Dịch Covid-19 diễn biến phức tạp và tái bùng phát vào cuối tháng 7 tại thành phố Đà Nẵng đã tác động đến tình hình lao động, việc làm của cả nước và ảnh hưởng đến đà khôi phục việc làm và cải thiện thu nhập của người lao động sau thời gian giãn cách toàn xã hội vào tháng 4 năm 2020.
Quý III tình hình lao động việc làm có cải thiện
Trong quý III năm 2020, tình hình lao động, việc làm và thu nhập của người lao động đã được cải thiện so với quý trước, tuy nhiên các chỉ số về lao động, việc làm và thu nhập của người lao động vẫn giảm so với cùng kỳ năm trước.
Cụ thể, theo số liệu của Tổng cục Thống kê, tính đến tháng 9/2020, cả nước có 31,8 triệu người từ 15 tuổi trở lên bị ảnh hưởng tiêu cực bởi dịch Covid-19, bao gồm người bị mất việc làm, phải nghỉ giãn việc/nghỉ luân phiên, giảm giờ làm, giảm thu nhập…
Trong đó, 68,9% người bị giảm thu nhập (với mức giảm thu nhập nhẹ), gần 40,0% phải giảm giờ làm/nghỉ giãn việc/nghỉ luân phiên và khoảng 14,0% buộc phải tạm nghỉ hoặc tạm ngừng hoạt động sản xuất kinh doanh.
Khu vực dịch vụ chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bởi dịch Covid-19 với 68,9% lao động bị ảnh hưởng; tiếp đến là khu vực công nghiệp và xây dựng với 66,4% lao động bị ảnh hưởng; tỷ lệ lao động bị ảnh hưởng trong khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản là 27,0%.
Lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên trong quý III/2020 là 54,6 triệu người, tăng 1,4 triệu người so với quý trước nhưng vẫn thấp hơn 1,1 triệu người so với cùng kỳ năm trước.
Theo bà Vũ Thị Thu Thuỷ, Vụ trưởng Vụ Thống kê Dân số và Lao động, Tổng cục Thống kê, điều này cho thấy, sau khi ghi nhận mức giảm sâu kỷ lục vào quý II/2020, thị trường lao động đang có dấu hiệu phục hồi, tuy nhiên vẫn chưa thể khôi phục về trạng thái của cùng kỳ năm trước.
Sự biến động của lực lượng lao động tại hai thành phố lớn nhất cả nước cũng không nằm ngoài xu hướng này. Tại thành phố Hà Nội, lực lượng lao động quý III/2020 là 4,2 triệu người, tăng 123.200 người so với quý trước và giảm 125.100 người so với cùng kỳ năm trước; tại thành phố Hồ Chí Minh, lực lượng lao động quý III là 4,9 triệu người, tăng 130.600 người so với quý trước và giảm 106.600 người so với cùng kỳ năm trước.
 |
Số liệu thống kê cũng cho thấy, tuy lao động có việc làm tăng so với quý trước nhưng vẫn thấp hơn so với cùng kỳ năm trước. Lao động từ 15 tuổi trở lên có việc làm trong quý III/2020 là 53,3 triệu người, tăng 1,5 triệu người so với quý trước và giảm gần 1,3 triệu người so với cùng kỳ năm trước.
Lao động có việc làm ở khu vực thành thị tăng 471.000 người so với quý trước và giảm 77.900 người so với cùng kỳ năm trước, ở khu vực nông thôn số người có việc làm tăng hơn 1 triệu người so với quý trước và giảm 1,2 triệu người so với cùng kỳ năm trước.
Tỷ trọng lao động trong khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản là 32,4% (tương ứng với 17,3 triệu người); khu vực công nghiệp và xây dựng là 31,2% (tương ứng với 16,6 triệu người); khu vực dịch vụ là 36,4% (tương ứng với 19,4 triệu người).
