Tại lễ công bố Chiến lược Phát triển công nghiệp ô tô Việt Nam đến năm 2015, tầm nhìn 2035, ông Nguyễn Mạnh Quân, Vụ trưởng Vụ Công nghiệp nặng (Bộ Công thương) cho biết, rút kinh nghiệm các quyết định trước về hỗ trợ phát triển ngành cơ khí chế tạo, quá trình xây dựng các chính sách cho ngành ô tô và công nghiệp hỗ trợ (CNHT) mà Bộ Công thương đang soạn thảo sẽ đưa ra các ưu đãi rất cụ thể liên quan đến khoa học, đầu tư, cơ sở hạ tầng, tín dụng đầu tư phát triển…
Theo các doanh nghiệp trong ngành công nghiệp ô tô, việc đưa ra chính sách ưu đãi đặc thù cho các doanh nghiệp hoạt động trong các cụm tổ hợp CNHT và dự án lớn có hiệu quả kinh tế cao, tập trung cho phát triển dòng xe chiến lược, dòng xe sản phẩm quốc gia và cơ khí trọng điểm, trọng tâm của ngành công nghiệp ô tô Việt Nam có ý nghĩa đặc biệt quan trọng.
Theo đó, hệ thống chính sách cần được thiết kế đồng bộ ở mức cần thiết, đồng thời ổn định, nhất quán trong thời gian dài (tối thiểu 10 năm), tạo sự tin tưởng đối với nhà đầu tư. Nhà nước hỗ trợ chính sách đặc thù về khoa học công nghệ (nghiên cứu, phát triển sản phẩm, thiết bị phòng thí nghiệm, thử nghiệm, sản xuất thử...); chính sách trong đào tạo kỹ sư chuyên ngành ô tô cho các dự án CNHT ô tô theo các chương trình đào tạo ở nước ngoài bằng vốn ngân sách của Nhà nước.
Qua kinh nghiệm của các nhà đầu tư nước ngoài đã và đang triển khai các dự án lớn trong lĩnh vực sản xuất hiện nay, một tổ hợp các cơ chế, chính sách cụ thể cho phát triển CNHT ô tô cũng được nêu ra rõ ràng.
Ngoài ra, việc tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa có thể dễ dàng tiếp cận nguồn vốn vay dài hạn, lãi suất ưu đãi và vốn ODA cho đầu tư phát triển; hay cho phép sử dụng vốn ODA để xây dựng và triển khai các chương trình phát triển các cụm tổ hợp CNHT, nhất là cho chương trình hợp tác liên doanh giữa công ty lớn của nước ngoài với công ty lớn của Việt Nam cũng được đặt ra với các cơ quan làm chính sách.
Ở khía cạnh mặt bằng và cơ sở hạ tầng, theo các doanh nghiệp, thì dự án trong cụm tổ hợp CNHT cho công nghiệp ô tô có thể được đưa vào lĩnh vực đặc biệt ưu đãi đầu tư, được miễn tiền thuê đất hoặc tiền sử dụng đất. Nhà nước hỗ trợ ngân sách cho địa phương có cụm tổ hợp CNHT thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng, tái định cư và san lấp mặt bằng để giao đất sạch cho nhà đầu tư.
Ngoài ra, cần có hỗ trợ đầu tư đồng bộ hạ tầng kết nối gồm: đường giao thông, bến cảng, cấp nước... đến hàng rào dự án để tạo điều kiện dự án triển khai nhanh chóng.
Với thực tế của một ngành công nghiệp có nhiều ứng dụng khoa học công nghệ, yêu cầu độ chính xác cao, phần trợ giúp trong khoa học công nghệ cũng là điểm nhấn để doanh nghiệp vươn lên, đáp ứng được nhu cầu của nhà sản xuất ô tô. Theo đó, việc hỗ trợ chi phí mua bản quyền, chuyển giao công nghệ sản xuất linh kiện ô tô cho các doanh nghiệp CNHT, có chính sách khoán khoa học công nghệ (cho phép doanh nghiệp CNHT ứng trước vốn làm dự án khoa học công nghệ) và trả sau bằng khấu trừ thuế của doanh nghiệp cũng được đặt ra.
Việc đưa các linh kiện, phụ tùng để sản xuất động cơ, hệ thống truyền lực cho các loại xe được đưa vào Danh mục Sản phẩm công nghệ cao để hưởng ưu đãi cũng cần được xem xét. Trên thực tế, việc làm ra thân vỏ xe, khung xe, hệ thống treo, linh kiện nhựa nội thất cho các loại xe đòi hỏi đầu tư hệ thống máy móc, thiết bị và dùng nhiều công nghệ mới, nên cần được áp dụng chính sách ưu đãi của chương trình cơ khí trọng điểm.
Cuối cùng, Nhà nước cần xây dựng một bộ luật về CNHT để luật hóa các chính sách đã nêu trên, nhằm đảm bảo thực hiện khả thi, đồng bộ và hạn chế đến mức thấp nhất các phiền hà về thủ tục, đảm bảo chính sách nhanh chóng đi vào sản xuất và kinh doanh.
