Trong báo cáo mới phát hành, ACBS cho biết, sau giai đoạn chịu tác động bởi dịch Covid-19, doanh thu bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng của Việt Nam đã phục hồi mạnh mẽ trong những tháng đầu năm 2022 và ghi nhận tốc độ tăng trưởng kép bình quân hàng năm (CAGR) khá tích cực trong 2017 - 2022.
Trong 5 tháng đầu năm 2023, doanh thu bán lẻ hàng hóa vẫn tăng trưởng 10% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, cả nhà bán lẻ và các đơn vị nghiên cứu thị trường đều nhận thấy sức mua của người tiêu dùng sụt giảm do tình hình kinh tế khó khăn, áp lực lạm phát đối với một số mặt hàng, lãi suất tăng, khó khăn hơn khi tài trợ hoạt động mua sắm bằng dịch vụ tài chính tiêu dùng,..
Tuy nhiên, ACBS cho rằng triển vọng ngành sẽ cải thiện hơn về cuối năm khi chi tiêu của người tiêu dùng được kỳ vọng sẽ cải thiện nhờ lãi suất điều chỉnh giảm, thuế VAT giảm và các biện pháp của chính phủ nhằm giải quyết một số vấn đề của lĩnh vực bất động sản và tài chính.
Mô hình dân số đông và đang tăng trưởng kéo theo nhu cầu các sản phẩm thiết yếu vẫn được chú trọng nhất là yếu tố thúc đẩy tiêu thụ các nhóm sản phẩm thiết yếu, trong khi tầng lớp trung lưu mở rộng có thể hỗ trợ tăng trưởng cho nhóm hàng xa xỉ.
Trong dài hạn, sự phục hồi của khách du lịch quốc tế có thể sẽ đóng góp vào tăng trưởng của ngành. Tiêu dùng trong nước được thúc đẩy bởi nền kinh tế đang phát triển, dân số lớn, quá trình đô thị hóa, thu nhập gia tăng, mức sống cao hơn và tầng lớp trung lưu mở rộng. Mặc dù thời kỳ dân số già đang ngày càng đến gần hơn, nhưng ở thời điểm hiện tại Việt Nam vẫn đang sở hữu mô hình dân số trẻ và lợi thế này có thể duy trì trong khoảng hơn 10 năm nữa, dựa trên dự báo của Quỹ Dân số Liên hiệp quốc (UNFPA).
Đánh giá về một số nhà bán lẻ niêm yết trên sàn chứng khoán, ACBS cho rằng MWG là nhà bán lẻ niêm yết lớn nhất về cả doanh thu và lợi nhuận, trong khi PNJ tạo ra CAGR mạnh nhất trong giai đoạn 2017 - 2022, FRT sử dụng nợ cao với tỷ lệ nợ ròng trên vốn chủ sở hữu năm 2022 cao nhất.
Sức mua của người tiêu dùng sụt giảm trong bối cảnh kinh tế ảm đạm khiến tăng trưởng các nhà bán lẻ chậm lại trong quý IV/2022 và những tháng đầu năm 2023 (doanh thu của MWG giảm 21% trong 5 tháng đầu năm 2023, PNJ giảm 9,6% trong nửa đầu năm, FRT không có thay đổi trong quý I). Tỷ lệ chi phí cao hơn, việc thực hiện các chương trình khuyến mãi và giảm hàng tồn kho đã ảnh hưởng đến biên lợi nhuận của các công ty.
 |
Đối với MWG, chuỗi Thế giới di động và Điện máy xanh (bao gồm Topzone và DMS) mặc dù có doanh thu sụt giảm 27% trong 5 tháng đầu năm nhưng đã có một số cải thiện trong tháng 4 và tháng 5 (dù vẫn giảm so với cùng kỳ năm trước), phần lớn là nhờ việc kinh doanh máy lạnh đạt kết quả tốt do mùa nóng năm nay gay gắt hơn.
Bách hoá xanh (BHX) duy trì tăng trưởng doanh thu 6% trong 5 tháng đầu năm. MWG đặt mục tiêu tập trung cải thiện chất lượng và số lượng hàng tươi sống làm mũi nhọn thu hút khách hàng cho BHX. BHX sẽ tiếp tục thúc đẩy doanh thu trên mỗi cửa hàng bằng cách tăng quy mô giỏ hàng, tần suất mua sắm của khách hàng hiện tại và thu hút khách hàng mới trong khi vẫn hạn chế mở mới cửa hàng.
Đối với FRT, chuỗi FPT Shop chứng kiến doanh thu giảm 20% so với cùng kỳ trong quý I/2023, trong khi chuỗi nhà thuốc nhà thuốc Long Châu tiếp tục ghi nhận doanh thu tăng trưởng mạnh 51% nhờ mạng lưới mở rộng mạnh mẽ và nhu cầu tiêu thụ thuốc ít bị tác động bởi bất ổn kinh tế. ACBS ước tính chuỗi này đã tạo ra 68 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế trong quý I/2023. Tính đến cuối quý I/2023, Long Châu có 1.056 cửa hàng đang hoạt động (cuối 2022 là 937).
Đối với PNJ, mảng bán lẻ vẫn là mảng đóng góp lớn nhất và có doanh thu giảm 10,3%, trong khi mảng bán buôn và vàng miếng giảm lần lượt 30,2% và 1,1% trong nửa đầu năm 2023.
Tính đến hết tháng 6/2023, PNJ có 381 cửa hàng (cuối 2022 là 364) đang hoạt động. PNJ tin rằng mức giảm doanh thu trang sức bán lẻ của Công ty thấp hơn nhiều so với thị trường chung nhờ việc tạo ra các sáng kiến kinh doanh và phương pháp tiếp cận thị trường hiệu quả để giữ chân khách hàng cũ và phát triển khách hàng mới.
