7 khó khăn của thị trường bất động sản Việt Nam
Quản lý, điều tiết thị trường bất động sản là một trong bốn nhóm nội dung chất vấn chính dành cho Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị chiều 3/11. Đây cũng là nhóm vấn đề được nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm, trong bối cảnh thị trường bất động sản đang có một số vấn đề tồn tại như đứt gãy thanh khoản, giá nhà cao, tín dụng bất động sản bị thắt chặt...
Đặt câu hỏi chất vấn Bộ trưởng Xây dựng, đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) nêu vấn đề: Thị trường tài chính, thị trường bất động sản và tăng trưởng kinh tế là 3 chân kiềng có mối quan hệ biện chứng với nhau. Trong dự báo, thế giới có thể đang rơi vào nguy cơ khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế.
"Vậy, với tư cách là cơ quan có chức năng quản lý về thị trường bất động sản, xin Bộ trưởng cho biết dự báo xu thế phát triển thị trường bất động sản Việt Nam trong thời gian tới như thế nào? Những khó khăn, vướng mắc, tồn tại đang gặp phải trong phát triển thị trường bất động sản tại Việt Nam thời gian qua, Bộ trưởng dự kiến có những giải pháp, phương hướng như thế nào để khắc phục nhằm thúc đẩy phát triển thị trường lành mạnh trong thời gian tới?", đại biểu Cường chất vấn.
 |
Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) |
Trả lời câu hỏi của đại biểu Cường, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị nói rằng, như Bộ Xây dựng đã có báo cáo gửi tới các vị đại biểu Quốc hội, thị trường bất động sản nước ta hiện nay còn một số hạn chế, tồn tại chính như sau:
Thứ nhất, hệ thống pháp luật liên quan đến đất đai, đầu tư xây dựng, kinh doanh bất động sản và một số văn bản quy phạm pháp luật khác vẫn còn tồn tại, bất cập cần phải sửa đổi để thống nhất.
Thứ hai, việc triển khai đầu tư xây dựng các dự án bất động sản tại hầu hết các địa phương hiện nay đều gặp khó khăn, dẫn đến nguồn cung bất động sản sụt giảm, khiến số lượng dự án được chấp thuận mới khởi công xây dựng và hoàn thành đúng thời gian còn hạn chế, chưa đáp ứng nhu cầu nhà ở thương mại có giá phù hợp cho người thu nhập thấp, thu nhập trung bình, đặc biệt là nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân. Cơ cấu sản phẩm bất động sản thì tiếp tục bất hợp lý, trong đó thiếu trầm trọng nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, nhà ở cho người thu nhập thấp, thu nhập trung bình.
Thứ ba, giá bất động sản cao hơn nhiều so với thu nhập của người dân.
Thứ tư, công tác quản lý quy hoạch xây dựng, quản lý, sử dụng đất và thị trường bất động sản tại các địa phương cũng còn bất cập.
Thứ năm, việc kiểm soát dòng vốn đầu tư vào lĩnh vực bất động sản chưa chặt chẽ, tiềm ẩn rủi ro và cơ cấu nguồn vốn trên thị trường bất động sản còn bất hợp lý. Hiện nay chủ yếu dựa vào nguồn vốn tín dụng ngân hàng, nguồn vốn huy động phát hành trái phiếu, nguồn vốn khác chỉ chiếm 15 tới 30% và chưa có nguồn vốn trung hạn, dài hạn cho thị trường bất động sản.
Hiện nay dòng vốn đầu tư vào bất động sản chủ yếu dựa vào nguồn vốn tín dụng ngân hàng, nguồn vốn huy động phát hành trái phiếu và nguồn vốn khác chỉ chiếm 15 - 30% và chưa có nguồn vốn trung hạn, dài hạn.
(Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị)
Đặc biệt trong quý III/2022, các doanh nghiệp bất động sản có khó khăn trong tiếp cận vốn tín dụng cũng như huy động trái phiếu doanh nghiệp.
Thứ sáu, chính sách thuế đối với sở hữu, sử dụng bất động sản cũng còn chưa phân biệt giữa sử dụng và đầu tư kinh doanh, mua đi bán lại, dẫn đến hiện tượng đầu cơ, găm hàng bất động sản.
