Minh bạch thông tin đóng vai trò rất quan trọng trong đảm bảo cho thị trường hoạt động hiệu quả, đảm bảo tính công bằng, bảo vệ quyền và lợi ích của nhà đầu tư. Bà đánh giá thế nào về những cơ chế, chính sách đảm bảo cho tính minh bạch của thị trường của cơ quan quản lý qua lịch sử gần hai thập kỷ phát triển thị trường chứng khoán?
Để xây dựng, phát triển thị trường chứng khoán, kinh nghiệm các nước cho thấy, minh bạch thông tin đóng vai trò rất quan trọng trong đảm bảo cho thị trường hoạt động hiệu quả, đảm bảo tính công bằng, bảo vệ quyền và lợi ích của nhà đầu tư, tạo dựng niềm tin trên thị trường.
Do đó, các cơ quan quản lý thị trường đều có những cơ chế, chính sách phù hợp để đảm bảo tính minh bạch thông tin trên thị trường chứng khoán, được thể hiện rõ trong các quy định pháp luật chứng khoán và hoạt động quản lý, giám sát thị trường.
Về xây dựng khung pháp lý, Luật Chứng khoán đã quy định công khai, minh bạch là một trong các nguyên tắc hoạt động của thị trường, đồng thời dành một chương quy định về công bố thông tin.
Bà Lê Thị Việt Nga
Bên cạnh đó, các văn bản dưới luật điều chỉnh các hoạt động của thị trường đều quy định nghĩa vụ báo cáo, công bố thông tin liên quan nhằm đảm bảo các tổ chức, cá nhân tham gia thị trường có thể tiếp cận thông tin, cũng như cơ quan quản lý nắm được thông tin phục vụ yêu cầu quản lý giám sát. Các quy định về công bố thông tin đã tiếp tục được sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện về phạm vi, đối tượng thực hiện công bố thông tin, nội dung và phương thức công bố thông tin... để hỗ trợ tăng cường tính minh bạch trong các hoạt động trên thị trường chứng khoán.
Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã tổ chức triển khai hệ thống quản lý giám sát và cưỡng chế thực thi hiệu quả.
Về quản lý giám sát, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã xây dựng hệ thống giám sát hai cấp. Theo đó, cấp sở giao dịch chứng khoán (đối với tổ chức niêm yết, đăng ký giao dịch; thành viên giao dịch… qua sở giao dịch chứng khoán) và cấp Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (đối với toàn bộ thành viên thị trường, giao dịch của nhà đầu tư), có sự phối hợp chặt chẽ với nhiều cơ quan chức năng để giám sát thường xuyên việc tuân thủ pháp luật chứng khoán.
Về cưỡng chế thực thi, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã tham gia xây dựng các chế tài xử lý hành chính và hình sự mang tính răn đe mạnh, tích cực triển khai các hoạt động thanh tra, kiểm tra, phối hợp với cơ quan chức năng trong xử lý các vi phạm, vụ việc trên thị trường. Trên cơ sở giám sát việc chấp hành pháp luật, Ủy ban đã xử phạt nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm, yêu cầu chấn chỉnh khắc phục hậu quả, bảo đảm tuân thủ nghĩa vụ công bố thông tin trên thị trường.
Việc xây dựng hoàn thiện chính sách và thiết lập hệ thống giám sát, cưỡng chế thực thi, xử lý nghiêm minh vi phạm của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước là cơ sở vững chắc cho đảm bảo hoạt động công khai, minh bạch của thị trường chứng khoán, tạo dựng và gia tăng niềm tin của nhà đầu tư, các thành viên thị trường, từ đó, góp phần giúp thị trường phát triển lành mạnh, bền vững.
Cùng với sự ra đời của thị trường chứng khoán Việt Nam là việc xuất hiện của một số tờ báo chuyên sâu về thị trường chứng khoán, hay chuyên trang về thị trường tài chính, thị trường chứng khoán. Bà đánh giá thế nào về đóng góp của các cơ quan báo chí, nhất là các cơ quan báo chí chuyên sâu trong lĩnh vực tài chính với việc nâng cao tính minh bạch trên thị trường?
Nguyên tắc công bố thông tin trên thị trường chứng khoán là phải đầy đủ, chính xác, kịp thời. Để thực hiện được điều này thì không chỉ có trách nhiệm của tổ chức, cá nhân là đối tượng công bố thông tin, nỗ lực của cơ quan quản lý trong quản lý giám sát việc thực hiện công bố thông tin, mà cần sự hợp sức của các doanh nghiệp, thành viên thị trường và vai trò của các đơn vị báo chí, truyền thông.
