Cước vận tải biển liên tục giảm từ đầu năm 2025 tới nay và đang chạm mức thấp nhất trong một năm trở lại đây. Theo chỉ số cước vận chuyển container tổng hợp toàn cầu của Drewry trong tuần thứ 9 năm 2025, giá cước đã giảm xuống còn 2.629 USD cho mỗi container 40 feet.
Ông Nguyễn Hoài Chung, CEO Sàn giao dịch Logistics quốc tế Phaata cho rằng, sang tháng 3, nhu cầu vận tải sẽ tăng lên do các nhà máy ở Trung Quốc và Việt Nam khôi phục hoạt động sản xuất sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán, cộng thêm yếu tố các nhà bán lẻ ở Mỹ có xu hướng đẩy mạnh nhập khẩu hàng sớm nhằm tránh bị áp mức thuế cao hơn. Điều này làm cho cung - cầu được cân bằng trong 2 - 3 tháng tới, giúp giá cước của tuyến này ổn định và có thể tăng nhẹ trong ngắn hạn.
Trong khi đó, một số nhà phân tích quốc tế lo ngại, cước vận tải biển sẽ tăng vọt, tương tự giai đoạn 2017 - 2021 (cước vận tải container đã tăng hơn 70% sau khi Mỹ công bố các mức thuế bổ sung vào năm 2018 theo dữ liệu của Xeneta). Nếu lịch sử lặp lại, các mức thuế suất cao với hàng hóa xuất vào Mỹ sẽ tiếp tục đẩy giá cước vận tải biển lên.
Tuy nhiên, tình hình hiện tại đã có sự thay đổi rất lớn so với nhiệm kỳ Tổng thống Mỹ đầu tiên của ông Donald Trump. Bên cạnh hàng rào thuế quan, còn nhiều lý do khác có khả năng tạo sức ép đến giá cước vận tải biển giai đoạn tới như căng thẳng địa chính trị, bất ổn kinh tế, tắc nghẽn cảng biển, thiếu container, thiếu lao động hay tác động từ giá dầu... Đây chính là những nguyên nhân chính đẩy chi phí vận chuyển container đường biển tăng và duy trì ở mức cao kỷ lục suốt giai đoạn 2020 - 2022. Đến nay, dù giá cước đã được hạ nhiệt so với giai đoạn kỷ lục nhưng vẫn cao hơn 85% so với mức trung bình của năm 2019 - trước đại dịch Covid-19.
Trong trung và dài hạn, ông Chung nhận định, xu hướng giá cước sẽ phụ thuộc lớn vào sự cân bằng giữa cung và cầu vận tải biển toàn cầu. Nếu nhu cầu tăng trưởng chậm lại đáng kể hoặc năng lực vận tải tăng trưởng quá nhanh, áp lực giảm giá có thể kéo dài. Ngược lại, nếu có những yếu tố bất ngờ làm gián đoạn nguồn cung tàu biển (container), hoặc thúc đẩy nhu cầu vận chuyển hàng hóa tăng mạnh, giá cước có thể tăng trở lại.
Dự báo về triển vọng kinh tế năm 2025 của các tổ chức tài chính quốc tế như Quỹ Tiền tệ Quốc tế, Ngân hàng Thế giới và Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế đều cho rằng, tăng trưởng kinh tế toàn cầu sẽ chậm lại. Trong khi đó, năng lực vận tải toàn cầu dự báo tiếp tục tăng thêm 5%, tương đương 1,5 triệu TEU, cùng với đó là yếu tố tuyến đường qua kênh đào Suez có khả năng được khôi phục trong năm nay và sẽ mang trở lại thị trường khoảng 9% công suất.
“Nếu điều này xảy ra, thị trường sẽ đối mặt với sự thừa cung rất lớn. Các hãng tàu có thể đối mặt với nguy cơ cạnh tranh khốc liệt, làm giảm giá cước vận tải”, ông Chung nói.
Dù vậy, xu hướng giá cước trong trung và dài hạn sẽ không chỉ phụ thuộc vào cung - cầu vận tải biển toàn cầu, mà còn chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ chính sách thương mại của Mỹ và các quốc gia khác. Chính sách thuế quan của Mỹ là một yếu tố rất khó dự đoán và có thể thay đổi nhanh chóng. Điều này làm tăng thêm tính bất định cho dự báo giá cước vận tải biển trong trung và dài hạn.
Theo nhận định của ông Chung, giá cước sẽ khó có khả năng tăng mạnh kéo dài về các mức đỉnh như trước đây nhưng có thể có những đợt tăng giá ngắn hạn. Nếu không có các yếu tố bất ngờ lớn và làm gián đoạn đến chuỗi cung ứng toàn cầu, giá cước sẽ có xu hướng giảm trong dài hạn.
Trong khi đó, Chứng khoán Guotai Junan Vietnam nhận định, việc Mỹ áp thuế cao đối với hàng hoá Trung Quốc sẽ khiến quá trình dịch chuyển chuỗi cung ứng trên toàn cầu diễn ra nhanh hơn, kéo theo đó là việc vận chuyển nhiều linh kiện, hàng hóa tại nhiều khu vực khác nhau với quãng đường vận chuyển dài hơn. Như vậy, giá cước vận tải biển có thể sẽ neo cao, thiết lập một mặt bằng giá mới.
Đối với thị trường vận tải biển Việt Nam, nhóm phân tích kỳ vọng, sản lượng hàng hoá xuất nhập khẩu sẽ gia tăng mạnh trong thời gian tới khi dòng vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam đang tăng trưởng tích cực. Đồng thời, các thị trường xuất khẩu trọng điểm của Việt Nam như Mỹ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc… đều đang ghi nhận nhiều tín hiệu kinh tế tích cực.
Với việc sản lượng hàng hoá thông quan kỳ vọng tăng nhưng năng lực vận tải của đội tàu nội địa khó tăng trưởng tương ứng, Guotai Junan Vietnam dự báo, giá cước vận tải biển trong nước tiếp tục ổn định, thậm chí tăng nhẹ trong năm nay.
