Yếu tố hỗ trợ bắt đầu đảo chiều
Hưởng lợi từ việc giá bán sản phẩm, dịch vụ liên tục tăng cao, các nhóm cổ phiếu phân bón, thuỷ sản, vận tải - logistics đã có đà tăng ngoạn mục trong 5 tháng đầu năm, đi ngược xu hướng chung của thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, giá các cổ phiếu này bắt đầu đổi chiều cùng với xu hướng hạ nhiệt của giá các sản phẩm/dịch vụ. Cụ thể, giá urea tại thời điểm 14/6/2022 là 565 USD/tấn, cao gần gấp đôi so với đầu năm 2021, nhưng đã giảm 46,2% so với thời điểm 18/4/2022 và giảm 34,6% so với đầu năm. Xu hướng giảm của giá phân bón được dự báo sẽ còn tiếp tục trong thời gian tới.
Theo chuyên gia của Bloomberg, trên thế giới, mặc dù giá nông sản có tăng nhưng không tăng mạnh bằng giá phân bón đầu vào, điều này cũng triệt tiêu nhu cầu tiêu thụ của người nông dân trên thế giới, sức cầu giảm kéo giá phân bón đi xuống.
Tương tự, giá cước tàu container thế giới của 8 tuyến vận tải biển chính trên toàn cầu (chỉ số Drewry World Container Index) đã giảm từ 23/9/2021 đến 9/6/2022. Cụ thể, chỉ số Drewry World Container Index giảm 27% từ 10.377 USD về 7.579 USD/container 40 ft và tiếp tục xu hướng giảm trong thời gian gần đây.
Nếu chọn sai nhóm cổ phiếu đang phân phối đỉnh, nhà đầu tư sẽ rất lâu mới có thể hoà vốn.
Theo Bloomberg, chi phí nhiên liệu cao đang đẩy giá cước vận tải và các chi phí khác tăng lên, buộc các nhà bán lẻ và các doanh nghiệp khác phải giảm đơn đặt hàng để kiểm soát chi phí. Thêm nữa, việc Trung Quốc tiếp tục thực hiện chiến lược “Zero Covid” và lạm phát cao trên thế giới cũng dẫn tới khối lượng hàng vận chuyển suy giảm và dự báo tiếp tục giảm trong thời gian tới.
Với ngành thủy sản, ông Doãn Tới, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Nam Việt (mã ANV) cho biết, trong tháng 5/2022, giá cá tra xuất khẩu sang thị trường Mỹ đã tăng khoảng 20%. Trong đó, áp lực giảm giá cá tra do một phần các đối thủ đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường này trước khi Nam Việt tham chiến, cuộc chiến thị phần sẽ khốc liệt hơn khi Nam Việt bắt đầu xuất khẩu từ tháng 8/2022.
Được biết, các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra đang được áp thuế chống bán phá giá 0% tại Mỹ gồm Vĩnh Hoàn (mã VHC), Công ty TNHH Chế biến thực phẩm xuất khẩu Vạn Đức Tiền Giang, Nam Việt, Công ty cổ phần Thuỷ sản NTSF.
Mặc dù vậy, theo lãnh đạo Nam Việt, giá cá tra của doanh nghiệp đang duy trì trên 3 USD/kg, mức giá kỷ lục từ năm 2018 tới nay.
Có thể thấy, ngoài ngành xuất khẩu cá tra vẫn duy trì ở mức giá kỷ lục, giá urea và cước vận tải biển đang có dấu hiệu đi xuống sẽ tác động tiêu cực tới các doanh nghiệp trong những ngành nói trên. Trước đây, giới đầu tư mua cổ phiếu nhóm này, với kỳ vọng giá sản phẩm/dịch vụ tiếp tục duy trì mức cao giúp cải thiện biên lợi nhuận gộp của các công ty nói trên.
Một số nhà đầu tư cũng đang đặt ra kịch bản thận trọng khi dấu hiệu hưởng lợi từ giá bán sản phẩm/dịch vụ của nhóm số doanh nghiệp phân bón, thuỷ sản, vận tải - logistics đang có dấu hiệu đảo chiều, điều này có thể là dấu hiệu cảnh báo lợi nhuận của nhóm doanh nghiệp nêu trên có thể chạm đỉnh và bước vào giai đoạn tăng trưởng chậm trở lại.
Hàng loạt cổ phiếu có dấu hiệu phân phối đỉnh
Quan sát diễn biến các cổ phiếu hưởng lợi đi ngược xu hướng bán tháo giai đoạn tháng 4 và đầu tháng 5/2022, có thể thấy bắt đầu có dấu hiệu phân phối đỉnh.
