Tổ chức Xúc tiến thương mại Nhật Bản (JETRO) vừa công bố khảo sát thực trạng của các doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư tại nước ngoài trong năm tài chính 2021, nhằm nắm bắt tình hình thực tế hoạt động của các doanh nghiệp Nhật Bản tại châu Á, châu Đại Dương.
Cuộc khảo sát tiến hành với 14.175 doanh nghiệp, trong đó có 4.635 doanh nghiệp có câu trả lời hợp lệ. Tại Việt Nam, cuộc khảo sát tiến hành với 1.883 doanh nghiệp, trong đó 702 doanh nghiệp có câu trả lời hợp lệ, là quốc gia có số doanh nghiệp tham gia có câu trả lời hợp lệ đông nhất trong số các quốc gia được khảo sát.
Mặc dù cuộc khảo sát diễn ra trong khoảng thời gian Việt Nam thực hiện các biện pháp xã hội nghiêm ngặt, có nhiều yếu tố không tốt ảnh hưởng đến môi trường kinh doanh của Việt Nam, nhưng theo ông Takeo Nakajima, kết quả khảo sát cho thấy, môi trường đầu tư Việt Nam vẫn đang nhận được sự quan tâm rất lớn của các nhà đầu tư Nhật Bản.
Cụ thể, tỷ lệ doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam báo có lãi trong năm 2021 là 54,3%, thấp hơn bình quân của khu vực ASEAN với 57%, nhưng tỷ lệ này cũng cao hơn của năm 2020 (khoảng 50%), cho thấy tỷ lệ doanh nghiệp đầu tư tại Việt Nam có lãi đã được cải thiện đáng kể.
Về triển vọng lợi nhuận trong năm 2022, số doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam dự báo “cải thiện” là 56,2% và “suy giảm” là 9,6%.
Về định hướng phát triển kinh doanh trong vòng 1-2 năm tới, tại Việt Nam, tỷ lệ doanh nghiệp trả lời sẽ “mở rộng” là 55,3%. So với các quốc gia, khu vực khác, tỷ lệ này nằm trong top đầu, chỉ sau Ấn Độ - 70,1%, Bangladesh - 68,0% và Pakistan - 67,4%. Lý giải nguyên nhân về tỷ lệ này, ông Takeo Nakajima cho biết, “Các doanh nghiệp tại Việt Nam kỳ vọng vào tăng doanh thu tại thị trường nước sở tại và doanh thu xuất khẩu, tiềm năng tăng trưởng cao”.
Trong khi đó, tỷ lệ doanh nghiệp trả lời sẽ “thu nhỏ” hoặc “chuyển", rút sang quốc gia (khu vực) thứ 3 là 2,2%, giảm 3,9 điểm so với năm trước.
 |
| Kết quả khảo sát của JETRO |
Đánh giá về sức hấp dẫn và những vấn đề về môi trường đầu tư tại Việt Nam, 69,3% doanh nghiệp Nhật Bản cho rằng Việt Nam có quy mô thị trường, tiềm năng tăng trưởng, tỷ lệ này tăng 3,0 điểm so với năm trước; 61,4% doanh nghiệp cho biết Việt Nam có lợi thế về chính trị ổn định, giảm 4,3 điểm so với năm trước và 56,9% doanh nghiệp cho rằng Việt Nam có lợi thế nhân công rẻ, tăng 0,4 điểm so với năm trước.
Mặc dù có những lợi thế nhất định, nhưng nhiều doanh nghiệp Nhật Bản đang đầu tư tại Việt Nam cho biết, họ cũng đang phải đối mặt với những thách thức do giá nhân công tăng nhanh thời gian gần đây, cùng với đó là tình trạng thiếu hụt lao động, khó tuyển dụng lao động để ổn định sản xuất có thể xảy đến khi lao động về quê do dịch Covid-19.
Bên cạnh đó, thủ tục hành chính phức tạp, hệ thống pháp luật chưa hoàn thiện, hệ thống thuế, thủ tục thuế phức tạp cũng là những vấn đề các doanh nghiệp kỳ vọng Chính phủ sẽ tiếp tục chỉ đạo cải thiện trong thời gian tới.
