Vào cuối tháng 9, Vương quốc Anh đã đóng cửa nhà máy điện than cuối cùng của mình - Ratcliffe-on-Soar ở miền trung nước Anh sau 142 năm phụ thuộc vào nguồn điện này, từ đó đạt được mục tiêu tại Hội nghị thượng đỉnh khí hậu COP26 ở Glasgow vào năm 2021. Anh là nơi khai sinh ra điện than và là quốc gia G7 đầu tiên chấm dứt sản xuất điện than.
“Sự chuyển đổi nhanh chóng khỏi sự phụ thuộc vào than đá là rất ấn tượng vì than đóng góp 39% năng lượng của Vương quốc Anh vào năm 2012”, Felicity Bradstock, nhà nghiên cứu về Năng lượng và Tài chính tại Vương quốc Anh đánh giá.
Vương quốc Anh đã thiết lập các mục tiêu khí hậu và ràng buộc pháp lý lần đầu vào năm 2008 nhằm tiến tới việc loại bỏ than đá. Vào năm 2015, nguyên Bộ trưởng Năng lượng và Biến đổi khí hậu - Amber Rudd đã tuyên bố rằng đất nước sẽ ngừng sử dụng than trong thập kỷ tới.
Điều này đã được thực hiện nhờ sự mở rộng công suất năng lượng tái tạo một cách nhanh chóng của Anh. Đến nay, năng lượng xanh đã tăng lên mạnh mẽ và đóng góp hơn một nửa năng lượng của đất nước trong nửa đầu năm 2024, trong khi vào năm 2010 chỉ từ mức 7%.
Năng lượng xanh của Anh chủ yếu bao gồm các nguồn gió, năng lượng mặt trời, năng lượng sinh học và thủy điện. Năm 2023, năng lượng gió đóng góp 29,4% tổng sản lượng điện của Anh, sinh khối đóng góp 5%, năng lượng mặt trời chiếm khoảng 4,9% và thủy điện đóng góp 1,8% tổng sản lượng điện.
Nhờ đó, nguy cơ mất điện trong những tháng mùa đông ở Anh đã giảm xuống mức thấp nhất trong bốn năm nhờ sự gia tăng công suất năng lượng tái tạo của đất nước. Nhà điều hành Hệ thống Năng lượng Quốc gia dự đoán, nguồn cung cấp điện mùa đông của Anh sẽ vượt quá nhu cầu gần 9% trong năm nay.
Neso (National Energy System Operator) là đơn vị mới chịu trách nhiệm phát điện, được chính phủ Anh mua lại vào tháng 9 từ National Grid với giá 825,5 triệu USD. Theo Neso, sự gia tăng sản lượng điện sẽ được hỗ trợ bởi việc triển khai các dự án lưu trữ pin quy mô lớn, năng lượng tái tạo quy mô nhỏ và điện nhập khẩu gần đây.
Ngoài việc sản xuất một lượng lớn năng lượng sạch tại đất nước, Anh cũng bắt đầu nhập khẩu năng lượng tái tạo từ Đan Mạch thông qua cáp điện cao áp dài nhất thế giới – Viking Link. Cáp này hiện cung cấp điện sạch cho khoảng 2,5 triệu hộ gia đình ở Anh, cho thấy tiềm năng đáng kể trong việc chia sẻ năng lượng sạch giữa các quốc gia.
Cùng với năng lượng tái tạo, Anh cũng tiếp tục sản xuất điện từ nguồn khí đốt tự nhiên. Trước đây, Anh phải giữ lại các cơ sở than của mình để đảm bảo việc phát điện xuyên suốt khi Nga tấn công Ukraine, khiến nhà xuất khẩu khí đốt thứ 2 thế giới phải cắt giảm xuất khẩu khí đốt tự nhiên sau châu Âu.
Tuy nhiên, theo Neso, tình trạng tương tự sẽ không diễn ra trong năm nay. Trữ lượng khí đốt trên khắp châu Âu đã được khôi phục khoảng 95%. Anh không còn phụ thuộc vào Nga về khí đốt do đã tăng gấp đôi mối quan hệ lâu dài với Na Uy về nguồn cung cấp LNG. Anh sẽ nhập khẩu khí đốt thông qua các đường ống và tàu chở dầu của Na Uy từ Hoa Kỳ và Qatar trong những tháng mùa đông để sử dụng trong các nhà máy điện, nhà máy và các tòa nhà dân cư.
Felicity Bradstock đánh giá, việc việc đa dạng hóa các nguồn năng lượng của Vương quốc Anh đã giúp quốc gia này tăng cường an ninh năng lượng, cũng như tránh xa sự phụ thuộc quá mức vào nhiên liệu hóa thạch.
Khi Anh trải qua quá trình chuyển đổi xanh, chính phủ đã hợp tác với các công ty tiện ích và cơ quan quản lý để đảm bảo đất nước không phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt năng lượng, đặc biệt là trong những tháng mùa đông.
“Điều này được hỗ trợ thêm bởi các thỏa thuận năng lượng mạnh mẽ với các quốc gia khác ở châu Âu, Bắc Mỹ và Trung Đông, cũng như giảm bớt gánh nặng liên quan đến các nguồn năng lượng tái tạo”, Felicity Bradstock
