng là 12,4%. Khi các ngân hàng Việt muốn tăng trưởng tín dụng cao, cần rất nhiều vốn để đảm bảo tỷ lệ trên.