Ảnh minh họa.
Theo Cổng thông tin điện tử Chính phủ, ngày 18/9, Bộ Chính trị đã họp cho ý kiến về Đề án chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam.
Sau khi nghe Ban cán sự đảng Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) báo cáo Tờ trình Đề án chủ trương đầu tư tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam và ý kiến của các cơ quan, Bộ Chính trị đã thảo luận và kết luận đây là công trình rất quan trọng và rất cần thiết.
Một là, mục tiêu chung xây dựng tuyến đường sắt tốc độ cao nhằm đáp ứng nhu cầu vận tải, góp phần tái cơ cấu thị phần vận tải trên hành lang Bắc - Nam một cách tối ưu, bền vững, tạo tiền đề, động lực cho phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, góp phần hiện thực hóa các chủ trương, định hướng của Đảng về đầu tư phát triển hạ tầng GTVT trong Chiến lược phát triển đất nước theo Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và triển khai các quy hoạch quốc gia.
Hai là, tăng cường kết nối vùng, miền, các cực tăng trưởng, tạo động lực lan toả, mở ra không gian phát triển kinh tế mới, tái cấu trúc các đô thị, phân bố dân cư, chuyển dịch cơ cấu kinh tế; tăng năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.
Ba là, bảo đảm nhu cầu vận tải trên hành lang Bắc - Nam, là hành lang vận tải lớn nhất cả nước, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, tái cơ cấu thị phần vận tải phù hợp lợi thế từng phương thức, góp phần giảm chi phí logistics.
Bốn là, tạo tiền đề, động lực phát triển công nghiệp đường sắt, công nghiệp hỗ trợ. Năm là, phát triển phương thức vận tải bền vững, hiện đại, thân thiện góp phần giảm tai nạn giao thông, ô nhiễm môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu và góp phần bảo đảm quốc phòng, an ninh.
Bộ Chính trị thống nhất xin ý kiến BCH Trung ương Đảng thông qua chủ trương đầu tư tuyến đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam trước khi Chính phủ trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV.
Trước đó, Bộ Chính trị đã có Kết luận số 49-KL/TW ngày 28/2/2023 về định hướng phát triển GTVT đường sắt Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, trong đó định hướng “xây dựng tuyến đường sắt tốc độ cao hiện đại, đồng bộ, khả thi, hiệu quả, có tầm nhìn chiến lược dài hạn, phát huy được các lợi thế tiềm năng của đất nước, phù hợp với xu hướng phát triển của thế giới.
Thực hiện chỉ đạo nói trên, từ tháng 4/2023 đến nay, Bộ GTVT tổ chức nhiều đoàn công tác liên ngành khảo sát tại 6 quốc gia có hệ thống đường sắt tốc độ cao phát triển trên thế giới.
Bộ GTVT đã phối hợp với Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam tổ chức 3 hội thảo về đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam và các vấn đề liên quan đến đầu tư, khai thác và phát triển công nghiệp đường sắt; đã phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính để đánh giá hiệu quả kinh tế - xã hội, tác động nợ công của dự án.
Bên cạnh đó, Ban Chỉ đạo xây dựng, thực hiện Đề án chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam cũng đã nhiều lần tổ chức họp cho ý kiến về quan điểm, mục tiêu, phương án đầu tư, tốc độ thiết kế, tổ chức thực hiện, phát triển công nghiệp và đào tạo nguồn nhân lực, cơ chế chính sách để đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam.
Bộ GTVT đã chỉ đạo Tư vấn nghiên cứu cẩn trọng, kỹ lưỡng để giải trình, tiếp thu các ý kiến của Hội đồng thẩm định nhà nước, Ban Kinh tế trung ương, Ban Tuyên giáo Trung ương; các Ủy ban của Quốc hội; 24 bộ, ngành tham gia Ban Chỉ đạo, Ban Kinh tế Trung ương; ý kiến các tổ chức xã hội nghề nghiệp, các chuyên gia, nhà khoa học, Thường trực Chính phủ để hoàn thiện Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi.
Theo tính toán, ngoài việc giải quyết bài toán vận chuyển hành khách trên trên hành lang Bắc - Nam một cách tối ưu, bền vững, tạo tiền đề, động lực cho phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh, việc đầu tư tuyến đường sắt tốc độ cao tạo ra thị trường xây dựng với giá trị khoảng 33,5 tỷ USD (GPMB khoảng 6 tỷ USD, xây dựng khoảng 27,5 tỷ USD).
Nếu tính cả hệ thống đường sắt quốc gia, đường sắt đô thị sẽ tạo ra thị trường xây dựng khoảng 75,6 tỷ USD (đường sắt tốc độ cao khoảng 33,5 tỷ, đường sắt đô thị khoảng 42,1 tỷ USD), phương tiện, thiết bị khoảng 34,1 tỷ USD (bao gồm: đầu máy, toa xe khoảng 9,8 tỷ USD; hệ thống thông tin tín hiệu và thiết bị khác khoảng 24,3 tỷ USD) và hàng triệu việc làm.
