AFMGM: Tăng cường sự đoàn kết và hợp tác, duy trì khả năng chống chịu trước những bất định của thị trường tài chính quốc tế

Hội nghị AFMGM là sự kiện cấp cao được tổ chức định kỳ 01 lần/năm trong tiến trình hợp tác tài chính – ngân hàng ASEAN. Là Diễn đàn quan trọng hàng đầu để các lãnh đạo NHTW và Bộ Tài chính trong khu vực ASEAN thảo luận về chính sách vĩ mô, chia sẻ kinh nghiệm quản lý trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng và phê duyệt các sáng kiến hợp tác về tài chính, tiền tệ, ngân hàng trong khu vực.

3 sáng kiến ưu tiên kinh tế năm 2025

Năm 2025, nước chủ nhà Malaysia đề xuất chủ đề trong năm Chủ tịch ASEAN 2025 là “ASEAN: Bao trùm và Bền vững” (Inclusivity and Sustainability), phản ánh cam kết của Malaysia và ASEAN về củng cố hòa bình, ổn định và thịnh vượng khu vực trong một khuôn khổ bao trùm, bền vững và hướng tới tương lai.

Đối với lĩnh vực tài chính, ngân hàng, Malaysia đề xuất các sáng kiến ưu tiên kinh tế (PED) năm 2025 nhằm nâng cao hiệu quả, tính bao trùm và khả năng chống chịu của khu vực ASEAN, bao gồm:

Thứ nhất, thúc đẩy tiếp cận tài chính cho quá trình chuyển đổi công bằng và tăng cường khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu trong ASEAN;

Thứ hai, thúc đẩy sự phát triển của thị trường vốn ASEAN bền vững, kết nối và bao trùm;

Thứ ba, tăng cường kết nối thanh toán tức thời mang tính bao trùm trong khu vực ASEAN thông qua việc ban hành một lộ trình nhằm tạo điều kiện để tất cả các thành viên ASEAN tham gia vào mạng lưới kết nối thanh toán tức thời khu vực và bộ mục tiêu định lượng để đánh giá mức độ sử dụng và áp dụng các kết nối thanh toán xuyên biên giới.

Tối ưu hóa cơ chế hợp tác tài chính trong khu vực ASEAN

Tại Hội nghị, các Thống đốc NHTW và Bộ trưởng Tài chính ASEAN đánh giá cao các Nhóm công tác ASEAN về những thành tựu và tiến bộ đạt được trong các lĩnh vực tự do hóa dịch vụ tài chính, hội nhập ngân hàng, tài chính toàn diện, phát triển thị trường vốn, tự do hóa tài khoản vốn và kết nối thanh toán xuyên biên giới, phù hợp với kế hoạch tổng thể cộng đồng kinh tế ASEAN 2025.

Hội nghị ghi nhận các sáng kiến hợp tác nhằm mở rộng khả năng tiếp cận tài chính, nâng cao hiệu quả quản lý thanh khoản để hỗ trợ thương mại và đầu tư nội khối ASEAN và thúc đẩy chương trình nghị sự tài chính bền vững trong khu vực.

Phó Thống đốc Nguyễn Ngọc Cảnh phát biểu tại Phiên đối thoại với các tổ chức tài chính quốc tế

Hội nghị đánh giá cao sáng kiến của Malaysia về rà soát cơ chế hợp tác tài chính ngân hàng (với tên gọi là Project Revive) nhằm tối ưu hóa cơ chế hợp tác tài chính trong khu vực ASEAN. Sáng kiến này được khởi xướng bởi các Thống đốc NHTW ASEAN vào tháng 4/2024 nhằm rà soát lại toàn diện các cơ chế hợp tác tài chính trong khuôn khổ ASEAN.

Trong bối cảnh ASEAN chuyển từ Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN (AEC) 2025 sang Tầm nhìn 2045 và Kế hoạch Chiến lược AEC giai đoạn 2026 - 2030, Project Revive đặt mục tiêu cải thiện cơ cấu quản trị, tổ chức và quy trình của các cơ quan chuyên trách tài chính nhằm nâng cao hiệu quả, sự linh hoạt và khả năng thích ứng với các thay đổi kinh tế - tài chính toàn cầu.

