Lãi “trên giấy”?
Theo BCTC hợp nhất bán niên 2015 mà API vừa công bố, trong khi doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ chỉ vẻn vẹn hơn 177 triệu đồng, thì API ghi nhận doanh thu hoạt động tài chính đột biến với 63,5 tỷ đồng (cùng kỳ năm ngoái đạt 2,6 tỷ đồng).
Theo thuyết minh BCTC của API, trong tổng số 63,5 tỷ đồng doanh thu hoạt động tài chính, thì đóng góp chủ yếu là lãi thanh lý khoản đầu tư vào công ty con - CTCP Đầu tư APEC Thái Nguyên (62,6 tỷ đồng). Khoản doanh thu đột biến này đóng góp chính vào khoản lãi gần 48,8 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm nay (cùng kỳ năm ngoái lỗ hơn 3,3 tỷ đồng), qua đó giúp API hoàn thành 85% kế hoạch lợi nhuận.
Một điểm gây chú ý nữa trong BCTC bán niên năm 2015 của API là, trong khi khoản doanh thu hoạt động tài chính tăng đột biến, thì các khoản phải thu khác cũng bất ngờ tăng vọt từ 62,5 tỷ đồng đầu năm lên 166 tỷ đồng vào cuối quý II/2015. Câu hỏi mà giới đầu tư đặt ra là có mối liên hệ nào giữa khoản doanh thu tài chính và khoản phải thu tăng đột biến?
Có hay không API hạch toán lãi trên giấy? Không phải ngẫu nhiên giới đầu tư đặt câu hỏi này. Còn nhớ năm 2013, nhờ “kỹ thuật” hạch toán khoản đầu tư vào công ty liên kết - CTCP Đầu tư Tài chính Quốc tế và Phát triển Doanh nghiệp IDJ (IDJ), mà API bất ngờ báo lãi khủng 45,9 tỷ đồng, trong khi năm 2012 lỗ 20,1 tỷ đồng.
Giới đầu tư còn đặt câu hỏi, ngoài việc rất “nhanh chân” công bố lãi khủng, liệu API có nhằm mục tiêu “kích” giá cổ phiếu khi liên tiếp công bố các thông tin: cổ phiếu API ra khỏi diện bị cảnh báo từ ngày 7/7; cũng đúng thời điểm này, 10 triệu cổ phiếu API phát hành thêm được đưa vào giao dịch…?
API nói gì?
Trong buổi làm việc với ĐTCK ngày 6/7, trả lời câu hỏi API có hạch toán lợi nhuận “trên giấy” hay không, ông Trần Vũ Phương, Tổng giám đốc API khẳng định, khoản doanh thu tài chính tăng đột biến trong 6 tháng đầu năm nay là do API bán toàn bộ phần vốn góp tại công ty con - CTCP Đầu tư APEC Thái Nguyên. Đây là con số doanh thu và lợi nhuận thực đã được kiểm toán soát xét (Chi nhánh Hà Nội của Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn A&C thực hiện - PV). Kiểm toán đã xem xét toàn bộ các loại giấy tờ liên quan đến thương vụ chuyển nhượng cổ phần này.
Câu hỏi đặt ra là API chuyển nhượng toàn bộ cổ phần cho đối tác nào, giá bao nhiêu? Ông Phương cho hay, theo thỏa thuận giữa hai bên, thông tin này chưa thể công bố.
Có hay không API chỉ hạch toán lợi nhuận trên giấy, vì doanh thu ghi nhận từ việc bán toàn bộ phần vốn góp tại CTCP Đầu tư APEC Thái Nguyên trên thực tế đang là khoản phải thu? Ông Phương thừa nhận, đúng là các khoản phải thu tăng mạnh từ 62,5 tỷ đồng đầu năm lên 166 tỷ đồng vào cuối quý II/2015 có nguyên nhân phải thu tiền từ chuyển nhượng toàn bộ phần vốn góp vào CTCP Đầu tư APEC Thái Nguyên.
“API đang thu tiền từ giao dịch này, nhưng đây là thông tin nhạy cảm, nên cho phép giữ thông tin về thời điểm thanh toán. Khi nào việc thanh toán hoàn tất sẽ được thể hiện trên BCTC…”, ông Phương nói.
Một điểm bất thường là tuy API đã bán toàn bộ phần vốn góp tại CTCP Đầu tư APEC Thái Nguyên, nhưng theo ông Phương, API vẫn tiếp tục tham gia triển khai các dự án mà CTCP Đầu tư APEC Thái Nguyên đang làm chủ đầu tư: Khu dân cư số 5 Túc Duyên và Khu công nghiệp Điềm Thụy.
“Cấu trúc của thương vụ chuyển nhượng cổ phần này có nhiều hạng mục. Về hình thức là chuyển nhượng phần vốn góp, nhưng tỷ lệ ăn chia, quyền và nghĩa vụ cụ thể của các bên chưa thể công bố chi tiết. Tuy nhiên, API vẫn còn quyền lợi trong triển khai các dự án…”, ông Phương khẳng định.
Liên quan đến mối nghi ngờ của giới đầu tư về kiểu hạch toán doanh thu và lợi nhuận từ thương vụ chuyển nhượng toàn bộ phần vốn góp tại CTCP Đầu tư APEC Thái Nguyên có tương tự như “kỹ thuật” mà API từng làm trong năm 2013, khi hạch toán khoản doanh thu khủng từ công ty liên kết - CTCP Đầu tư Tài chính Quốc tế và Phát triển Doanh nghiệp IDJ (IDJ), đại diện API khẳng định, hai việc này có bản chất khác nhau.
Tuy vậy, vị này thừa nhận, với khoản đầu tư vào IDJ, đúng là API mua tài sản giá rẻ, sau đó hạch toán theo sổ sách kế toán, nhưng với trường hợp chuyển nhượng phần vốn góp tại CTCP Đầu tư APEC Thái Nguyên, thì đây là giao dịch mang lại doanh thu và lợi nhuận thực!
