Theo bản án sơ thẩm, ngày 29/10/2020, ông T. mua tờ vé số ký hiệu AG-10K5 mang số F123007 do Công ty xổ số tỉnh An Giang phát hành và trúng thưởng giải đặc biệt 2 tỷ đồng.
Do bận công việc và không để ý nên ông T. không theo dõi. Đến tối 28/11/2020, ông T. mới dò số và biết mình trúng giải. Ông T. gọi điện đến công ty báo trúng thưởng nhưng không có người trả lời.
Ngày hôm sau, ông T. mang tờ vé số đến công ty nhưng do là chủ nhật nên công ty không làm việc. Khi đó, nhân viên trực có hướng dẫn ông T. làm thủ tục xin xác nhận lý do trễ hạn. Ông T. viết đơn trình bày với lý do là trong thời gian mua vé số, ông đưa mẹ đi điều trị tại bệnh viện.
Ông T. cho rằng, theo quy định ngày cuối cùng trả thưởng là ngày 28/11/2020 nhưng do là Thứ Bảy nên ngày cuối cùng trả thưởng phải là ngày 30/11/2020. Do đó, ông T. khởi kiện ra tòa án buộc công ty trả thưởng 2 tỷ đồng.
Tại phiên tòa sơ thẩm, đại diện công ty xổ số cho rằng ngày quay thưởng là ngày 29/10/2020. Căn cứ Thể lệ tham gia dự thưởng của công ty ban hành kèm theo Quyết định số 22 ngày 4/3/2020 đã được công khai, Thông tư 75/2013/TT-BTC ngày 4/6/2013 của Bộ Tài chính và các nghị định hướng dẫn về hoạt động xổ số và mặt sau của tờ vé số trúng giải thể hiện ngày kết thúc thời hạn lĩnh thưởng là ngày 27/11/2020.
Do ngày 29/11/2020 ông T. mới mang tờ vé số đến nhưng là ngày nghỉ theo quy định. Công ty xác định ngày 1/12/2020 ông T. mới chính thức gửi đơn và tờ vé số là quá thời hạn lĩnh thưởng.
Công ty đã gửi công văn lên Bộ Tài chính và được phản hồi: “Đối với kỳ vé mở thưởng ngày 29/10/2020, ngày kết thúc thời hạn lĩnh thưởng là ngày 27/11/2020. Quá thời hạn trên, vé số trúng thưởng không còn giá trị lĩnh thưởng”.
Vào tháng 4/2021, tòa sơ thẩm không chấp nhận đơn khởi kiện của ông T. Nguyên đơn đã tiếp tục kháng cáo lên tòa phúc thẩm.
Luật sư bảo vệ cho ông T. cho rằng, cấp sơ thẩm xác định thời hạn trả thưởng theo Thông tư 75, Thể lệ của công ty và công văn của Bộ Tài chính là không chính xác. Theo luật sư, cần căn cứ vào Điều 146,147 Bộ luật Dân sự năm 2015 thì ngày hết hạn trả thưởng phải là ngày 28/11/2020.
Người mua vé số thắng kiện
Tòa án phúc thẩm cho rằng, tờ vé số mà công ty xổ số phát hành rộng rãi và ông T. mua vé số nên được xem là giao dịch dân sự. Các đương sự chỉ tranh chấp về thời hạn trả thưởng. Mặt khác, giao dịch mua bán vé số được xem là “hợp đồng mẫu” theo khoản 1, Điều 405 BLDS 2015. Ở mặt sau của tờ vé số có cột “cơ cấu giải thưởng” và cột “Quy định cần thiết”, không thể hiện Thể lệ của công ty xổ số là thỏa thuận khác.
Vì vậy, người mua vé số không bắt buộc phải biết trước Thể lệ của công ty. Đây cũng không phải là điều kiện bắt buộc ghi trong hợp đồng theo mẫu nên khi có tranh chấp xảy ra phải căn cứ pháp luật dân sự để giải quyết.
Khoản 2, khoản 3 Điều 405 BLDS 2015 cũng quy định: “Trường hợp hợp đồng theo mẫu có điều khoản không rõ ràng thì bên đưa ra hợp đồng phải chịu bất lợi khi giải thích điều khoản đó”.
Theo tòa án, quy định chung của tờ vé số chưa rõ ràng nên không ràng buộc điều kiện bắt buộc người mua vé số phải biết trước thể lệ của công ty. Bên cạnh đó, công văn của Bộ Tài chính cũng không phải là văn bản quy phạm pháp luật.
Khoản 1, Điều 30 Thông tư 75 quy định “thời hạn lĩnh thưởng của vé xổ số trúng thưởng là 30 ngày…”. Thời hạn cuối cùng tờ vé số trên là 24 giờ ngày 28/11/2020. Ông T. cho biết, 22 giờ ngày 28/11/2020 ông gọi điện đến công ty nhưng không có ai bắt máy. Đến ngày 29/11/2020, nhân viên trực công ty có tiếp nhận thông tin tờ vé số trúng thưởng của ông T.
Theo khoản 6, Điều 148 BLDS 2015 thì “khi ngày cuối cùng của thời hạn là ngày nghỉ cuối tuần hoặc ngày nghỉ lễ thì thời hạn kết thúc tại thời điểm kết thúc là ngày làm việc tiếp theo ngày nghỉ đó”. Tòa án cho rằng, có căn cứ xác định tờ vé số của ông T. đã trúng thưởng và thời hạn ông T. liên hệ để lĩnh thưởng là còn trong thời hạn 30 ngày mà pháp luật đã quy định.
Vì vậy, tòa án chấp nhận đơn khởi kiện của ông T, buộc công ty xổ số phải trả thưởng 2 tỷ đồng.