Các đại biểu nhận định, Project Revive không chỉ là một bước cải tổ mang tính kỹ thuật mà còn thể hiện quyết tâm của ASEAN trong việc xây dựng một hệ thống tài chính khu vực hiện đại, hiệu quả và sẵn sàng cho tương lai.

Ưu tiên thúc đẩy hội nhập kinh tế nội khối

Bên lề Hội nghị cấp cao, các Thống đốc NHTW và Bộ trưởng Tài chính ASEAN đã có phiên đối thoại với Lãnh đạo cấp cao của các tổ chức tài chính quốc tế, bao gồm Ngân hàng Thế giới (WB), Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Cơ quan Nghiên cứu kinh tế vĩ mô ASEAN+3 (AMRO).

Trao đổi tại phiên đối thoại, các tổ chức quốc tế đánh giá ASEAN có triển vọng tăng trưởng tích cực song đang đối mặt với nhiều rủi ro, đặc biệt từ việc Mỹ áp thuế đối ứng với các đối tác và biến động ở các nền kinh tế lớn như Trung Quốc.

Các tổ chức quốc tế đồng quan điểm về việc chuỗi cung ứng toàn cầu đang đứng trước mối đe dọa bị đứt gãy. Trong bối cảnh này, các tổ chức quốc tế khuyến nghị ASEAN cần tiếp tục tăng cường sự đoàn kết và hợp tác; duy trì khả năng chống chịu trước những bất định của thị trường tài chính quốc tế. Để tăng cường sự tự cường và phát triển bền vững, ASEAN cần thúc đẩy các cải cách trong nước để nâng cao chất lượng và kỹ năng lao động; qua đó, tạo động lực tích cực cho tăng trưởng bền vững.

Phó Thống đốc Nguyễn Ngọc Cảnh chụp ảnh lưu niệm cùng Bộ trưởng Tài chính Malaysia

Các sáng kiến được các nhà lãnh đạo khu vực tài chính ngân hàng chia sẻ nhiều nhất có thể kể tới như tăng cường đối thoại chính sách, hợp tác chia sẻ thông tin, tăng cường công tác nghiên cứu về các định hướng và giải pháp chung, thúc đẩy mở cửa thị trường lẫn nhau, hướng tới nâng cao khả năng chống chịu của khu vực.

Phát biểu tại phiên đối thoại, Phó Thống đốc Nguyễn Ngọc Cảnh nhận định, việc Mỹ quyết định tạm hoãn áp dụng thuế quan đối ứng trong 90 ngày đối với hầu hết các quốc gia là một bước đi tích cực, giải tỏa bớt căng thẳng và tạo cơ hội để các nước tiếp tục đối thoại với Mỹ nhằm đạt được các thỏa thuận thương mại công bằng.

Phó Thống đốc nhấn mạnh, tác động tiêu của gián đoạn dòng chảy thương mại và đầu tư quốc tế có thể ảnh hưởng đến năng lực sản xuất, việc làm và thu ngân sách, đồng thời đặt ra nhiều thách thức đối với mục tiêu tăng trưởng của mỗi quốc gia và toàn khu vực.

Trong bối cảnh đó, ngoài nỗ lực chung của khu vực, các quốc gia ASEAN cần ưu tiên thúc đẩy hội nhập kinh tế nội khối, mở cửa thị trường, nâng cao năng lực sản xuất, kỹ năng mềm nhằm tạo nền tảng vững chắc cho phát triển bền vững và tăng cường khả năng chống chịu.

Đặc biệt, Phó Thống đốc chia sẻ quan điểm với các nhà lãnh đạo tài chính ngân hàng về tầm quan trọng của các mạng lưới an toàn tài chính khu vực như Thỏa thuận hoán đổi ASEAN (ASA), Sáng kiến Đa phương hóa Chiềng Mai (CMIM) trong việc hỗ trợ kịp thời cho các thành viên khi gặp khó khăn về thanh khoản, cán cân thanh toán và duy trì ổn định tài chính vĩ mô trong những giai đoạn nhiều biến động.