Ngoài ra, hoạt động của thị trường bất động sản vẫn còn thiếu công khai, minh bạch do hệ thống thông tin về thị trường cũng chưa hoàn thiện.
Thị trường còn tiếp tục khó khăn
Về khó khăn và dự báo thị trường bất động sản trong thời gian tới, Bộ trưởng nhận định, theo kinh nghiệm của các nước cũng như nước ta trong những năm gần đây thì thị trường bất động sản sẽ biến động khi chịu tác động đồng thời và phần lớn các yếu tố như sau:
Một là tình hình kinh tế vĩ mô.
Hai là các kênh đầu tư khác không ổn định so với kênh đầu tư bất động sản.
Ba là nguồn cung các loại bất động sản quá thiếu và quá thừa so với nhu cầu.
Bốn là, chính sách tài chính tín dụng cho bất động sản bị hạ thấp hoặc thắt chặt, nguồn vốn đổ vào thị trường bất động sản quá lớn hoặc hạn chế.
Năm là, thiếu sự can thiệp kịp thời, hợp lý của Nhà nước đối với thị trường bất động sản.
"Qua các kinh nghiệm như vậy và qua diễn biến tình hình thị trường trong 9 tháng đầu năm 2022 thì Bộ Xây dựng có đánh giá và dự báo thị trường bất động sản nước ta trong thời gian tới tiếp tục gặp khó khăn và nguồn cung sẽ tiếp tục bị hạn chế, cơ cấu sản phẩm có cải thiện nhưng vẫn còn chưa phù hợp, trong khi nhu cầu của người dân đối với nhà ở phân khúc thu nhập thấp, thu nhập trung bình, nhà xã hội, nhà công nhân còn rất lớn, thị trường còn khó khăn", Bộ trưởng nêu quan điểm.
Tuy nhiên ông cho rằng, cần thực hiện đồng bộ, quyết liệt, trách nhiệm các giải pháp của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đề ra như là các giải pháp liên quan đến hoàn thiện hệ thống pháp luật để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trên thị trường hay giải pháp về kiểm soát, cơ cấu lại tín dụng bất động sản đảm bảo sử dụng đúng mục đích, tránh rủi ro, đồng thời tiếp tục tạo điều kiện cho vay đối với lĩnh vực bất động sản theo đúng quy định pháp luật.
Các doanh nghiệp có năng lực, có tín nhiệm, có dự án tốt, đáp ứng các điều kiện thì cần tạo điều kiện để tiếp cận nguồn tín dụng để phát triển dự án bất động sản, góp phần tăng nguồn cung, đặc biệt là ưu tiên cho vay dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, nhà ở có giá phù hợp với đối tượng thu nhập thấp, thu nhập trung bình.
Kiểm soát phát hành trái phiếu, đồng thời cũng hướng dẫn thực hiện hoạt động phát hành trái phiếu, huy động vốn trên thị trường chứng khoán của các doanh nghiệp bất động sản đúng quy định, tạo điều kiện, không làm cản trở huy động vốn của các doanh nghiệp có đủ năng lực hoạt động kinh doanh tốt, hiệu quả, lành mạnh.
Ngoài ra cần có giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của các dự án đang triển khai về thủ tục đầu tư đất đai, quy hoạch xây dựng... để tạo nguồn cung cho thị trường. Khẩn trương rà soát quản lý quy hoạch xây dựng, quản lý thị trường bất động sản ở các địa phương cũng như tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và đặc biệt là những giải pháp tháo gỡ liên quan đến nhà ở xã hội, nhà ở công nhân mà Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo, nhất là thực hiện Đề án phát triển ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp đô thị và công nhân khu công nghiệp.
"Với những giải pháp đồng bộ được thực hiện quyết liệt cùng với sự phối hợp đồng bộ, hiệu quả của các bộ, ngành, các địa phương, sự hưởng ứng tích cực của doanh nghiệp thì thị trường bất động sản của nước ta sẽ dần cải thiện và đi vào ổn định", Bộ trưởng Xây dựng khẳng định.
