Bộ Xây dựng vừa đề xuất bỏ quy định sở hữu nhà chung cư có thời hạn (Ảnh minh hoạ)
Trong báo cáo vừa gửi Thủ tướng Chính phủ về việc tiếp thu, giải trình ý kiến Kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và báo cáo thẩm tra sơ bộ của Ủy ban Pháp luật của Quốc hội về dự án Luật Nhà ở (sửa đổi), Bộ Xây dựng đề nghị bỏ quy định sở hữu nhà chung cư có thời hạn như đề xuất trước đó.
Bộ Xây dựng cho biết, báo cáo thẩm tra sơ bộ của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Ủy ban Pháp luật đều đề nghị không quy định về thời hạn sở hữu nhà chung cư trong dự thảo Luật này.
"Trên cơ sở kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ Xây dựng nhận thấy đây là vấn đề nhạy cảm, có tác động lớn đến xã hội và còn những ý kiến chưa thống nhất.
Do đó, Bộ Xây dựng đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội là không quy định về sở hữu nhà chung cư có thời hạn trong dự thảo Luật Nhà ở (bỏ các Điều 25, 26 quy định về xác lập và chấm dứt quyền sở hữu nhà chung cư)", Báo cáo nêu.
Tuy nhiên, cơ quan này cho biết, trong dự thảo Luật sẽ có bổ sung, làm rõ các nội dung về thời hạn sử dụng, các trường hợp phá dỡ nhà chung cư, làm rõ trách nhiệm các chủ thể có liên quan khi phá dỡ, cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư để có cơ sở xử lý, giải quyết tháo gỡ các trường hợp đang gặp khó khăn, vướng mắc trên thực tế hiện nay.
Trước đó, chiều 17/3, tại Phiên họp thứ 21 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị đã thừa lệnh Chính phủ trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi), trong đó đề xuất phương án quy định sở hữu nhà chung cư có thời hạn.
Khi thẩm tra dự thảo Luật này, đa số các ý kiến của Ủy ban Pháp luật nghiêng về không tán thành, bởi việc thay đổi chính sách từ không quy định thời hạn sang quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư chưa nhận được nhiều sự đồng tình, ủng hộ.
Hơn nữa, quy định này có khả năng tác động tiêu cực đến thị trường bất động sản vốn đang gặp nhiều khó khăn hiện nay, có thể dẫn đến hệ quả mất cân đối cung cầu trong lĩnh vực nhà ở, tạo xu hướng “mua đất” thay mua nhà, phát triển hình thức phân lô bán nền khiến cho giá nhà đất tăng cao, cản trở mục tiêu chính sách phát triển nhà chung cư, nhất là ở các đô thị lớn.
Sau đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội có kết luận về dự án Luật Nhà ở (sửa đổi), trong đó có đề nghị không bổ sung quy định về thời hạn sở hữu nhà chung cư trong dự thảo.
Kết luận nêu rõ, đây là vấn đề nhạy cảm, hệ trọng, có tác động sâu rộng đến đời sống xã hội, do đó, trong trường hợp Chính phủ thấy cần thiết tiếp tục trình Quốc hội phương án khác với ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội thì đề nghị xây dựng 2 phương án, bao gồm phương án của Chính phủ đề xuất và phương án theo ý kiến kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và đề xuất của Cơ quan thẩm tra để đại biểu Quốc hội xem xét, cho ý kiến.
Bên cạnh đó, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho rằng cần bổ sung quy định cụ thể, chặt chẽ, có tính khả thi về thẩm quyền, trình tự, thủ tục di dời cư dân, phá dỡ, cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư không còn an toàn cho việc sử dụng vì mục đích bảo đảm sức khỏe, an toàn tài sản, tính mạng cho người dân, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của chủ sở hữu nhà chung cư phải di dời để phá dỡ, cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư.
Liên quan đến dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi), ngày 8/4 tại phiên họp Chính phủ chuyên đề xây dựng pháp luật tháng 4/2023, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh việc hoàn thiện dự án Luật Nhà ở (sửa đổi) là rất cấp bách vì lĩnh vực bất động sản có nhiều vấn đề "nóng" phải tiếp tục từng bước giải quyết.
Theo Thủ tướng, nhiều nội dung của dự thảo Luật còn những điểm vướng mắc, phải tích cực rà soát, sửa đổi.
“Trong quá trình sửa đổi, bổ sung, chúng ta phải hết sức lắng nghe, tiếp thu ý kiến của nhân dân, chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý, những người hoạt động thực tiễn có kinh nghiệm”, Thủ tướng nhấn mạnh.