Đầu tuần này, Tổng thống Brazil, bà Dilma Rousseff đã ký quyết định bổ nhiệm ông Aldemir Bendine, 51 tuổi, CEO Banco do Brasil SA, ngân hàng thương mại cổ phần lớn nhất Brazil (với Nhà nước là cổ đông chi phối), đồng thời cũng là ngân hàng thương mại lớn nhất khu vực Mỹ La-tinh (xét theo giá trị tài sản) làm CEO Petrobras.
Ông này có trọng trách phải xử lý dứt điểm càng sớm càng tốt cuộc khủng hoảng của Petrobras, sau khi các vụ tham nhũng, hối lộ với quy mô vài tỷ USD bị phát hiện, nhiều quan chức cấp cao bị đi tù hoặc chuẩn bị hầu toà… Uy tín, thương hiệu và lòng tin của giới đầu tư vào Petrobras bị sụt giảm nghiêm trọng. Hậu quả là tình hình sản xuất - kinh doanh của Petrobras rất bết bát. Petrobras đang nợ 110 tỷ USD, nên không được phép tiếp tục phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Hơn nữa, trái phiếu doanh nghiệp của Petrobras đang nằm trong tay các nhà đầu tư (có tổng trị giá 55,55 tỷ USD) vừa bị các công ty định giá tín nhiệm quốc tế Moody’s, Standard & Poor’s và Fitch hạ bậc, nên càng bị mất giá…
Chính vì vậy, mọi người đều kỳ vọng, CEO mới sẽ làm xoay chuyển tình hình, kéo Petrobras ra khỏi vũng lầy khủng hoảng. Tuy nhiên, giới đầu tư và kinh doanh Brazil đã tỏ ra không mấy hào hứng với vị CEO mới của Petrobras.
Lý do là, thứ nhất, ông Aldemir Bendine là gương mặt hoàn toàn mới trong lĩnh vực dầu khí, tức là chưa hề có kinh nghiệm trong lĩnh vực năng lượng nói chung và dầu khí nói riêng, nên dù có tài quản lý, song thiếu hiểu biết thực tiễn về ngành kinh tế khá phức tạp này, thì ông rất khó làm tốt vai trò của mình.
Thứ hai, ông vẫn là người của Chính phủ Brazil, chứ không phải là nhà quản lý thuộc khu vực tư nhân, nên khó có quan điểm khách quan, độc lập, không chịu sức ép từ các cơ quan Chính phủ. “Đây có thể coi là một điểm trừ. Nhất là khi ông Aldemir Bendine có tiếng là người ít chịu va chạm. Trong việc bổ nhiệm này, Chính phủ Brazil chọn người dễ bảo, dễ tuân lệnh, chứ không chọn người quyết đoán”, ông Cassia Portes, chuyên gia phân tích của Công ty tư vấn đầu tư Lopes Filho có trụ sở Rio de Janeiro (Brazil) nhận xét.
Ông Aldemir Bendine có bằng thạc sỹ về tài chính của Đại học Pontificia Universidade Catolica (Brazil), có 35 năm làm việc cho nhà nước trong lĩnh vực ngân hàng, vốn là địa hạt cũng có rất nhiều tai tiếng và tỳ vết ở quốc gia lớn nhất Mỹ La-tinh này. Đã có ý kiến cho rằng, ông Aldemir Bendine cũng khó lòng có thể thay đổi được gì nhiều ở Petrobras. Tức là việc bổ nhiệm CEO của Petrobras vẫn chỉ là “bình mới, rượu cũ” mà thôi.
Thị trường cũng phản ứng không thuận với quyết định bổ nhiệm CEO của Petrobras. Ngay sau khi quyết định được công bố, giá cổ phiếu của Petrobras tại Sở GDCK São Paulo (Brazil) giảm 6,5%.
Tính đến nay, cơ quan điều tra Brazil đã phát hiện hơn 200 doanh nghiệp có liên quan (ở mức độ khác nhau), hơn 80 người, phần lớn là giám đốc các công ty xây dựng, công ty khai thác ngoài khơi và công ty đóng tàu (đều là nhà thầu thực hiện các dự án đầu tư của Petrobras) bị điều tra, thẩm vấn; 3 vị quan chức cao cấp của Petrobras bị tạm giam. Cơ quan chức năng đã khẳng định có đầy đủ bằng chứng về việc 7 nhà thầu đã từng “bắt tay nhau làm quân xanh, quân đỏ” sau đó còn “đi đêm” với Petrobras thắng thầu nhiều hợp đồng có tổng giá trị 59 tỷ reai (21 tỷ USD)…
Điều làm mọi người đặc biệt chú ý là, vụ scandal đã kéo dài nhiều năm, trong khi từ năm 2003 đến 2010, chính bà Tổng thống Brazil đương nhiệm là Chủ tịch Petrobras.
Tình hình của Petrobras càng trở nên khốn khó hơn, khi giá dầu thô liên tục giảm kể từ tháng 6/2014 đến nay. Hiện giá dầu thô chỉ dao động trên 50 USD/thùng và dự báo, sẽ khó tăng mạnh trong năm nay. Dầu thô và khí đốt là sản phẩm chính yếu của Petrobras. Tính đến cuối tháng 1/2015, tổng tài sản của Petrobras ước đạt 88 tỷ reai (32 tỷ USD).
Ông Aldemir Bendine chỉ có một yêu cầu với Chính phủ Brazil và được đáp ứng, đó là ông Ivan de Souza Monteiro, Giám đốc phụ trách tài chính (CFO) Banco do Brasil, cánh tay phải của ông được theo ông về làm CFO Petrobras.
Chỉ một ngày sau khi ông Aldemir Bendine nhậm chức, ngày 11/2/2015, một vụ nổ ở giàn khoan ngoài khơi của Petrobras làm chết ít nhất 3 người, mất tích 6 người và thiệt hại về vật chất chưa được xác định cụ thể. Khi vụ nổ xảy ra, trên giàn khoan có 74 người đang làm việc.
Thật là sự khởi đầu xui xẻo, không hứa hẹn nhiều tốt lành cho CEO mới.