Cũng theo Tổng cục Thống kê, tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động của khu vực thành thị quý III tuy đã giảm so với quý trước nhưng vẫn ở mức cao nhất so với cùng kỳ các năm trước trong vòng 10 năm qua. Cụ thể, số người thất nghiệp trong độ tuổi lao động quý III/2020 là hơn 1,2 triệu người, giảm 63.000 người so với quý trước và tăng 148.200 người so với cùng kỳ năm trước.
Tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động quý III/2020 là 2,50% giảm 0,23 điểm phần trăm so với quý trước và tưng 0,33 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước. Thành phố Hồ Chí Minh có tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động quý III/2020 là 4,3% cao hơn 1,94 điểm phần trăm so với Hà Nội là 2,36%.
Đáng chú ý, thu nhập của người lao động trong quý III/2020 được cải thiện so với quý trước nhưng vẫn thấp hơn so với cùng kỳ năm trước. Theo đó, thu nhập bình tháng của người lao động quý III/2020 đạt 5,5 triệu đồng, tăng 258 nghìn đồng so với quý trước và giảm 115 nghìn đồng so với cùng kỳ năm trước.
Thu nhập bình quân tháng của lao động nam là 6,3 triệu đồng, lao động nữ là 4,6 triệu đồng; lao động ở khu vực thành thị 7 triệu đồng, lao động ở khu vực nông thôn 4,8 triệu đồng.
9 tháng lao động có việc làm giảm so với cùng kỳ
Với tình hình lao động việc làm quý 3 như trên, Tổng cục Thống kê cho biết, tính chung 9 tháng năm 2020, lao động từ 15 tuổi trở lên có việc làm trong 9 tháng năm 2020 là 53,1 triệu người, giảm 1,3 triệu người so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, lao động có việc làm giảm mạnh ở khu vực nông thôn, giảm gần 1,2 triệu người, lao động nam giảm 608.600 người và lao động nữ giảm 734.100 người.
Xét theo các lĩnh vực ngành nghề, tính chung 9 tháng năm 2020, lao động từ 15 tuổi trở lên đang làm việc ở khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản là 17,5 triệu người, giảm 6,5% so với cùng kỳ năm trước; khu vực công nghiệp và xây dựng là 16,4 triệu người, tăng 0,3% so với cùng kỳ năm trước (tăng chủ yếu đối với lao động phi chính thức trong ngành xây dựng, tăng 4,6%, trong khi lao động chính thức trong ngành xây dựng giảm 9,3%); khu vực dịch vụ là 19,2 triệu người, giảm 1% so với cùng kỳ năm trước.
Số người thất nghiệp trong độ tuổi lao động 9 tháng năm 2020 là gần 1,2 triệu người, tăng 132.100 người so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động 9 tháng năm 2020 là 2,48%, cao gấp 1,14 lần so với cùng kỳ năm trước.
Tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên trong 9 tháng năm 2020 là 7,07%, tăng 0,45 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên khu vực thành thị là 10,7%, tăng 0,09 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước.
Tỷ lệ thiếu việc làm của lao động trong độ tuổi 9 tháng năm 2020 là 2,69%, tăng 1,15 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước, trong đó thiếu việc làm ở khu vực nông thôn tăng 1,21 điểm phần trăm.
Về thu nhập, thu nhập bình quân tháng từ công việc của lao động có việc làm trong 9 tháng năm 2020 đạt 5,5 triệu đồng, giảm 83 nghìn đồng so với cùng kỳ năm trước. Thu nhập bình quân của lao động nam cao hơn lao động nữ 1,4 lần (tương ứng 6,4 triệu đồng và 4,5 triệu đồng); thu nhập bình quân của lao động ở khu vực thành thị cao hơn lao động ở khu vực nông thôn 1,5 lần (tương ứng là 7,2 triệu đồng và 4,7 triệu đồng).
Thu nhập bình quân tháng của lao động làm công hưởng lương trong 9 tháng năm 2020 là 6,7 triệu đồng, không thay đổi nhiều so với cùng kỳ năm trước.