Cụ thể, trong nhóm cổ phiếu phân bón (BFC, SFG, DPM, DCM…) có dấu hiệu bị bán mạnh trong tháng 4 và đầu tháng 5/2022, sau đó bước vào chu kỳ hồi phục nhưng chỉ đạt được mức giá khoảng 2/3 vùng đỉnh trước đó.
Đáng lưu ý, thanh khoản nhóm cổ phiếu này có dấu hiệu tăng mạnh trong hơn 3 tháng trở lại đây, nhưng giá không có dấu hiệu tăng, biến động mạnh và không giữ được vùng giá cao, đây là dấu hiệu phân phối đỉnh.
Tương tự, nhóm cổ phiếu vận tải biển (HAH, VOS, VSC…) đều xuất hiện dấu hiệu thanh khoản gia tăng kỷ lục so với trung bình 20 phiên trước đó nhưng giá cổ phiếu không tăng và mới bắt đầu bị bán mạnh trong 1 tuần trở lại đây. Trong đó, cổ phiếu mang tính đầu cơ như VOS đã giảm trước các cổ phiếu khác trong ngành.
Cụ thể, kể từ ngày 30/3 đến 14/6, cổ phiếu VOS giảm 38,8% từ 23.200 đồng/cổ phiếu về 14.200 đồng/cổ phiếu và đang có xu hướng phá đáy 13.700 đồng/cổ phiếu (cổ phiếu bước vào xu hướng giảm dài hạn khi giảm 20% từ đỉnh).
Nhóm cổ phiếu thuỷ sản (VHC, FMC, IDI) đang có dấu hiệu thanh khoản gia tăng đột biến so với 20 phiên trước đó. Trong đó, giá cổ phiếu không tăng và có dấu hiệu biến động mạnh, đóng cửa giá thấp trong những phiên gần đây.
Theo lý thuyết, cổ phiếu có dấu hiệu phân phối đỉnh khi giá không tăng nhưng thanh khoản có dấu hiệu tăng kỷ lục, cổ phiếu duy trì giao dịch giằng co với thanh khoản cao trong một thời gian dài, giá cổ phiếu có xu hướng biến động mạnh trong các phiên để tăng sức hút nhà đầu tư cá nhân nhưng cuối phiên lại đóng cửa giá thấp. Đây là giai đoạn thích hợp cho nhà đầu tư lớn có thể ra hàng với khối lượng lớn mà nhà đầu tư cá nhân không để ý sẽ khó nhận ra.
Năm 2021, nhóm cổ phiếu thép hưởng lợi từ giá thép tăng cao, nhưng từ giữa tháng 11/2021 đến 14/6/2022, giá thép thế giới đã giảm 21,3%, từ 5.922 Nhân dân tệ/tấn về 4.660 Nhân dân tệ/tấn. Mặc dù giá thép vẫn cao hơn 10,3% so với đầu năm 2021 nhưng giới đầu tư lo ngại các doanh nghiệp thép đang bước vào chu kỳ tăng trưởng lợi nhuận chậm lại, thậm chí chịu rủi ro trích lập dự phòng tồn kho khi giá thép giảm. Điều này đã thúc đẩy động thái bán mạnh nhóm cổ phiếu thép mặc dù báo cáo tình hình kinh doanh vẫn đang tương đối khả quan.
Có thể thấy, sau giai đoạn hưởng lợi từ giá hàng hoá/dịch vụ liên tục tăng cao và lập đỉnh lịch sử, nhóm cổ phiếu thép cũng có dấu hiệu hưởng lợi từ giá thép tăng cao đã đảo chiều và bước vào chu kỳ giảm điểm mạnh. Điều này là tín hiệu cảnh báo đối với nhà đầu tư cá nhân phải cẩn trọng với tín hiệu phối phối đỉnh đang có dấu hiệu xuất hiện ở các nhóm cổ phiếu phân bón, thuỷ sản, vận tải – logistics.
Cơ hội trên thị trường luôn luôn có rất nhiều nhóm cổ phiếu để lựa chọn. Tuy nhiên, nếu chọn sai nhóm cổ phiếu đang phân phối đỉnh, nhà đầu tư sẽ rất lâu mới có thể hoà vốn và quan trọng hơn nếu không may kẹp hàng, nhà đầu tư sẽ khó có thể tận dụng cơ hội khác trên thị trường.
