Tại phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh sáng 4/6, nhiều đại biểu Quốc hội dành thời gian chất vấn Tư lệnh ngành Tài nguyên Môi trường về vấn đề an ninh nguồn nước.
Cụ thể là các vấn đề: thiếu nước ngọt sinh hoạt ở một số địa phương, vấn đề thu hút đầu tư vào các công trình trữ nước, áp dụng công nghệ số vào quản lý tài nguyên nước...
Nước không phải là tài nguyên vô hạn
Sau khi Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường trả lời các câu hỏi chất vấn của đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan có bài phát biểu giải trình về một số vấn đề liên quan đến lĩnh vực thuộc quản lý của ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
Về tài nguyên nước, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho biết, trên thế giới đánh giá đang ở trong kỷ nguyên khô hạn mang tính chất toàn cầu, không riêng gì Việt Nam, trong đó Việt Nam là quốc gia bị tổn thương nhất.
Bộ trưởng khẳng định, khi tiếp cận vấn đề nước, chúng ta phải tiếp cận ba chủ thể: số lượng nước, chất lượng nước và cách thức chúng ta sử dụng nguồn nước. Đặc biệt, cách thức sử dụng nguồn nước sẽ tác động tới số lượng nước và chất lượng nước.
"Chúng ta chưa bao giờ xem nước là tài nguyên, nhưng đứng trước thách thức biến đổi khí hậu và cách thức chúng ta khai thác, sử dụng, đã đến lúc chúng ta cần thay đổi cách tiếp cận với nguồn nước", Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhấn mạnh.
Chúng ta cũng cần có “tuyên ngôn” với bà con nông dân cả nước rằng, chúng ta không phải là một quốc gia dư thừa nước, do vậy cần có cách tiếp cận vừa ngắn hạn, vừa dài hạn, vừa có chiến lược tổng thể để chuyển đổi trạng thái nông nghiệp, từ tưới tràn, tưới xả sang tưới nhỏ giọt…
Bộ trưởng nhấn mạnh, tiết kiệm nước còn liên quan đến phát thải khí nhà kính, trong đó đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao giảm phát thải gắn với tăng trưởng xanh, tiết kiệm nước hơn sẽ làm giảm phát thải. Bộ trưởng cũng mong muốn Quốc hội ủng hộ đề án Chính phủ đã phê duyệt.
Về các giải pháp trước mắt để hạn chế xâm nhập mặn, trữ ngọt, Bộ trưởng Lê Minh Hoan nêu rõ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ đề nghị Chính phủ ưu tiên đầu tư cho Đồng bằng sông Cửu Long, nhất là các công trình có độ phủ rộng, nhiều người dân hưởng lợi.
Về hồ chứa, Bộ trưởng khẳng định, các địa phương cần phải xem xét thận trọng, bởi không phải dễ để sử dụng diện tích lớn làm hồ trữ nước của một địa phương để phục vụ cho địa phương khác, nhất là địa hình bằng phẳng, không có độ dốc.
Bộ trưởng cho rằng, các địa phương nên tham khảo kinh nghiệm của tỉnh Trà Vinh trong tiếp cận nguồn nước, các giải pháp tiết kiệm nước và ngăn chặn xâm nhập mặn.
 |
Toàn cảnh phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường Đặng Quốc Khánh sáng 4/6 |
Đề xuất dùng hồ thuỷ lợi để làm du lịch
Về hồ thủy lợi, theo phân cấp, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông đang trực tiếp quản lý 5 hồ lớn và 25 hồ liên quan nhiều tỉnh do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phân cấp cho các địa phương quản lý. Đến thời điểm này các hồ an toàn, đang được thường xuyên theo dõi, quản lý.
Đối với 900 hồ lớn, vừa, nhỏ đã phân cấp các địa phương quản lý, nguồn lực đầu tư theo luật ngân sách của địa phương.
Tuy nhiên, đối với một số địa phương nguồn lực hạn chế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng báo cáo Thủ tướng Chính phủ có giải pháp cụ thể hơn.
Bộ trưởng đề nghị các đại biểu Quốc hội tăng cường giám sát, đề xuất duy tu, sửa chữa đảm bảo an toàn hồ đập do địa phương quản lý…
Ngoài ra, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho rằng những hồ thủy lợi đều có sinh cảnh đặc biệt có thể tận dụng để làm du lịch và nuôi cá trên lòng hồ. Chỉ có như vậy mới có thể tăng nguồn lực để bảo hành, bảo trì, “nuôi” đội ngũ cán bộ quản lý ở các hồ đập.
“Chúng tôi cũng lựa chọn ra rất nhiều hồ thủy lợi có thể làm được việc này, nhưng địa phương có vẻ chần chừ, ngần ngại. Tôi biết cái mới ra đời cũng có khó khăn, chúng tôi sẽ cố gắng thuyết phục”, ông Hoan nói.
Nhắc đến một hồ của Trung Quốc hàng năm đón hàng triệu khách du lịch đến đó, ông Hoan nói rằng hồ của họ không chỉ phục vụ mục tiêu duy nhất là thủy lợi mà phục vụ cho đa mục tiêu, từ đó tạo ra đa sinh kế và đa nguồn thu.
“Từ đó, chúng ta có thể đắp đổi vào nguồn thu của Nhà nước”, Bộ trưởng Lê Minh Hoan đề xuất.