Chúng tôi đánh giá cao sự hỗ trợ, đóng góp có hiệu quả của các cơ quan thông tấn, báo chí và sự tận tâm, đồng hành của các biên tập viên, nhà báo, phóng viên đối với sự phát triển của thị trường chứng khoán.
Trong suốt quá trình xây dựng, hình thành và phát triển của thị trường chứng khoán 20 năm qua, báo chí và các phương tiện truyền thông đã đồng hành cùng với sự phát triển của thị trường, không chỉ là cầu nối giúp phổ biến cơ chế chính sách, pháp luật từ cơ quan quản lý, đưa thông tin từ doanh nghiệp đến với nhà đầu tư, mà còn chuyển tải các phản ánh, kiến nghị, nguyện vọng của nhà đầu tư, các đối tượng tham gia thị trường chứng khoán, những vấn đề mà thị trường quan tâm đến cơ quan quản lý.
Qua báo chí, những ý kiến, đề xuất của nhà đầu tư, doanh nghiệp thành viên thị trường được chuyển tải kịp thời tới cơ quan quản lý, từ đó, cơ quan quản lý đánh giá, có điều chỉnh chính sách, biện pháp quản lý phù hợp với thực tiễn của thị trường, đảm bảo bảo vệ lợi ích của doanh nghiệp và nhà đầu tư.
Các cơ quan thông tấn, báo chí, đặc biệt là các cơ quan báo chí chuyên sâu về lĩnh vực chứng khoán đã cung cấp những tin tức, bài viết với góc nhìn đa chiều, không chỉ đưa thông tin mà còn đánh giá, phân tích về những vấn đề trên thị trường tới nhà đầu tư, các doanh nghiệp và cơ quan quản lý, góp phần tăng cường tính minh bạch đối với các hoạt động trên thị trường.
Các cơ quan báo chí còn hỗ trợ cùng tạo dựng, bồi đắp niềm tin của thị trường, đóng vai trò quan trọng trong chung tay với cơ quan quản lý, các thành viên thị trường cùng xây dựng thị trường chứng khoán hoạt động minh bạch, hiệu quả.
Trong bối cảnh thị trường chứng khoán đang bước sang giai đoạn phát triển mới, báo chí, với vai trò truyền tải thông tin cần có hướng đi như thế nào để hỗ trợ thị trường phát triển bền vững, lành mạnh hơn, theo bà?
Sau 20 năm xây dựng, hình thành và phát triển, thị trường chứng khoán Việt Nam đã có sự tham gia của hàng nghìn tổ chức niêm yết, đăng ký giao dịch, công ty đại chúng và nhiều tổ chức kinh doanh chứng khoán, công ty kiểm toán, ngân hàng thanh toán, ngân hàng giám sát, ngân hàng lưu ký… có quy mô vốn hóa thị trường ngày càng lớn, thể hiện vai trò là kênh dẫn vốn quan trọng cho nền kinh tế, hỗ trợ thực hiện chủ trương của nhà nước về cải cách, cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, thu hút vốn đầu tư cho phát triển kinh tế.
Trong giai đoạn sắp tới, thị trường chứng khoán hướng tới phát triển ổn định, vững chắc, gia tăng quy mô và chất lượng hoạt động; đa dạng hóa sản phẩm, nghiệp vụ với nhiều sản phẩm mới, chuẩn bị đưa thị trường chứng khoán phái sinh vào hoạt động, tiếp tục mở cửa thị trường theo các cam kết quốc tế.
Việc nâng cao minh bạch thông tin trên thị trường chứng khoán là một trong các trọng tâm chính sách giúp nâng cao chất lượng môi trường đầu tư tại Việt Nam, thu hút vốn đầu tư trong và ngoài nước, đảm bảo thị trường hoạt động hiệu quả và trở thành kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng của nền kinh tế.
Trong giai đoạn mới, chúng tôi mong muốn các cơ quan báo chí tiếp tục phối hợp có hiệu quả với Ủy ban Chứng khoán trong tuyên truyền, phổ biến cơ chế chính sách, hoạt động điều hành của cơ quan quản lý đến các doanh nghiệp, thành viên thị trường và nhà đầu tư; đồng thời phát huy vai trò của báo chí trong truyền thông, giúp tạo ra cơ chế trao đổi thông tin hiệu quả, gắn kết hơn nữa với cơ quan quản lý, thành viên thị trường, góp phần nâng cao tính công khai minh bạch trong hoạt động của thị trường chứng khoán.